Ισορροπεί, μεταξύ οργής και λύπης, ο Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Η Κάσος, αδύνατο να το κρύψω, είναι εδώ και 32 χρόνια η μεγάλη μου αδυναμία. Ένα νησί, εν πολλοίς άγονο, αλλά γεμάτο φως, με μια θάλασσα που όμοιά της δεν έχει ίσως να επιδείξει η Μεσόγειος. Με ζωντανές τις παραδόσεις και τα έθιμά του, με μοναδική κουζίνα και φιλόξενους κατοίκους. Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος που δεν παραλείπω να την προβάλλω κάθε τόσο μέσα από ταξιδιωτικά άρθρα, βίντεο και φωτογραφίες.
Παρ' όλα αυτά, ακριβώς επειδή το ενδιαφέρον μου για την Κάσο δεν αποβλέπει σε οικονομικά ωφέλη ή καρέκλες, και στην Κάσο δεν βόσκουν μόνο αιγοπρόβατα αλλά ζουν και μερικές εκατοντάδες άνθρωποι, έχω την "πολυτέλεια" να βλέπω και να καταγγέλω και την κακή της πλευρά, ανεξάρτητα από το ποιος κάθεται στην καρέκλα του Δημάρχου και ποιο κόμμα τον υποστηρίζει.
Αυτή την άσχημη εικόνα, που στη συνέχεια θα σκιαγραφήσω, δημιούργησε η αδιαφορία των δημοτικών (και όχι μόνο) αρχόντων. Μια άσχημη πλευρά που συνεχίζει να υπάρχει με την ανοχή και την (συν) ευθύνη των λιγοστών ακριτών της, οι οποίοι επιμένουν να εκλέγουν τους τοπικούς άρχοντες όχι με κριτήρια αξιοκρατικά, αλλά με γνώμονα τις κομματικές και συγγενικές εξαρτήσεις και προτιμήσεις τους, αλλά και κάποια μικροσυμφέροντα.
Θα προσπαθήσω να περιγράψω την κακή αυτή εικόνα του αγαπημένου νησιού, ελπίζοντας ότι θα ευαισθητοποιηθεί, την τελευταία έστω στιγμή, η τοπική Δημοτική Αρχή και θα ενεργοποιηθούν οι κάτοικοί του. Αν όχι, όπερ και πιο πιθανό, τότε δεν μένει τίποτε άλλο παρά να πάρουν επιτέλους οι κάτοικοι του νησιού την κατάσταση στα χέρια τους, να απαλλαγούν από τις εξαρτήσεις που λίγο νωρίτερα ανέφερα, και να εκλέξουν έναν πιο κατάλληλο άνθρωπο που θα έχει την θέληση, την διάθεση και το όραμα να πάρει το νησί στους ώμους του και με την βοήθεια μιας ομάδας αποφασισμένων δημοτικών συμβούλων να νοικοκυρέψει το μπάχαλο και να βοηθήσει την Κάσο να ξεκολλήσει από το τέλμα των τελευταίων δύο δεκαετιών.
5Χ5 και πώς να μην τους ζαλίζεις τον έρωτα.
Την Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2013, και γύρω στις 7 το απόγευμα, πήγα στο 5Χ5 για να θυμηθώ τα παλιά και να ρίξω μερικές κλωτσιές στη στρογγυλή θεά των νεανικών μας χρόνων, μαζί με άλλους παλαιμάχους φίλους Κασιώτες της μέσης και της τρίτης ηλικίας. Τελικώς δεν ήρθε κανείς και εγώ έμεινα να κοιτάζω μόνος και θλιμμένος τη μοναχική χιλιοσκισμένη στρογγυλή θεά που, λόγω της κατάστασής της, είχε μείνει στα αζήτητα, κάπου εκεί στο κέντρο του πλαστικού τάπητα.
Το θλιβερό σκηνικό συμπλήρωνε η εικόνα των κατεστραμμένων μεγάλων μαύρων πλαστικών σάκκων σκουπιδιών μέσα στους οποίους - άγνωστο πότε - είχε τοποθετηθεί το περίσσευμα των μαύρων κόκκων καουτσούκ που συνήθως συνοδεύει κατασκευαστικά τον τάπητα των γηπέδων αυτών. Στις σκισμένες σακκούλες κρατούσαν συντροφιά κάμποσα πλαστικά μπουκάλια με το τριτοκοσμικό σκηνικό να συμπληρώνουν τα σπασμένα πλαστικά καθίσματα των εξεδρών και τα σκουπίδια που κάποιοι, σαν την στρουθοκάμηλο, προσπαθούν να κρύψουν κάτω από αυτές. Φαίνεται πως υπάρχει και στην Κάσο εξέδρα χουλιγκάνων, αλλοιώς η εικόνα αυτή του αίσχους δεν εξηγείται...
