Rib and Sea

Βάζει το μαχαίρι στο κόκκαλο ο Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

"Κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη
δώσ' της κλώτσο να γυρίσει παραμύθι ν' αρχινίσει".

Μια φορά κι' ένα καιρό η "καλή" Ευρωπαϊκή Ένωση, θέλοντας να προστατεύσει τα αλιευτικά αποθέματα σε μια ατίθαση και απίθανη χώρα της νοτιοανατολικής Μεσογείου, υποχρέωσε την κυβέρνηση της χώρας αυτής να θεσπίσει ένα νόμο βάσει του οποίου σε όλα τα αλιευτικά σκάφη θα έπρεπε να τοποθετηθούν ειδικά μηχανήματα τα οποία θα παρείχαν τη δυνατότητα σε ειδική Υπηρεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας να ελέγχει ανά πάσα στιγμή το στίγμα των αλιευτικών σκαφών και να επιβάλλει κυρώσεις, όποτε διαπιστώνει ότι αυτά δραστηριοποιούνται σε απαγορευμένες περιοχές. Μόνο που η "καλή" Ευρωπαϊκή Ένωση" λογάριασε χωρίς τον ξενοδόχο, όπως μαζί θα δούμε πιο κάτω. Η Υπηρεσία αυτή, στο Υπουργείο Ναυτιλίας, ονομάστηκε "Κέντρο Παρακολούθησης Αλιείας".

Το VMS (δορυφορικό σύστημα ελέγχου και εντοπισμού στίγματος) εισήχθη στη χώρα μας το 2004 για τα σκάφη από 18 μ. και άνω, προκειμένου, στα πλαίσια της κοινής αλιευτικής πολιτικής, να διασφαλιστεί η εκμετάλλευση των έμβιων υδρόβιων πόρων κατά τρόπο που να διασφαλίζει βιώσιμες, οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνθήκες.

Η πρώτη γενιά των συσκευών αυτών (thrane & thrane) τοποθετήθηκε, υποχρεωτικώς, σε όλα τα αλιευτικά σκάφη συνολικού μήκους 18 μέτρων και άνω και έδινε την δυνατότητα στο "Κέντρο Παρακολούθησης Αλιείας" να εντοπίζει και να αναγνωρίζει  αυτομάτως το αλιευτικό σκάφος μέσω της διαβίβασης του γεωγραφικού του στίγματος σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η αγορά των συσκευών VMS χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Η συχνότητα διαβίβασης των δεδομένων από τη συσκευή στο "Κέντρο Παρακολούθησης Αλιείας" επραγματοποιείτο, αρχικώς, τουλάχιστον μια φορά κάθε 2 ώρες μέσω iridium.

Τα αλιευτικά σκάφη, τα οποία κυρίως επηρεάστηκαν από τη νέα αυτή νομοθετική ρύθμιση, ήταν οι μηχανότρατες, για τις οποίες ισχύει η απαγόρευση αλιείας σε θαλάσσιες περιοχές που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 1,5 ν. μιλίων και των 3 ν. μιλίων από την ξηρά, αντιστοίχως, όταν το βάθος είναι μικρότερο των 50 μέτρων. Είναι αυτονόητο και εύλογο ότι οι μηχανοτρατάρηδες που ψαρεύουν παρανόμως στα ρηχά και κοντά στις ακτές, έχουν μεγαλύτερη παραγωγή με αναπόφευκτη συνέπεια, εκτός της υπερ-αλίευσης και της γενοκτονίας των ψαριών, να καταστρέφουν συχνά τα αλιευτικά εργαλεία των συναδέλφων τους της παράκτιας αλιείας και να έρχονται σε αντιδικία μαζί τους.

Οι μηχανοτρατάρηδες, λοιπόν, που μέχρι να μπει σε εφαρμογή το νέο σύστημα "παρακολούθησης" είχαν συνηθίσει να καλάρουν σε απαγορευμένες περιοχές, υπερηφανευόμενοι βεβαίως για την παραγωγή τους και αδιαφορώντας για τις απαγορευτικές εγκυκλίους του Υπουργείου ή παρακάμπτοντάς τες (πώς άραγε; έλα ντε!), άρχισαν να αναζητούν τρόπους να ξεγελάσουν το Κ.Π.Α. Άλλοτε σκέπαζαν την κεραία της συσκευής και άλλοτε την απενεργοποιούσαν, πάντοτε όμως χωρίς αποτέλεσμα αφού οι υπάλληλοι του Υπουργείου, αργά ή γρήγορα, έμπαιναν στο νόημα και λάμβαναν τα μέτρα τους. 

