Rib and Sea

Επιθυμώ με το υπόμνημα που επισυνάπτω να σας δώσω στοιχεία για το ως άνω θέμα, τον χώρο που επελέγη για την ίδρυσή του και την αντίδραση εμού, ως αρχαιολόγου (συνταξιούχου νυν) της τότε Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Αττικής.

Σας ενημερώνω ότι έχω καταθέσει μηνυτήρια αναφορά κατά των υπευθύνων και εν συντομία σας δίνω στοιχεία που έμαθα μόλις χθες...

Αξίζει να έχουμε γνώση!

Λοιπόν, να ξέρετε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπεσχέθη την ανέγερση "Ισλαμικού τεμένους" στην Αθήνα..

Ότι το 2004 επί Κώστα Καραμανλή και από Γιαννάκου-Κουτσίκου  ψηφίσθηκε η ανέγερση με 176 ψήφους.

Ότι απετέλεσε υποχρέωση του μνημονίου επί Τσίπρα το 2015 η θέση αυτού και πέρασε στον Νόμο 4414/2016 (ΦΕΚ149Α/9-8-2016) περί νέου καθεστώτος στήριξης των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές κλπ... και άλλες διατάξεις...

Το "σφήνωσαν" στα μουλωχτά, δηλαδή, την 4/8/2016 στο άρθρο 35 και στις λεγόμενες "άλλες διατάξεις"... "Δια του άρθρου αυτού τροποποιείται το ρυμοτομικό σχέδιο της περιοχής και δια Νομοθετικού πραξικοπήματος "επιβάλλεται πάση θυσία" η κατασκευή του".

Αναφέρεται κάλυψη 850 τ. μ. και χωρητικότητας 450-400 ανθρώπων, όπως ένας ενοριακός ναός γράφουν ), αν υπάρχει τέτοιος κατά τη γνώμη σας...

Ότι είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που δεν έχει τζαμί και το γεγονός προκαλεί αρνητικές αντιδράσεις και δεν προωθεί διαδικασίες ευεργετικές για την Ελλάδα μας η έλλειψή του, λένε...
Ότι με το Μετρό (σταθμός Ελαιώνα) ευκόλως θα μπορούν να προσεύχονται από "Πρεσβευτές μέχρι τουρίστες, μετανάστες, (για μένα οι "έποικοι)!!!

Το λέω κυρίες και κύριοι, και ζητώ τη συμπαράσταση και συμπαράταξή σας διότι:

1) Μιλούν για ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά το ΣτΕ αρνήθηκε προσφάτως σε συλλογικότητα 19 βουδιστών την άδεια ίδρυσης ναού στην Χαλκιδική.
2) Ο χώρος του Ναυτικού οχυρού πέρα από τα αρχαία λείψανα είναι υπογείως πλήρης στοών - καταφυγίων και σηράγγων που συνεχίζονται δια του Κεραμεικού, (υπόγεια της εκκλησίας Αγίας Τριάδος- αναφέρει ο Γιάννης Γιαννόπουλος), στην παλαιά πόλη του έσω Κεραμεικού και λοιπή Αθήνα.
3)Το δικαίωμά μου ως Ελληνίδας Χριστιανής Ορθοδόξου επιχειρείται να καταργηθεί και εμπράκτως, χωρίς να με ερωτήσουν...
αφού ο επ' ολίγον χρόνον  υπουργός Παιδείας Ν. Φίλης αντισυνταγματικώς πράττων ετάχθη υπέρ της "ουδετεροθρησκείας" !!!

Για να γελάσετε, αντιγράφω πώς σχολιάζουν την απουσία "τζαμιού-τεμένους" στην Αθήνα (ενώ έχουν προσφάτως αναγνωρισθεί δύο άλλα και ένα τρίτο στο Μοσχάτο (τεράστιο κτίριο παλαιό εργοστάσιο που μετετράπη σε χώρο προσευχής).