Καθώς δεν υπήρχε κανείς στο γήπεδο, σκέφτηκα ότι θα ήμουν πολύ αστείος αν άρχιζα να κλωτσάω το τόπι μόνος μου. Αποφάσισα λοιπόν, αντί να φύγω άπρακτος, να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία και να βγάλω τις πλαστικές σακκούλες και τα μπουκάλια έξω απ' τον χώρο άθλησης. Καθόλου εύκολη βεβαίως δουλειά, αφού οι σκισμένες σακκούλες ήταν σχεδόν αδύνατον να μεταφερθούν χωρίς να αφήσουν μέρος του περιεχομένου τους στην διαδρομή. Είχα όμως σκοπό να επανέλθω, με σκούπα και φαράσι, και να ολοκληρώσω τον καθαρισμό.
Την ώρα που μετέφερα τις τελευταίες δύο σακκούλες, με τα ρούχα, τα χέρια και τα πόδια μου να έχουν γίνει μαύρα από το καουτσούκ, κατέφθασε ο γιατρός Νίκος Συμσερίδης. Με είδε λοιπόν και με ρώτησε :
"Τι κάνεις βρε Ιωσήφ εδώ;".
"Αυτό που θα έπρεπε να έχουν ήδη κάνει άλλοι και δεν έκαναν γιατρέ", του απάντησα.
"Ναι, αλλά...", πήγε κάτι να ψελλίσει ο Νίκος Συμσερίδης.
"Δεν έχει αλλά γιατρέ. Εσύ δεν ασκείς το λειτούργημά σου κατά συνείδηση; Ε, αυτό κάνω κι' εγώ. Κάνω το χρέος μου σαν συνειδητοποιημένος πολίτης αφού δεν υπάρχει Δήμος να επιληφθεί", του απάντησα, και συνέχισα να εξασκούμαι σαν μαθητευόμενος σκουπιδιάρης...
Καθ' οδόν προς το σπίτι, μαύρος και κάθιδρος, βλέπω τον Δήμαρχο να απολαμβάνει τη μπύρα του στο περίπτερο του λιμανιού. Τον γνωστό χώρο σύσκεψης, δηλαδή, των δημοτικών συμβουλίων κατά την διάρκεια του καλοκαιριού (και όχι μόνο), όπου λύνονται ως δια μαγείας όλα τα προβλήματα του νησιού. Σκέφτηκα λοιπόν να σταματήσω - αφού στο Δημαρχείο είναι πιο δύσκολο να βρει κανείς τον Δήμαρχο - οπότε διεμοίφθη μεταξύ μας ο ακόλουθος διάλογος :
"Δήμαρχε, κάνε μου σε παρακαλώ μια χάρη".
"Τι είναι;".
"Στείλε αύριο το μικρό απορριμματοφόρο να μαζέψει τις σακκούλες με το καουτσούκ και τα σκουπίδια που έβγαλα προ ολίγου έξω απ' το γήπεδο".
"Δεν μπορεί να πάει το μικρό αυτοκίνητο γιατί οι κάδοι είναι βαρειοί. Εξ άλλου θα πρέπει το καουτσούκ να το αποθηκεύσουμε κάπου".
"Καλά, γιατί το μαζέψατε αφού δεν υπήρχε χώρος να αποθηκευτεί; Είχατε μήπως σκοπό να μείνουν οι σακκούλες στο γήπεδο για πάντα;".
"Δεν θα μείνει τίποτε τον χειμώνα από τον αέρα!!!".
"Μα καλά, είναι απάντηση τώρα αυτή;".
"Καλά θα δω...", ήταν η τελευταία νωχελική απάντηση ενός ες αεί κουρασμένου δημοτικού άρχοντα, κι' εγώ καβάλλησα εκνευρισμένος το παπί και γύρισα στο σπίτι.
Πώς να καταλάβει μετά η καπετάνισσα τις ακατανόητες λέξεις που έβγαιναν απ' τα χείλη μου καθώς έμπαινα στη ντουζιέρα για να βγάλω τη μαυρίλα του καουτσούκ;
Ο... "βοσκότοπος" της Μαρίτσας.
Το επίπεδο πολιτισμού ενός τόπου φαίνεται σίγουρα από τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τα σκουπίδια του. Εξεπλάγην λοιπόν ευχάριστα αυτό το καλοκαίρι όταν, φθάνοντας στο νησί, είδα πολύχρωμους πλαστικούς κάδους ανακύκλωσης να συντροφεύουν τους κλασσικούς πράσινους κάδους απορριμμάτων.