Τότε ανακαλύφτηκε το λογισμικό "κλέφτης".

Δεν υπήρχε λοιπόν εναλλακτική λύση μέχρι τη στιγμή που κάποια εταιρεία πούλησε στους ψαράδες το λογισμικό, με το οποίο γίνεται η επισκευή του μηχανήματος. Το μηχάνημα ήταν πάντα σε λειτουργία (log in). Πατώντας κάποια στιγμή μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή "log out" στο πρόγραμμα που είχαν τα σκάφη, το μηχάνημα απενεργοποιείτο χωρίς να στέλνει την εντολή απενεργοποίησης στο Κ.Π.Α.! Συνεπώς, σε περίπτωση τηλεφωνικής καταγγελίας ότι το σκάφος αλίευε σε απαγορευμένες περιοχές, το Κ.Π.Α. δεν είχε τη δυνατότητα να καλέσει και να εντοπίσει το συγκεκριμένο σκάφος. Τα λογισμικά τα οποία χρησιμοποιούσαν οι μηχανοτρατάρηδες για να απενεργοποιούν τις συσκευές VMS πρώτης γενιάς ήταν το "capsat" και το "easy mail".

Σ' εκείνα τα μηχανήματα πρώτης γενιάς υπήρχε ένα λαμπάκι, το οποίο έδινε κάθε δύο ώρες το στίγμα του σκάφους στο Κ.Π.Α. Η εταιρεία που πουλούσε το λογισμικό πουλούσε επίσης και έναν ηχητικό συναγερμό ("τζιτζίκι") το οποίο ετοποθετείτο πάνω στο λαμπάκι. Ο ηχητικός αυτός συναγερμός έδινε στον καπετάνιο της μηχανότρατας τον χρόνο να επέμβει στο μηχάνημα, κάνοντας "log out", και να καλάρει επί δύο ώρες (μέχρι την επόμενη κλήση) σε απαγορευμένες περιοχές! Λίγο πριν παρέλθει το δίωρο και γίνει ο επόμενος έλεγχος του Υπουργείου, το αλιευτικό επέστρεφε και πάλι στη νομιμότητα! Ούτε γάτος ούτε ζημιά!

Θα ρωτήσει τώρα κάποιος : Και γιατί δεν αποσύρθηκαν και δεν αντικαταστάθηκαν αυτά τα μηχανήματα με άλλα στα οποία δεν θα μπορούσε να επέμβει κανείς; Η κυρία Πέτρου, διευθύντρια της Διεύθυνσης Αλιείας, απέστειλε πράγματι τον Μάϊο του 2016 μια εγκύκλιο σε όλους τους αλιείς ανακοινώνοντας ότι όλα τα μηχανήματα πρώτης γενιάς θα έπρεπε να αποσυρθούν μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2016, και να αντικατασταθούν με καινούργια προηγμένης τεχνολογίας (δεύτερης γενιάς).

Πράγματι, οι ψαράδες αγόρασαν αυτά τα μηχανήματα δεύτερης γενιάς. Τα αγόρασαν αλλά δεν τα έθεσαν όλοι σε λειτουργία, με αποτέλεσμα να χάσουν την επιδότηση (οι οικονομικές απολαβές, άλλωστε, είναι πολύ μεγαλύτερες από το ποσό της επιδότησης όταν η αλιευτική δραστηριότητα γίνεται σε απαγορευμένες περιοχές!) και μέχρι σήμερα να δουλεύουν με τα παλιά μηχανήματα που είναι... του χεριού τους! 

