Rib and Sea

Ο Πέτρος Πολλάτος συζητάει με τον Ιωσήφ Παπαδόπουλο και αποκαλύπτει όσα... θέλει, και μπορεί να πει σχετικώς με τις πολυεστερικές δεξαμενές καυσίμου.

Υπήρξε βασικό μέλος του μουσικού συγκροτήματος των «Charms», τη δεκαετία του ’60, πολυνίκης στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Ταχυπλοίας που διοργάνωνε κάποτε η Ε.Λ.Τ., επιτυχημένος κατασκευαστής, πολυεστερικών στην αρχή, και φουσκωτών σκαφών στη συνέχεια, πολυνίκης στο «άτυπο» Πανελλήνιο Πρωτάθλημα φουσκωτών σκαφών τα τελευταία χρόνια. Ο λόγος βεβαίως, αν δεν έγινε ακόμη αντιληπτό, για τον Πέτρο Πολλάτο, τον γνωστό «παππού» της Ελληνικής ταχυπλοίας, για τον οποίον φαίνεται ότι ο χρόνος κόλλησε!

Τηλεφωνούσε, όταν έφτασα στο ναυπηγείο των Αγ. Θεοδώρων για την προκαθορισμένη συζήτηση που θα είχα μαζί του με θέμα τις πολυεστερικές δεξαμενές καυσίμου, και μη θέλοντας να τον διακόψω, αρκέστηκα να κοιτάζω τα τρόπαια και τις φωτογραφίες που στόλιζαν τα ράφια και τους τοίχους του γραφείου του.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Γειά σου παππού!
Πέτρος Πολλάτος : Γεια σου και σένα... παππού!
Ι.Π. : Καλά σε βλέπω.
Π.Π. : Αν είχα και λεφτά θα ήμουν ακόμη καλύτερα (χαμογελάει).
Ι.Π. : Πάλι κλαίγεσαι; Βλέπω ότι το «Rock» έχει μπει σε σειρά παραγωγής και φεύγει το ένα μετά το άλλο...
Π.Π. : Θα με ματιάξεις!
Ι.Π. : Δεν σε πιάνει μάτι εσένα! Όμως, δεν μπορώ, θα μπω στον πειρασμό να σε ρωτήσω. Πώς έτσι και σου παραγγέλνουν αυτό το σκάφος που... «σπάει»;
Π.Π. : Τι να σου κάνω που δεν μπορώ να εντοπίσω ποιο «καλό» παιδί διαδίδει αυτές τις ανοησίες... (ο θυμός διακρίνεται στο πρόσωπό του).
Ι.Π. : Τέλος πάντων, ας τ’ αφήσουμε αυτά. Πάντοτε θα υπάρχουν κατσίκες που δεν κατεβάζουν γάλα...
Π.Π. : Καλά λες...
Ι.Π. : Στο θέμα μας τώρα. Μπορείς σε παρακαλώ να μου πεις ποιος ήταν ο πρώτος διδάξας; Ποιος κατασκεύασε πρώτος δηλαδή πολυεστερικές δεξαμενές βενζίνης;
Π.Π. : Ο Αννίβας ήταν ο πρώτος διδάξας! Ο κατασκευαστής των «Hannibal».
Ι.Π. : Θυμάσαι εποχή;
Π.Π. : Το 1970 ήταν ή το 1971...
Ι.Π. : Χρησιμοποιούσε την ίδια τη γάστρα των σκαφών του σαν δεξαμενή;
Π.Π. : Χωριστή την έκανε, αλλά δεν αλλάζει τίποτε, το ίδιο πράγμα είναι.
Ι.Π. : Πώς είναι το ίδιο πράγμα; Αν συμβεί ένα ατύχημα και σπάσει το σκάφος, δεν θα χάσεις τα καύσιμα; Δεν θα υπάρξει κίνδυνος ανάφλεξης;
Π.Π. : Τα καύσιμα θα χυθούν στη θάλασσα, αυτό είναι γεγονός. Όμως άλλος κίνδυνος δεν υπάρχει. Σήμερα πια φτιάχνουμε κι’ εμείς για τα Apache ξεχωριστή δεξαμενή, ενώ στην αρχή χρησιμοποιούσαμε την ίδια τη γάστρα.
Ι.Π. : Ο Αννίβας κατασκεύαζε πολυεστερικές δεξαμενές και για άλλους;
Π.Π. : Όχι, μόνο για τα δικά του σκάφη.