Όταν όμως άνοιξα το καπάκι αυτού που είχε την επιγραφή "γυαλί", είδα μέσα σακκούλες σκουπιδιών αλλά ούτε ένα έστω γυάλινο μπουκάλι! Ανάλογο ήταν το περιεχόμενο και των υπολοίπων κάδων "ανακύκλωσης" με τις επιγραφές "πλαστικό" και "αλουμίνιο". Σε όλους υπήρχαν σκουπίδια με περιεχόμενο ξένο προς αυτό που θα έπρεπε κανονικά να υπάρχει σ' αυτούς.
Προτού πάρω την άγουσα προς το Δημαρχείο, αποφάσισα να περάσω απ' τη χωματερή της Μαρίτσας προκειμένου να έχω ολοκληρωμένη εικόνα της διαχείρισης των σκουπιδιών. Ήξερα τι θα συναντήσω, ήλπιζα όμως κατά βάθος πως θα διαψευστώ.
Το καινούργιο στοιχείο ήταν η συρόμενη συρμάτινη πόρτα στο ύψος των ενοικιαζομένων δωματίων του Αντωνά. Αν τα ζώα εμποδίζονται από το σημείο αυτό να μπουν στον χώρο της χωματερής, σκέφτηκα, τότε η εικόνα της ίδιας της χωματερής θα έχει σίγουρα αλλάξει.
Αναθάρρησα, καθώς πλησίαζα με το παπί έχοντας την φωτογραφική μηχανή κρεμασμένη στον λαιμό. Όμως, αλλοίμονο, η πραγματικότητα συνέχισε να είναι οδυνηρή! Κατσίκια "βοσκούσαν" ανάμεσα σε όγκους σκουπιδιών και ηλεκτρικές συσκευές, που ήταν πεταμένες ατάκτως εκτός χωματερής, ενώ μερικά ακόμη ήταν εντός των "τειχών", ψάχνοντας απεγνωσμένα για κάτι φαγώσιμο ανάμεσα σε νάϋλον σακκούλες και σκουπίδια που κάπνιζαν.
Η είσοδος της χωματερής, με την επιγραφή "κλείνετε την πόρτα", ήταν κλειστή, τα ζώα όμως ήταν μέσα! Πέταξα μια πέτρα προς τη μεριά τους, για να δω προς τα πού θα τρέξουν, ενώ, συγχρόνως, άρχισα να κάνω τον γύρο της χωματερής, αντίθετα προς τους δείκτες του ρολογιού, στην προσπάθειά μου να εντοπίσω την "κερκόπορτα".
Αφού σύρθηκα πάνω στο κακοτράχαλο απότομο μονοπάτι και γέμισα γρατζουνιές, στην προσπάθειά μου να μιμηθώ τον τράγο, έφθασα μέσα στη χαράδρα, εκεί όπου καταλήγει η συρμάτινη περίφραξη (ο Θεός να την κάνει περίφραξη). Με την πρώτη ματιά δεν είδα κάποιο άνοιγμα που να διευκολύνει την είσοδο των ζώων, όμως ήταν προφανές πως αυτά έβλεπαν καλύτερα!
Όταν ολοκλήρωσα τον κύκλο της χωματερής και έφθασα στο σημείο από όπου είχα ξεκινήσει, διαπίστωσα με έκπληξη πως η κατσίκα είχε ήδη βγει εκτός και με κοιτούσε! Η πόρτα παρέμενε πάντως κλειστή! Λίγο έλειψε να πιστέψω πως η κατσίκα θα μπορούσε να ανοίγει και να κλείνει κατά βούλησιν την πόρτα της χωματερής!
Δεν θα σχολιάσω πού πάνε τα σκουπίδια όταν φυσάει και βρέχει. Δεν θα σχολιάσω ποιος θα καθαρίσει τα θυμάρια και τους θάμνους, μέχρι τις παρυφές των γύρω βουνών, που είναι "στολισμένοι" με νάϋλον σακκούλες. Δεν θα σχολιάσω τι επίδραση έχει στην υγεία των ζώων η συνύπαρξή τους με τα σκουπίδια και πόσο αυτό θα επηρεάσει την υγεία αυτών που θα τα βάλουν στο πασχαλινό τραπέζι τους. Θα σχολιάσω μόνο τούτο. Όταν το 1994 κατήγγειλα το ίδιο γεγονός στην εφημερίδα του Συλλόγου των Κασιωτών της Αθήνας και στην τηλεοπτική εκπομπή "Κεντρί" του ΑΝΤ1, που παρουσίαζε τότε η Νατάσα Ράγιου, κάποιοι ζητούσαν την κεφαλή μου επί πίνακι και με κατηγορούσαν ότι δυσφημίζω τάχα το νησί. Θαρρείς δηλαδή και τα προβλήματα λύνονται αν τα κουκουλώσεις, με τον τρόπο που η στρουθοκάμηλος κρύβεται βάζοντας το κεφάλι της στο χώμα. Αν η τοπική Δημοτική Αρχή ήθελε να λύσει το πρόβλημα είχε όλο τον χρόνο (19 χρόνια) να το κάνει από τότε που εγώ κίνησα το θέμα.