Λένε, λοιπόν ότι η απουσία του α)αποδυναμώνει τη διεθνή εικόνα αξιοπιστίας της χώρας μας και β) τα διαπραγματευτικά της επιχειρήματα.
Καταλάβατε γιατί μας μισούν; Μπορεί και να μας χάριζαν το χρέος αν φτιάχναμε ενωρίτερα τζαμί... Αίσχος - αίσχος - αίσχος !!!
 
Τέλος, σας γράφω τι έχει πει παλαιότερα ο εν Ελλάδι πρόεδρος της Μουσουλμανικής αδελφότητας (Hassan al Banna) στην εκπομπή "ΕΥΘΕΩΣ" του Μπογδάνου στον ΣΚΑΊ : "Θέλουμε η σημαία του Ισλάμ να κυματίσει και πάλι στις χώρες εκείνες που είχαν την τύχη να κυβερνηθούν για κάποιο διάστημα από το Ισλάμ...  Η Ανδαλουσία, η Σικελία, η Κάτω Ιταλία, τα Βαλκάνια, τα Ελληνικά νησιά αποτελούν Ισλαμικές αποικίες που πρέπει να επιστρέψουν στο ΙΣΛΑΜ

Αδαμαντία Σπαθάτου.

(Χώρος μεταξύ της Ιεράς Οδού - Κηφισού ποταμού - Ακαδημίας του Πλάτωνα και του "δρόμου των τάφων" ή δημοσίου σήματος).

Με το  παρόν υπόμνημα, θεωρώ ερμηνευόμενη την κατηγορηματική μου άρνηση αποδοχής ενός «Ισλαμικού Τεμένους» στην περιοχή του Βοτανικού.

Ο λόγος γίνεται για το βορειοδυτικό τμήμα της αρχαίας πόλης των Αθηνών, τον λεγόμενο έξω Κεραμεικό που, σε γενικές γραμμές περικλείεται σήμερα ανάμεσα στη λεωφόρο Κηφισού, την οδό Πειραιώς (στα ανατολικά), την οδό Λένορμαν (στα δυτικά) και την οδό Κεραμεικού έξω από τα τείχη του 479 π.Χ.

Ειδικότερα μας απασχολεί το τμήμα μεταξύ των παρακάτω δρόμων: 1)Την αρχαία Ιερά Οδό με κατεύθυνση από Ανατολικά προς τα Δυτικά και κατάληξη το ιερόν της Δήμητρας και Περσεφόνης, στην Ελευσίνα και 2)την  «οδό των τάφων» ή «Δημόσιον Σήμα» που κατέληγε στην είσοδο της Ακαδημείας του Πλάτωνα (δίπλα στον Ίππιο Κολωνό). Και οι δύο αυτοί δρόμοι, στην αφετηρία τους (Ανατολικά) συνέκλιναν  και σε έφερναν στην εντός των τειχών πόλη των Αθηνών (τον έσω Κεραμεικό), η μεν πρώτη δια της Ιεράς Πύλης, η δε δεύτερη δια του Διπύλου. (βλ. σχ.1).

Η αρχαία Ιερά Οδός, μήκους 22 χλμ. και μέσου πλάτους 5,50 μ., θεωρείται ο αρχαιότερος δρόμος της Ευρώπης και ο μοναδικός εμπορικός δρόμος που, πριν ακόμη το 1.300 π. Χ, ένωνε την Αθήνα με το Θριάσιο πεδίο (όπου το ιερόν της Ελευσίνας), τα Μέγαρα και την Πελοπόννησο. Το όνομα της αρχαίας πήρε και η σημερινή σχεδόν παράλληλη Ιερά οδός, η οποία έχει επικαλύψει την αρχαία σε πολλά και μεγάλα τμήματα. Έχει, όμως,  αποκαλυφθεί και σε αρκετά σημεία, ώστε να σχηματοποιείται  επαρκώς  η πορεία της μέχρι το ιερόν της Ελευσίνας...