Ι.Π. : Επρόκειτο για κάποιο μυστικό;
Π.Π. : Ο Αννίβας είχε πειραματιστεί πολύ πάνω στις πολυεστερικές δεξαμενές βενζίνης και είχε πετύχει τη «συνταγή», παρ’ όλο που δεν υπήρχαν τότε τα υλικά που υπάρχουν σήμερα. Ούτε βινυλεστέρες υπήρχαν τότε ούτε τίποτε! Σήμερα τα υλικά που δουλεύουμε είναι εποξοβινυλικές ρητίνες, οι οποίες με μια ειδική επεξεργασία που τους κάνουμε δημιουργούν ρεζερβουάρ άτρωτα, όχι μόνο από τη βενζίνη αλλά και από κάθε άλλο χημικό ή οξύ! Έπειτα μη ξεχνάμε ότι η βενζίνη και το πετρέλαιο είναι αλκαλικά υλικά. Και με κοινά υλικά αν κατασκευάσεις πολυεστερικές δεξαμενές δεν επηρεάζονται, πόσο μάλλον μ’ αυτά.
Ι.Π. : Θυμάμαι ότι στα πρώτα Apache έκανες την ίδια τη γάστρα δεξαμενή καυσίμου.
Π.Π. : Ναι, έτσι είναι. Να τι έκανα όμως. Έριχνα τα επιπλέον φύλλα στη γάστρα, που θα χρησιμοποιούσα αν έφτιαχνα το ρεζερβουάρ μόνο του, με αποτέλεσμα να πετυχαίνω μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Να ενισχύεται η γάστρα σε όλο σχεδόν το μήκος του σκάφους, αφού υπήρχε και το ρεζερβουάρ του νερού, και ενισχυόμενο με τους εγκάρσιους νομείς, οι οποίοι εκτελούσαν χρέη διαφραγμάτων, το σκάφος αποκτούσε μια φοβερή ακαμψία και αντοχή τεράστια. Φαντάσου ότι ρίχναμε στη γάστρα τα πέντε 450άρια που χρειαζόταν το ρεζερβουάρ, οπότε αν η γάστρα είχε προβλεφθεί να έχει, ας πούμε, οκτώ φύλλα, αποκτούσε δεκατρία!
Ι.Π. : Τι σε έκανε και άλλαξες γνώμη στην πορεία και τα έκανες χωριστά τα ρεζερβουάρ; Υπήρχε μήπως θέμα έγκρισης; Μήπως δηλαδή η όλη κατασκευή δεν συμμορωνόταν με τα στάνταρντς (ISO) που είχε θέσει η Ε.Ε.; 
Π.Π. : Όταν βγάζαμε τα «CE» στο 18άρι και το 22άρι Apache, έφτιαξα ένα ομοίωμα πολυεστερικού ρεζερβουάρ γεμάτο με βενζίνη, το οποίο το βάλαμε σ’ ένα χωράφι. Ανοίξαμε ένα αυλάκι γύρω του, ρίξαμε βενζίνη, απομακρύναμε τους σωλήνες εξαέρωσης, και στη συνέχεια βάλαμε φωτιά. Έπρεπε το ρεζερβουάρ να μην εκραγεί για χρονικό διάστημα δέκα λεπτών. Η φωτιά έκαιγε για πολύ περισσότερο χρόνο, μέχρι που η βενζίνη που υπήρχε μέσα στο περιμετρικό αυλάκι έσβησε μόνη της!
Ι.Π. : Ήθελα να σε ρωτήσω σχετικώς με τη γείωση του ρεζερβουάρ...
Π.Π. : Μα το πολυεστερικό ρεζερβουάρ γειώνεται μόλις βιδωθεί η μηχανή πάνω στο σκάφος! Και χώρια να το κάνεις το ρεζερβουάρ, όταν το τοποθετήσεις μέσα στη γάστρα θα το φιξάρεις σε ωρισμένα σημεία για να μη κουνιέται. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη γείωση. Τα αρνητικά της μπατταρίας είναι πάνω στη μηχανή, η μηχανή είναι βιδωμένη πάνω στον καθρέφτη, οπότε δεν χρειάζεται άλλη ιδιαίτερη γείωση. Ενώ στα ανοξείδωτα και αλουμινένια ρεζερβουάρ η γείωσή τους είναι απαραίτητη.
Ι.Π. : Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών είχες κάποιο πρόβλημα; Και όταν λέω πρόβλημα, δεν εννοώ μόνο την αντοχή των τοιχωμάτων του πολυεστερικού ρεζερβουάρ στη διάβρωση από τη βενζίνη, αλλά και την αντοχή των διαφραγμάτων του.