Το οξύμωρο είναι πως κάποια από τα άτομα που τότε με κατηγορούσαν πως "δυσφημίζω" το νησί, εδώ και δύο χρόνια με πιέζουν να ξαναβγάλω το θέμα στην επιφάνεια. Δεν το βγάζω βεβαίως τώρα επειδή αυτοί μου το ζήτησαν, αλλά γιατί δεν πάει άλλο. Όλα έχουν ένα όριο...
Ξέρετε τι μου απάντησε ο Δήμαρχος του νησιού Δημ. Ερωτόκριτος όταν του έθεσα τα θέματα των σκουπιδιών, της ανακύκλωσης και της χωματερής; Ακούστε :
"Ξέρω πως είναι δύσκολο να μάθει ο κόσμος να πετάει στους κάδους ανακύκλωσης τα αντικείμενα για τα οποία αυτοί τοποθετήθηκαν, αλλά έπρεπε κάτι να κάνουμε για να αποφύγουμε το πρόστιμο που βάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στους Δήμους που δεν έχουν ΧΥΤΑ! Κάτι έπρεπε να κάνουμε προς αυτή την κατεύθυνση! Κάναμε αυτή την κίνηση τώρα για να μας δοθεί ο χρόνος να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Όσο για την περίφραξη της χωματερής, το καινούργιο συρματόπλεγμα, που επρόκειτο να τοποθετήσουμε, κάποιοι το έκλεψαν!"
Κρίνουν ικανοποιητικές οι Κασιώτες τις απαντήσεις του Δημάρχου τους; Εγώ, πάντως, όχι!
Ολυμπιακά έργα στην Αγ. Μαρίνα!
Και αφού έγινε το 5Χ5 στο Φρυ και ολοκληρώθηκαν όλα τα άλλα έργα υποδομής, όπως ο ΧΥΤΑ, το σφαγείο, το νέο Ιατρείο, τα αντιπλημμυρικά έργα, η αναστήλωση του ετοιμόρροπου σχολείου, το αποχετευτικό δίκτυο κ.λπ., ο Δήμος Κάσου και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είπαν να διαθέσουν 1.300.000 ευρώ για την κατασκευή ενός μεγάλου γηπέδου ποδοσφαίρου στην Αγία Μαρίνα!
Και άρχισαν να το κατασκευάζουν, ξεκινώντας από τις εξέδρες. Εκεί ωστόσο άρχισαν και τελείωσαν όλα, με τα τσιμέντα να μαραζώνουν σήμερα μπροστά σε ένα χέρσο οικόπεδο, που περισσότερο παρατημένο χωράφι θυμίζει παρά χώρο άθλησης νέων.