Και θα ρωτούσε πάλι ευλόγως κάποιος : Γιατί το Υπουργείο δεν απαγορεύει την χρήση των παλαιών συσκευών; Έλα ντε! Γιατί;

Ελπίζω, αν και μεταξύ μας δεν είμαι πολύ αισιόδοξος, ότι ο εισαγγελέας στον οποίο θα παραδώσω τα στοιχεία της έρευνάς μου θα σκαλίσει την υπόθεση αυτή σε βάθος και θα καταλογίσει ευθύνες. Μια υπόθεση που μυρίζει χειρότερα και από... μπαγιάτικο ψάρι... 

Υστερόγραφο 1. Στο προηγούμενο άρθρο μου έγραψα ότι "εδώ και δύο περίπου μήνες, το σύστημα στο Υπουργείο είναι εκτός λειτουργίας" http://www.ribandsea.com/waves/2912-na-giati-to-kentro-parakoloythisis-alieias-tou-ypourgeiou-naftilias-den-elegxei-ti-thesi-ton-mixanotraton Για να μην παρεξηγηθώ, το σωστό είναι ότι το σύστημα λειτουργεί, αλλά... επιλεκτικώς, αφού όσοι έχουν ακόμη ενεργοποιημένα τα παλιά μηχανήματα ψαρεύουν παρανόμως και, συνεπώς, μένουν ανεξέλεγκτοι και ατιμώρητοι! Οι υπόλοιποι, που έχουν τοποθετήσει τα νέα μηχανήματα και ελέγχονται από το Κ.Π.Α. ανά εικοσάλεπτο μέσω GPRS, διαμαρτύρονται, βεβαίως, γιατί δεν μπορούν να παρανομήσουν κι' αυτοί!

Υστερόγραφο 2. Στην έρευνά μου δεν βρήκα ανταπόκριση ούτε από το Υπουργείο Ναυτιλίας, στο οποίο εγγράφως απευθύνθηκα για να θέσω ερωτήσεις στον Δ/ντή του "Κέντρου Παρακολούθησης Αλιείας" κ. Ιωάννη Οικονομάκο, ούτε από την Δ/ντρια της Διεύθυνσης Αλιείας κα Πέτρου, η οποία με παρέπεμψε στο... Υπουργείο Ναυτιλίας! 

Υστερόγραφο 3. Για να μη θεωρήσουν κάποιοι ότι όσα γράφω τα έβγαλα απ' την κοιλιά μου, θέλω να δηλώσω ότι όλες τις πληροφορίες μού τις έχουν δώσει άτομα που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα από μέσα. Δεν αναφέρω τα ονόματά τους γιατί δεν θέλω και δεν είναι σωστό να τους εκθέσω και να χάσουν τη δουλειά τους. Επικαλούμαι, άλλωστε, το δημοσιογραφικό απόρρητο.

Επιπλέον, δεν αναφέρω τα ονόματα των εμπόρων που εμπλέκονται σ' αυτό το παζάρι της παράνομης αλιευτικής δραστηριότητας, όχι γιατί φοβάμαι μήπως συλληφθώ με την διαδικασία του αυτοφώρου (?!), όπως εμμέσως πλην σαφώς με απείλησε ο ιδιοκτήτης μιας εταιρείας (εμπρός στον δρόμο που χάραξε ο Καμμένος), αλλά γιατί δεν είμαι διατεθειμένος να εμπλακώ σε χρονοβόρες, κοστοβόρες και ψυχοφθόρες δικαστικές διαμάχες. Αυτή είναι  δουλειά του εισαγγελέα. Όλα τα στοιχεία είναι στη διάθεσή του.

Υστερόγραφο 4. Οφείλω να διευκρινίσω ότι με την χρήση της λέξης "μηχανοτρατάρηδες" αναφέρομαι, κυρίως, στους ιδιοκτήτες των μηχανοτρατών και λιγότερο στους κυβερνήτες τους. Και είναι ευνόητο αυτό, αφού το κυνήγι του κέρδους ενδιαφέρει πρωτίστως τον ιδιοκτήτη, με εξαίρεση τις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες ο κυβερνήτης της μηχανότρατας είναι και συνέταιρος του ιδιοκτήτη. Έχουν καταγγελθεί μάλιστα περιπτώσεις ιδιοκτητών οι οποίοι απέλυσαν τον κυβερνήτη επειδή εκείνος ηρνείτο να καλάρει στα απαγορευμένα...