Π.Π. : Ποτέ! Τα 22άρια Apache που έχουμε δώσει στο Άγιο Όρος, εδώ και τόσα χρόνια, αν και τα χιλιοταλαιπωρούν, ουδέποτε παρουσιάστηκε το παραμικρό πρόβλημα. Τα υλικά που χρησιμοποιούμε, όπως σου είπα, είναι ειδικά υλικά που δεν επηρεάζονται από κανένα οξύ. Είναι εποξοβινυλικές ρητίνες, βινυλεστέρες τα λέμε.
Ι.Π. : Κατασκευάζουν κι’ άλλοι πολυεστερικά ρεζερβουάρ;
Π.Π. : Και βέβαια.
Ι.Π. : Με την ίδια επιτυχία;
Π.Π. : Δεν ξέρω τι κάνουν οι άλλοι. Εγώ σου μιλάω για τα δικά μου ρεζερβουάρ! Επειδή πάντως έχουν συμβεί αρκετά περιστατικά με τα πολυεστερικά ρεζερβουάρ, θα σου διηγηθώ την εξής ιστορία. Είχα κάποτε τοποθετήσει σε ένα 22άρι Apache καμπινάτο δύο μηχανές Yamaha 100άρες. Το σκάφος πήγε στην Άνδρο. Την άλλη μέρα έβαλε ο ιδιοκτήτης μπροστά τους κινητήρες, αλλά μετά από τρία με τέσσερα λεπτά έσβησαν και δεν ξαναπήραν! Ειδοποίησα τη Yamaha και έπεσα τυχαία πάνω στον Τάκη τον Βλάσση που ήταν τότε στην Άνδρο. Του έριξε μια ματιά ο Βλάσσης, φάνηκε πως το πρόβλημα διορθώθηκε προσωρινά, αλλά την επομένη πάλι τα ίδια! Έφερα λοιπόν το σκάφος στην Αθήνα και ήρθε ο Γιώργος ο Καραζουρνάς, ο μηχανικός της Yamaha. Ξήλωσε ολόκληρο το σύστημα των καρμπυρατέρ και μου λέει : «Μπορώ να πάρω λίγη βενζίνη να την πάω στο Χημείο»; Του απάντησα «ευχαρίστως», και γέμισα ένα μπουκάλι από το πολυεστερικό ρεζερβουάρ του σκάφους. Ήταν φανερό πως προσπαθούσαν να ρίξουν το φταίξιμο στα ρεζερβουάρ. Ξέρεις τελικώς πού οφειλόταν το πρόβλημα; Οι βελόνες που βρίσκονται χαμηλά στο φλοτέρ έχουν στην άκρη ένα λαστιχάκι το οποίο έμενε κολλημένο επάνω, δεν άφηνε ελεύθερη τη ροή, δούλευε ο κινητήρας όσο το καζανάκι του καρμπυρατέρ είχε βενζίνη, και μόλις τελείωνε καπούτ! Έπιδιόρθωσαν λοιπόν τα καρμπυρατέρ, τα έβαλαν και πάλι στη θέση τους, και με το ίδιο καύσιμο το πρόβλημα δεν ξαναπαρουσιάστηκε...
Ι.Π. : Υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στο εσωτερικό των πολυεστερικών δεξαμενών στην περίπτωση που υπάρξει ανάγκη καθαρισμού τους εξ αιτίας βρώμικης βενζίνης;
Π.Π. : Υπάρχει η δυνατότητα να βγάλει κανείς το καύσιμο από την τρύπα του φλοτέρ και να ξεπλύνει το ρεζερβουάρ εάν υπάρξει τέτοια ανάγκη.
Ι.Π. : Την ώρα που φιξάρετε το καπάκι ενός πολυεστερικού ρεζερβουάρ δεν δίνετε κάποια προσοχή ώστε να μην υπάρχει σκόνη στο περιβάλλον η οποία θα μπορούσε να δημιουργήσει αργότερα πρόβλημα στο καύσιμο;
Π.Π. : Βέβαια. Γι’ αυτό κάνουμε τις τελευταίες επαλείψεις λίγο πριν σχολάσουμε, όταν στο ναυπηγείο δεν υπάρχει άλλη δραστηριότητα που να δημιουργεί αιωρούμενα σωματίδια και σκόνη. Λίγο πριν κλείσουμε το καπάκι φυσάμε το εσωτερικό με αέρα και το σκουπίζουμε καλά με ένα πανί.