Και τίθενται, ευλόγως τα εξής ερωτήματα :
1. Ποια ήταν η σκοπιμότητα κατασκευής ενός τέτοιου έργου τη στιγμή κατά την οποία χρονίζει η ολοκλήρωση τόσων σοβαρών έργων υποδομής όπως αυτά που ειρωνικά είπα ότι ολοκληρώθηκαν στην αρχή αυτού του άρθρου;
2. Υπάρχουν στην Κάσο τόσοι πολλοί ποδοσφαιριστές, που δεν χωράνε στο 5Χ5, και έπρεπε να κατασκευαστεί οπωσδήποτε γήπεδο διαστάσεων Super League;
3. Και, εν τάξει, το έργο, καλώς η κακώς, ξεκίνησε. Γιατί έμεινε στη μέση; Μήπως δεν έφτασαν τα χρήματα, όπως συνήθως γίνεται σ' αυτές τις περιπτώσεις; Και αν όντως έγινε αυτό, μπορεί κάποιος από τους εμπλεκομένους να εξηγήσει γιατί δεν έφθασαν τα 1.300.000 ευρώ, που προέβλεπε η μελέτη, προκειμένου το γήπεδο να ολοκληρωθεί;
4. Ποιος φωστήρας έκρινε πως η συγκεκριμένη θέση στην Αγία Μαρίνα ήταν η πλέον κατάλληλη για την δημιουργία ποδοσφαιρικού γηπέδου; Έχει παίξει μπάλλα εκεί κάποιος από αυτούς που πήραν την απόφαση; Εγώ πάντως πρόλαβα να παίξω. Το γήπεδο αυτό βρίσκεται σε ένα από τα πιο ανεμοδαρμένα σημεία της Κάσου. Ο άνεμος ήταν αυτός που αποφάσιζε πάντα πού θα πάει η μπάλλα, όταν στον χώρο αυτό υπήρχε παλιά ένας υποτυπώδης αθλητικός χώρος, παρά τα πόδια των αθλητών. Και γιατί, αλήθεια, γνωρίζοντας αυτή την παράμετρο δεν αποφάσισαν οι αρμόδιοι να κατασκευάσουν τις κερκίδες στη βορεινή πλευρά του γηπέδου ώστε να προστατευτεί τουλάχιστον κάπως ο αθλητικός χώρος από τον αέρα;
Είμαι βέβαιος ότι κανείς δεν πρόκειται να μπει στον κόπο να δώσει απαντήσεις σ' αυτά τα εύλογα ερωτήματα, μολονότι η κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος, σε έργα που ποτέ δεν ολοκληρώνονται είναι, εκτός των άλλων, και ποινικό αδίκημα. Αυτό ωστόσο που δεν καταλαβαίνω είναι γιατί οι δημότες εκλέγουν συνεχώς τα πλέον ακατάλληλα άτομα προκειμένου αυτά να καταλάβουν τις καρέκλες των Οργάνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να διαχειριστούν τις τύχες του νησιού τους και την δημόσια περιουσία...
Χώρος... υγειονομικής ταφής μηχανημάτων στο λατομείο.
"Κάνε μια βόλτα μέχρι το λατομείο και θα καταλάβεις πού βαδίζει η Κάσος", μου είπαν αυτό το καλοκαίρι κάμποσοι Κασιώτες. Και έκανα την βόλτα, και είδα, που να μην έβλεπα! Μηχανήματα, αυτοκίνητα και σκουπίδια ατάκτως πεταμένα, σε ένα χώρο που θυμίζει σκηνικό ταινίας θρίλλερ ή την επιφάνεια της σελήνης! Ο σπαστήρας δείχνει τα σωθικά του, το ίδιο και το απορριμματοφόρο που προσέφερε πριν από μερικά χρόνια ο Δήμος Καλλιθέας στον Δήμο Κάσου. Οι πόρτες του συνεργείου και της αποθήκης ανοικτές. Μπείτε σκύλλοι, αλέστε και αλεστικά μή δώσετε...
Τα πλαστικά μπουκάλια, σε ντάνες ατελείωτες, περιμένουν την σειρά τους για να παρασυρθούν απ' τον άνεμο στις γύρω πλαγιές. Άχρηστα εξαρτήματα, παλιές οικιακές συσκευές, νταλίκες, ασθενοφόρα, πυροσβεστικά οχήματα, οδοποιητικά μηχανήματα μεγάλης αξίας. Όλα ξεψυχισμένα, σκουριασμένα, παρατημένα στον χρόνο, τη λάσπη και τη βροχή.
Το λατομείο είναι η τριτοκοσμική εικόνα μιας αδιάφορης Δημοτικής Αρχής. Είναι το άσχημο πρόσωπο της Κάσου. Μια εικόνα που σίγουρα δεν αξίζει στο όμορφο, φωτεινό και φιλόξενο αυτό νησί του νοτιοανατολικού Αιγαίου.
Σε μια συζήτηση που είχα για το θέμα αυτό με τον Αντιδήμαρχο του νησιού Γιώργο Κουριαντάκη, στην ερώτησή μου γιατί υπάρχει αυτό το αίσχος στον χώρο του λατομείου, εκείνος απάντησε :
"Κατ' αρχάς κακώς πήγες εκεί και φωτογράφισες! Έπρεπε να πάρεις άδεια πρώτα!".
"Δεν πρέπει μάλλον να μιλάς σοβαρά", του απάντησα. "Ο χώρος είναι ξέφραγο αμπέλι και θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο μετά από πτώση ατομικής βόμβας. Αν μπορεί να πηγαίνει εκεί ο καθένας και να αφήνει τα σκουπίδια του και το άχρηστο αυτοκίνητο, το ψυγείο ή την κουζίνα του, δεν βλέπω γιατί δεν έχει το δικαίωμα να πάει εκεί και να φωτογραφίσει ένας δημοσιογράφος που έχει μάλιστα και έννομο συμφέρον σαν δημότης Κάσου;".