Από την αφετηρία της (την Ιερά Πύλη) η αρχαία Ιερά Οδός πορευόταν δυτικά προς την Ελευσίνα και παράλληλα προς τον Ηριδανό, που ήταν παραπόταμος του Κηφισού. Σύμφωνα με τις πηγές (Δικαίαρχος - Πλούταρχος – «Παυσανίας κεφ. 36, 3 κλπ.») και στα δύο κράσπεδα του αρχαίου αυτού δρόμου είχαν ανεγερθεί βωμοί και τάφοι, ιερά και άλλα μνημεία. Πολλούς αιώνες αργότερα, νεότεροι περιηγητές (ο Ανριό 1853 - ο Λενορμάν 1864) επιβεβαίωσαν τον Παυσανία γι’ αυτά που είδε και κατέγραψε…

Μετά πορεία, λοιπόν,  δύο χλμ. περίπου από την Ιερά Πύλη προς τα δυτικά και στην περιοχή του  σημερινού Βοτανικού (κτισμένου επί του αρχαίου δήμου των Λακιαδών), έχει αποκαλυφθεί μικρό τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού. Τούτο βρίσκεται στο αριστερό για τον εξερχόμενο από την Αθήνα κράσπεδο της Ιεράς Οδού (αρ. 99) και λίγο πριν από την  εκκλησία του Αγίου Σάββα, στους τοίχους της οποίας έχουν εντοιχισθεί γλυπτά αρχιτεκτονικά μέλη αρχαίου ναού του «μειλίχιου Δία», πιθανότατα. Ακριβώς απέναντι από το τμήμα τούτο της αρχαίας Ιεράς Οδού (στον αρ. 114 της σημερινής συνώνυμης) υπάρχουν αιωνόβιες σχεδόν εγκαταστάσεις του Ναυτικού οχηρού τις οποίες, σήμερα, το δημόσιο  παραχωρεί για την ανέγερση «Ισλαμικού τεμένους»!

Σε ελαχίστη απόσταση από τούτο το σημείο δε , η Ιερά Οδός συναντούσε την αρχαία γέφυρα του  Κηφισού, (τρία τόξα της οποίας έχουν αποκαλυφθεί και κοσμούν σήμερα τον σταθμό του Μετρό «Ελαιώνα»). Συνεχιζόταν η πορεία της μέσω του σημερινού Αιγάλεω, όπου κι εκεί έχει αποκαλυφθεί σπουδαίο τμήμα της αρχαίας στην πλατεία του Εσταυρωμένου.  Στο Χαϊδάρι επίσης (που στα κλασικά και Ελληνιστικά χρόνια λεγόταν «Έρμος»)  έχει αποκαλυφθεί ακόμη ένα μεγαλύτερο τμήμα της περίπου 44 μ. μήκους. Η πορεία της από εκεί συνεχιζόταν, όπως μαρτυρούν οι πηγές, εμπρός από το ιερό του Δαφναίου Απόλλωνα (όπου το σημερινό Δαφνί με τη Βυζαντινή εκκλησία του 11ου μ.Χ.  αι.), ενώ πιο κάτω ακόμη, κοντά  στο τότε ιερό της Αφροδίτης στην Αφαία του Σκαραμαγκά, έχει αποκαλυφθεί  το πιο καλοδιατηρημένο τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού πλάτους 5 μ. Από εκείνο το σημείο με δύο διακλαδώσεις η αρχαία Ιερά Οδός παρείχε πρόσβαση και στο Ιερόν της Ελευσίνας.

Αλλά και από την αντίθετη κατεύθυνση, (από Ελευσίνα προς Αθήνα δηλαδή), έχουν διασωθεί εντυπωσιακές περιγραφές. Η υπέροχη θέα της Ακρόπολης και ολόκληρης της πόλης των Αθηνών ήταν μαγευτική για τον οδοιπόρο που, αφήνοντας πίσω του τη λίμνη των Ρειτών (Κουμουνδούρου), πλησίαζε προς το Χαϊδάρι. Σε πρώτο «πλάνο», βεβαίως,  επάνω στον λόφο του Προφήτη Ηλία Χαϊδαρίου δέσποζε το μεγαλοπρεπέστερο μνημείον όλης της αρχαίας Ιεράς Οδού: Ήταν το περίλαμπρο κενοτάφιο της Πυθιονίκης, σύμφωνα με τον Δικαίαρχο (φιλόσοφο του 4ου π.Χ. αιώνα), της συζύγου του Αρπάλου και φίλου του Μ. Αλεξάνδρου.