Ι.Π. : Εάν σου φέρει κάποιος ιδιοκτήτης σκάφους το δικό του, και σου ζητήσει να τοποθετήσεις σ’ αυτό ένα πολυεστερικό ρεζερβουάρ, θα τον εξυπηρετήσεις;
Π.Π. : Εξαρτάται από τη δουλειά που θα έχω εκείνη τη στιγμή. Αν δεν έχω δικές μου ανειλημένες υποχρεώσεις που με κυνηγούν, μπορεί και να το κάνω. Συνήθως πάντως δεν αναλαμβάνουμε να κατασκευάσουμε ρεζερβουάρ σε άλλα σκάφη. Κοίταξε, όλο το μυστικό των πολυεστερικών ρεζερβουάρ είναι στις τελευταίες στρώσεις που βάζουμε. Είναι ένα «μαντηλάκι» από υαλούφασμα, σαν αραχνούφαντο μεταξωτό μοιάζει (εδώ ο Πολλάτος κομπιάζει και αφήνει στη μέση την πρότασή του...)
Ι.Π. : Δεν σε ρωτάω να μου πεις περισσότερες λεπτομέρειες γιατί κάτι μου λέει ότι δεν θα μου πεις...
Π.Π. : Υπάρχουν ωρισμένες τεχνικές πάνω στις στις οποίες έχω πειραματιστεί αρκετά χρόνια. Όπως λοιπόν πειραματίστηκα εγώ, ας πειραματιστούν και οι άλλοι!
Ι.Π. : Ποιο είναι το κόστος ενός πολυεστερικού ρεζερβουάρ σε σχέση με ένα ανοξείδωτο;
Π.Π. : Είναι ακριβότερο το πολυεστερικό, και γιατί τα υλικά είναι ακριβά, αλλά κυρίως γιατί έχει υψηλότερο κόστος εργασίας και θέλει περισσότερο χρόνο να ετοιμαστεί. Το μεγάλο πλεονέκτημα των πολυεστερικών ρεζερβουάρ όμως είναι ότι δεν τα κτυπάει η ηλεκτρόλυση και δεν τρυπάνε, γι’ αυτό κι’ εγώ προσωπικώς τα προτιμώ, κι’ ας είναι ακριβότερα. Στα ανοξείδωτα ρεζερβουάρ η ηλεκτρόλυση γίνεται κυρίως στα σημεία που κολλάνε τα διαφράγματα με ηλεκτροπόντα. Καίγεται το νικέλιο και του αλλάζει η ηλεκτρόλυση τα φώτα! Θα σου πω και κάτι άλλο. Όταν έβγαλα το 26άρι, πήγα στο Γιάννη τον Καράβα, οποίος είναι πολύ καλός κατασκευαστής ανοξείδωτων ρεζερβουάρ. Ακόμη και τα διαφράγματα ο Γιάννης τα κολλάει με αργκόν. Επειδή είχα καθυστερήσει με τη ναυπήγηση του σκάφους, του παρήγγειλα τρία-τέσσερα ανοξείδωτα ρεζερβουάρ. Ερχόντουσαν μετά οι πελάτες και μου έλεγαν : «Πέτρο, έλα να σου πω, μη μου βάλεις ανοξείδωτο εμένα, βάλε μου πολυεστερικό»!
Ι.Π. : Κι’ εγώ στο είπα αυτό, το θυμάμαι!
Π.Π. : Αναγκάστηκα λοιπόν, για να μη μου μείνουν, να τα βάλω «στη ζούλα» σε κάποια σκάφη. Κανένας από τους πελάτες μου δεν συζητάει πια για ανοξείδωτα ρεζερβουάρ...

Είναι ξεχωριστή εμπειρία να συζητάει κανείς με τον Πέτρο Πολλάτο, Τον ζωντανό θρύλο των Charms των Laser, των Apache και των κυπέλλων. «Σου αρέσει η νέα μου BMW»; με ρώτησε καθώς έφευγα, ακριβώς όπως θα με ρώταγε ένα παιδί να του πω τη γνώμη μου για το καινούργιο του παιγνίδι. «Έξι δευτερόλεπτα από μηδέν στα εκατό! Τρέχω με 250 και νομίζω ότι τρέχω με 140! Άλλο πράγμα σου λέω... Του χρόνου, πρώτα ο Θεός, αν είμαστε καλά, πάνε καλά τα οικονομικά και διορθώσουν τον Κανονισμό, θα με δουν πάλι μπροστά τους. Άμα θέλεις τρέχουμε και μαζί...»

Εγώ, προσωπικώς, τον πιστεύω, τον σέβομαι και τον ζηλεύω τον Πέτρο Πολλάτο... Ο Θεός να σ’ έχει καλά θεότρελλε ξεροκέφαλε Κεφαλλωνίτη...