Χαμογέλασε αμήχανα ο Αντιδήμαρχος, αλλάζοντας θέμα συζήτησης...
Κατά τα λοιπά, το λατομείο, που ξεκίνησε πριν από χρόνια να λειτουργεί σαν Δημοτική Επιχείρηση Αδρανών Υλικών, και ήταν όχι μόνο βιώσιμο αλλά και πολύτιμο για το νησί, έπαυσε να λειτουργεί λόγω, κυρίως, της αδιαφορίας της Δημοτικής Αρχής, της παντελούς έλλειψης συντήρησης των μηχανημάτων και της κακής χρήσης τους από τους εργολάβους που ανέλαβαν κατά καιρούς την εκτέλεση των δημοσίων έργων στο νησί. Και ενώ το κόστος χρήσης των μηχανημάτων του Δήμου δεν είχε αφαιρεθεί από το συνολικό ποσό της προσφοράς των εργολάβων, το "πάπλωμα" πλήρωσε τελικώς ο Δήμος Κάσου με την αχρήστευση και ακινητοποίηση των μηχανημάτων του.
Η καταγγελία του Μανώλη Φαρμάκη ότι η λειτουργία του λατομείου είναι παράνομη, απετέλεσε
τελικώς το "άλλοθι" της Δημοτικής Αρχής για την εγκατάλειψή του...
Το Κέντρο Νεότητας αργοπεθαίνει.
Εξ ίσου θλιβερή με την εικόνα του λατομείου είναι η εικόνα που παρουσιάζει και το Κέντρο Νεότητας. Το κτίριο, που μέχρι πριν από λίγα χρόνια έσφυζε από ζωή, με εκδηλώσεις ναπραγματοποιούνται στην αίθουσα ή στον προαύλιο χώρο και τα νέα παιδιά της Κάσου να αθλούνται στο γήπεδο μπάσκετ που υπήρχε εκεί, σήμερα μένει άδειο και ασυντήρητο, με τους τοίχους του να καταρρέουν, χωρίς φωνές παιδιών, χωρίς μπασκέτες, χωρίς εκδηλώσεις. Και ενώ το θέαμα είναι απογοητευτικό, ουδείς φαίνεται να συγκινείται.
Σκουριασμένα χρόνια.
Έκλεισε ήδη δύο δεκαετίες ζωής το σκουριασμένο απομεινάρι της Τεχνικής εταιρείας "Αρμός" στο λιμάνι της Κάσου και φαίνεται πως σε όλους αρέσει να το βλέπουν. Δεν εξηγείται αλλοιώς, αφού κανείς δεν ενδιαφέρεται να απαλλαγεί από την παρουσία του. Δίπλα κολυμπούν τα παιδιά του νησιού, ενώ η σκουριασμένη και πανάσχημη λαμαρίνα κλέβει την παράσταση αφού είναι η πρώτη εικόνα που αντικρύζουν οι επισκέπτες καθώς το πλοίο φθάνει στο λιμάνι της Κάσου.
Έχω κάνει, προσωπικώς, πολλές προσπάθειες, κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών, μέσω επιστολών και δια ζώσης παραπόνων, τόσο στον Λιμενικό Σταθμό Κάσου, όσο και στον Δήμο του νησιού. Φωνή βοώντος εν τη ερήμω!
Φέτος ρώτησα και πάλι τον Δήμαρχο και πήρα την ακόλουθη απάντηση :
"Πριν από λίγους μήνες προσπαθήσαμε να το βγάλουμε από κει, αλλά στάθηκε αδύνατον, αφού το
κάτω τμήμα του έχει γίνει ένα με τον βυθό".
Για φαντάσου! Και, βεβαίως, το παράτησαν εκεί! Τι να πει κανείς; Δεν θέλω να πιστέψω ότι ο άνθρωπος που διοικεί την Κάσο είναι εντελώς ανίκανος. Περισσότερο για αδιάφορο τον κρίνω. Και ενώ οι Κινέζοι ένωσαν τις θάλασσες με γέφυρες, στην Κάσο δεν μπορούν να απομακρύνουν απ' τη θάλασσα μια σκουριασμένη λαμαρίνα! Μα, ήθελα νά'ξερα, δεν υπάρχει κάποιος να πει στον Δήμαρχο πως δυο-τρεις αθίγγανοι θα διέλυαν ευκόλως και ευχαρίστως μέσα σε λίγες ώρες αυτή την ασχήμια και θα την έπαιρναν μαζί τους για να την πουλήσουν με το κιλό; Τα έξοδά τους απλώς θα έπρεπε να τους καλύψουν προκειμένου να τους δελεάσουν.