Η επιλογή, λοιπόν, του συγκεκριμένου χώρου για την ίδρυση «Ισλαμικού τεμένους»  αποτελεί πρόκληση του συναισθήματος του προγονικού σεβασμού, με τον οποίον ο αρχαιολόγος αναπαριστά άλλοτε το ιερό δρώμενο νοερά διαβαίνοντας την ιστορική οδό και, άλλοτε, με συγκίνηση εντάσσει στον χώρο το μνημείο που του αποκαλύπτει η σκαπάνη,  επιβεβαιώνοντας τις πηγές! Για τον ιστορικό αρχαιολόγο αποτελεί όνειδος και ασέβεια η παραπάνω επιλογή! Και ως ιδέα μόνον και σκέψη θα ήταν ασύλληπτη για τον άνθρωπο που γνωρίζει το παρελθόν του, έχει ταχθεί να το τιμά και διαθέτει εθνική συνείδηση! Γι’ αυτό δυσκολεύομαι ν’ αντιληφθώ με ποία λογική η Βουλή των Ελλήνων επιλέγει και εγκρίνει, εν τέλει, τον συγκεκριμένο ιερό δημόσιο χώρο κατάλληλο για να υψώσει ένα  «τζαμί» πληθυσμών αλλοθρήσκων! Να υψώσει ένα χώρο λατρείας  ανθρώπων τελείως ξένων,  προς την φιλοσοφική και δοξαστική ιδεοληψία του Έλληνα  Χριστιανού.

Και σε ποίον ακριβώς χώρο; Μα, στην καρδιά της αρχαίας πόλης των Αθηνών! Σε ένα από τα ιερότερα σημεία της ιστορικής διαδρομής της αρχαίας Ιεράς οδού. Εκεί, όπου η ερχόμενη από την Ελευσίνα πομπή των ιερών μυστηρίων έκανε μικρόχρονη στάση (σύμφωνα με τις πηγές), σε ανάμνηση της φιλοξενίας της θεάς Δήμητρας από τον ήρωα Φύταλλο, τον οποίον εκείνη είχε ανταμείψει προσφέροντάς του την «ιερή συκιά». Η είδηση είναι επιβεβαιωμένη από την επιγραφή που βρέθηκε στον τάφο του ήρωα και αναφέρεται από τον αρχαιολόγο «Λένορμαν» στο έργο του «Μονογραφία της Ιεράς Οδού». Εκεί όπου κατά τον μήνα Σεπτέμβριο (Βοηδρομιώνα), συνέρρεε πλήθος κόσμου και ιερείς και οι αρχές της πόλης των Αθηνών, για να υποδεχτούν την ιερή πομπή από την Ελευσίνα και στη συνέχεια να εισέλθουν μαζί της εντός των τειχών, συνοδεύοντάς την μέχρι το Ελευσίνιον το «εν άστει», στους  πρόποδες της Ακρόπολης.

Για μένα, η στάση της επίσημης Πολιτείας δείχνει μίαν ανεξήγητη αδιαφορία προς το παρελθόν των Ελλήνων το οποίον, αντιθέτως, σύμπασα η Οικουμένη σέβεται! Γίνεται επιδεικτικά καταφανής, εκ μέρους της  πολιτείας, ο στόχος μίας εσκεμμένης και βιαστικά επιχειρούμενης διαφοροποίησης της ταυτότητας του Ελληνικού πληθυσμού και των παραδοσιακών αξιών και πεποιθήσεων αυτού. Ο λαός καταλαβαίνει ότι ανιστόρητες ηγεσίες και συγγενείς με αυτές δυνάμεις συμπράττουν, επιπόλαια και απερίσκεπτα, στη διαδικασία της ταχείας μετάλλαξης της Ελληνικής πραγματικότητας. Δεν ανέχονται το γεγονός ότι ο Ελληνικός λαός συνεχίζει ν’ αρνείται την ισοπεδωτική και δουλική επικυριαρχία των εκσυγχρονιστών της Παγκοσμιοποίησης… Με κάθε δυνατό τρόπο επιχειρείται όχι η ανάδειξη του αρχαιοελληνικού πλούτου, αλλά η κατάχωση και η καταστροφή του! Και σαν να μη έφτανε η ζημία την οποίαν έχει προκαλέσει η ανύψωση τεραστίων διαστάσεων εκκλησιών (βλ. Αγία Τριάδα στο νεκροταφείου του Κεραμεικού), έρχονται να βεβηλώσουν και να καταστρέψουν την αρχαία Ιερά Οδό και τους θησαυρούς που κρύβει η περιοχή!