Πότε θα μπορούμε να σφάζουμε τα ζώα μας στην Κάσο;
Ερώτημα που εδώ και δεκαετίες βασανίζει τους κτηνοτρόφους του νησιού, οι οποίοι αποτελούν, θα έλεγε κανείς, τον κορμό της Κάσου, αφού είναι ο κυρίαρχος επαγγελματικός κλάδος της. Σφαγείο στο νησί, εντούτοις, ουδέποτε υπήρχε ώστε να μπορούν οι κτηνοτρόφοι να σφάζουν τα ζώα τους και να μην τους τα παίρνουν οι έμποροι ζωντανά αντί πινακίου φακής. Το σφαγείο άρχισε να κατασκευάζεται προ αμνημνονεύτων χρόνων, όταν δήμαρχος στο νησί ήταν ο Γιώργος Παπαγεωργίου. Από τότε όμως έμεινε στα μπετά. Ένα σύγχρονο γεφύρι της Άρτας, για την Κάσο, που βλέπει όλα τα σοβαρά έργα υποδομής να χρειάζεται να περάσουν δυο-τρεις γενιές μέχρι να
ολοκληρωθούν.
Δεν υπάρχει προεκλογική ομιλία, εδώ και πάνω από 20 χρόνια, στην οποία να μην ενσωματώθηκε η υπόσχεση ολοκλήρωσης του σφαγείου. Τόσο ο Γιώργος Κακομανώλης, όσο και ο Δημήτρης Ερωτόκριτος, στήριξαν κατά ένα μέρος την προεκλογική εκστρατεία τους στο σφαγείο. Η θέση του νέου σφαγείου μεταφέρθηκε απέναντι από εκείνη στην οποία είχε αρχικώς προβλεφθεί να κατασκευαστεί, εργολάβοι ήλθαν και απήλθαν, μελέτες ξανάγιναν, με το συνολικό κόστος ολοκλήρωσής του ένας Θεός να ξέρει μόνο πού μπορεί να έχει φτάσει. Την κεντρική κρεταγορά της Αθήνας θα είχαν φτιάξει μ' αυτά τα χρήματα...
Δωρεάν ακτινοβολία από τον Cosmote!
Ο τερατώδης πυλώνας που βρίσκεται στο κέντρο του Φρυδιού (λιμανιού και πρωτεύουσας της Κάσου) και φιλοξενεί τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας του Cosmote, έχει γίνει δέκτης άπειρων διαμαρτυριών, επιστολών, ακόμη και ακτιβιστικών ενεργειών προκειμένου να απομακρυνθεί. Πρωτοστάτησα σ' αυτές τις ενέργειες (μέχρι επάνω στον πυλώνα σκαρφάλωσα ένα καλοκαίρι, αποφασισμένος να μείνω εκεί μέχρι να απομακρυνθούν) αλλά ένα μόνο μέρος των "στολιδιών" του αξιώθηκα να δω να ξηλώνονται. Τα μεγάλα "τύμπανα" απομακρύνθηκαν, αλλά οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας είναι ακόμη εκεί!
Και ενώ δεν υφίστανται πια τα "επιχειρήματα" του τέως προέδρου του Ο.Τ.Ε. κ. Βουρλούμη, πως οι κεραίες έμεναν εκεί επειδή δεν υπήρχε δρόμος και παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στο ύψωμα της Αγίας Κυριακής, οι κεραίες παρέμειναν στο Φρυ για να εκπέμπουν τη θανατηφόρο ακτινοβολία τους στα κεφάλια των κατοίκων και να βιάζουν με την ασχήμια τους το τοπίο.
Και ενώ όλοι θα μπορούσαν να κάνουν "τα παράπονά τους στον Δήμαρχο", ουδείς διαμαρτύρεται. Μα πάλι ο Δήμαρχος; θα πείτε. Ναι, πάλι ο Δήμαρχος! Αν δεν μπορεί να στείλει ο Δήμαρχος, με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, μια επιστολή στους υπευθύνους του Ο.Τ.Ε. απαιτώντας την άμεση απομάκρυνση των κεραιών, ποιος μπορεί; Το έκανε ο κ. Ερωτόκριτος και δεν εισακούστηκε; Δεν νομίζω. Οι ασχολίες του στις συγκεντρώσεις του περιπτέρου δεν τον αφήνουν.
Αλλά και στην περίπτωση που το έκανε και δεν εισακουγόταν, θα μπορούσε, έχοντας σύσσωμους τους κατοίκους του νησιού στο πλευρό του, να κατεβάσει ο ίδιος τις κεραίες από τον πυλώνα. Ας έμεναν λίγο χρόνος χωρίς Cosmote οι Κασιώτες, δεν πειράζει. Στο ύψωμα της Αγ. Κυριακής εκπέμπουν, ευτυχώς, και η Wind και η Vodafone.
Βιβλιοθήκη Κάσου. Όπως λέμε Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας!
Το κτίριο, όπου στεγάζεται η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κάσου, είναι δωρεά του Κασιώτη Ν. Μαυρή. Εγκαταλείφτηκε κι' αυτό στην τύχη του και διαλύεται σιγά σιγά στα εξ ων συνετέθη. Οι σοβάδες αρχίζουν να πέφτουν αποκαλύπτοντας το οπλισμένο σκυρόδεμα. Τα μαρμάρινα σκαλοπάτια θυμίζουν τα μάρμαρα του Πανεπιστημίου της Αθήνας, που τα βιάζουν κάθε τόσο οι γνωστοί-άγνωστοι κουκουλοφόροι. Τα βιβλία μένουν αδιάβαστα, σκονισμένα, να μουχλιάζουν στην αδυσώπητη υγρασία που μαστίζει το νησί. Και γι' αυτό ουδείς ενδιαφέρεται! Ούτε ο Δήμος βέβαια, του οποίου η Βιβλιοθήκη ανήκει στα περιουσιακά του στοιχεία, μαζί με το λατομείο, το σχολείο, το γήπεδο και τόσα άλλα.
Είναι προφανές ότι κανείς δεν θα στενοχωρηθεί εάν η Βιβλιοθήκη εξαφανιστεί, αφού κανείς δεν ενδιαφέρεται στο νησί να περιπλανηθεί στα βιβλία που φιλοξενεί. Ποιος να ενδιαφερθεί; Ας είναι καλά τα καφενεία...
Ένα θερμοκήπιο που κατασκευάστηκε για... να μη χρησιμοποιηθεί ποτέ!
Θυμάμαι, τα πρώτα εκείνα καλοκαίρια που πηγαίναμε στην Κάσο, ότι ανηφόριζα μέχρι το Δημοτικό θερμοκήπιο του Αρβανιτοχωρίου για να αγοράσω ντομάτες, αγγουράκια, πιπεριές και ό,τι εν πάση περιπτώσει φύτρωνε εκεί με τον κόπο των ανθρώπων που το φρόντιζαν. Είχα τη χαρά να τα κόβω ο ίδιος πάνω απ' το φυτό και να τα βάζω στη ζυγαριά. Έπαιρνα την απόδειξή μου και έφευγα ευχαριστημένος που υπήρχε κάτι τέτοιο στο ακριτικό και ξεχασμένο νησί.
Πέρασαν τα χρόνια και στα μέσα της δεκαετίας του '90, επί δημαρχίας Γιώργου Κακομανώλη, το θερμοκήπιο "απεδείχθη" ότι ήταν ζημιογόνο για τον Δήμο και έκλεισε! Οι εργάτες του έφυγαν στα καράβια. Οι οικογένειές τους δεν χωρούσαν πια στην Κάσο και έφυγαν κι' αυτές.
Ω του θαύματος όμως, ο Δήμος, με τον ίδιο Δήμαρχο επικεφαλής, αποφάσισε, λίγα χρόνια μετά, αντί να αναστηλώσει το υπάρχον θερμοκήπιο στο Αρβανιτοχώρι, να κατασκευάσει νέο μεγαλοπρεπές στο Φρυ! Το οποίο όμως δεν δούλεψε ποτέ! Και εκεί που υπήρχε ένα κατεστραμμένο θερμοκήπιο, σήμερα υπάρχουν δύο κατεστραμμένα! Η πόρτα του νέου θερμοκήπιου αυτοκτόνησε και κρέμεται, επιτρέποντας σε ανθρώπους και ζώα να καταστρέφουν και να λερώνουν το χώμα, τα μηχανήματα, τα τζάμια. Το χώμα ξερό, αφυδατωμένο, ανίκανο πια να απορροφήσει κάτι υγρό εκτός από δάκρυα...
Δύο μόλις βήματα απ' το λιμάνι το άσχημο αυτό πρόσωπο της Κάσου, που κανείς ωστόσο δεν θέλει να δει. Τα πρόσωπα στρέφονται αλλού. Το κρυφτό της στρουθοκαμήλου καλά κρατεί...