Ο άγιος πατέρας Κοσμάς ο Αιτωλός είπε τη φράση: «όπου χτίζεται ένα σχολείο κλείνει μία φυλακή», εννοώντας ότι καλλιεργείται ο άνθρωπος πνευματικά και δημιουργεί θεάρεστα, ισορροπώντας  πάντοτε με το περιβάλλον του… Αξιακή διδαχή, την οποίαν αγνόησαν οι μεταγενέστεροι, μη σεβόμενοι ότι η «Αέναη Θεϊκή Δύναμη» εμπνέει τον νου και κατευθύνει το χέρι του καλλιτέχνη, είτε γλύπτης είναι είτε ζωγράφος είτε μουσικός  είτε αρχιτέκτονας που δημιουργεί τα υπέροχα μνημεία της αρχαιότητας, που χτίζει το θαύμα της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης και που ενώνει, επί των ημερών μας, τις ακτές Ρίου – Αντιρρίου με την υπέροχη γέφυρα!!! Είναι το «Μέτρον», δηλαδή, που επιβάλλεται από την υπέρτατη και κυρίαρχη μεταφυσική δύναμη, τη δύναμη - προστάτη ενός κατά τα άλλα ιδιόρρυθμου αλλά φιλήσυχου και φιλόξενου Ελληνικού λαού.

Ο δρόμος των τάφων (Δημόσιον Σήμα) είχε μήκος περί τα 1500 μ. και αποτελούσε το σπουδαιότερο νεκροταφείο της αρχαίας Αθήνας. Συνήθιζαν οι Αθηναίοι και οι άλλοι Έλληνες να θάβουν τους νεκρούς έξω από τις πύλες. Ακριβώς έξω από το Δίπυλον δε, στην αφετηρία αυτού του δρόμου, σχηματιζόταν ένας ευρύς χώρος γύρω στα 40 μέτρα πλάτους που, κατά τις δημόσιες ταφές, προσφερόταν για τη συγκέντρωση μεγάλου πλήθους ανθρώπων. Εκεί, φαίνεται, συγκεντρώθηκαν οι Αθηναίοι για ν’ ακούσουν τον Περικλή να εκφωνεί τον «Επιτάφιο» έπαινο που έγραψε ο ιστορικός Θουκυδίδης, προς τιμήν των νεκρών του Α΄ έτους του Πελοποννησιακού πολέμου, τα οστά των οποίων βρέθηκαν σε δημόσιο ταφικό περίβολο και τα οποία, δυστυχώς, ποτέ δεν επεστράφησαν στη γη που τα γέννησε!!!  Γράφει ο Θουκυδίδης για την ημέρα εκείνη ότι ο Περικλής βγήκε από τον περίβολο «προήλθεν από του σήματος (2, 34)» κλπ. Και ο Παυσανίας στα «Αττικά» του (κεφ. 29,2 κλπ.) περιγράφει τον δρόμο με τους τάφους και τα ιερά κατά μήκος αυτού, καθώς και το μνήμα του φιλοσόφου Πλάτωνα. Και ο Διογένης ο Λαέρτιος, σημειώνει για τον Πλάτωνα επίσης: «…και ετάφη εν τη Ακαδημεία, ένθα τον πλείστον χρόνον διετέλεσε φιλοσοφών» (3, 1, 41).

Στον χώρο της Ακαδημίας, μέσα στον τεράστιο ελαιώνα της Αττικής που, από τη σημερινή οδό Κωνσταντινουπόλεως έφτανε ως το Χαϊδάρι, υπήρχε τέμενος της Αθηνάς από τα αρχαϊκά χρόνια (γράφει ο Αθήναιος 13, 561). Εκεί μέσα φύονταν και τα 12 ελαιόδενδρα  (Μορίαι), από τα οποία έβγαινε το λάδι για τους αμφορείς, που προσφέρονταν στους νικητές των Παναθηναίων. Από δε τον κοινό βωμό του Προμηθέα και Ηφαίστου εντός της Ακαδημίας άναβαν τις λαμπάδες τους οι αθλητές που μετείχαν στις λαμπαδηδρομίες (λαμπαδούχοι αγώνες) και τερμάτιζαν στο άστυ. Επρόκειτο για τιμές πρώτα επί των τάφων των πολεμιστών (τα ετήσια εναγίσματα) και ακολουθούσαν (τα Επιτάφια) με τις λαμπαδηδρομίες. Μέχρι τα χρόνια της τουρκοκρατίας, ήταν φημισμένος ο Αττικός ελαιώνας με τα αιωνόβια ελαιόδενδρα. Ένα από αυτά σωζόταν ως το 1974 στα ΝΔ της σημερινής Ιεράς Οδού μέσα σε κιγκλίδωμα.

Φαντασθήτε μέσα στον απέραντο τότε ελαιώνα την πιο αρχαία οικία της Αττικής! Ήταν η κατοικία του ήρωα Ακαδήμου, που θεωρείται ως το αρχαιότερο μνημείον της Αθήνας (12.000 - 4.300 π. Χ). Ακολούθησαν κι άλλες πολλές εγκαταστάσεις σταδιακά: Ιδρύθηκαν διάφορα ιερά και βωμοί ως την  εποχή του Πλάτωνα με το Γυμνάσιο και τη σχολή των φιλοσόφων, οι οποίοι δίδασκαν μέσα στη δροσιά του ελαιώνα, φτάνοντας ως τις όχθες του Κηφισού. Οποία τιμή για όσους κατοικούν, σήμερα, στην Ακαδημεία του Πλάτωνα και τις εκατέρωθεν  περιοχές! 

Η Ακαδημία του Πλάτωνα διαιρείται σήμερα σε δύο τμήματα από την οδό Δράκοντος (τον δρόμο του λεωφορείου 051 με τέρμα τα ταξιδιωτικά γραφεία του Κηφισού).  Στον αριθμό 13 της οδού Δράκοντος υπάρχει πινακίδα που γράφει ως έργο: «Επιχειρησιακό πρόγραμμα (Αττική 2007-2013)» για την κατασκευή 1)Μουσειακών αποθηκών και 2) Ενοποίηση τμημάτων αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος, πρόγραμμα ΕΣΠΑ: 2.000.000 ευρώ.

Σήμερα, η συνέχεια της «οδού των τάφων» προς τα Ανατολικά καλύπτεται από την πυκνή ανοικοδόμηση όλης της περιοχής του Μεταξουργείου και του Κεραμεικού. Τμήμα του «Δημοσίου Σήματος» ανακαλύφθηκε τον Φεβρουάριο του 1997 κάτω από τις σημερινές οδούς Σαλαμίνος 35, Λεωνίδου και  Πλαταιών. Κατά τις εργασίες εκσκαφής στο τετράγωνο αυτό, βρέθηκαν τέσσερα πολυάνδρεια (κοινοί τάφοι) με οστά και ταφικά κτερίσματα και κεραμικά (ερυθρόμορφα αγγεία και λευκές λήκυθοι), τα οποία χρονολογούνται στην εποχή του Πελοποννησιακού Πολέμου. Με τα πρώτα ευρήματα αποφασίστηκε να απαλλοτριωθεί όλο το οικόπεδο. Όμως σχεδόν 15 χρόνια μετά, αυτή η διαδικασία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί και κανείς δεν ξέρει αν και πότε θα ολοκληρωθούν οι ανασκαφές. Απεναντίας είμαστε έτοιμοι, διαθέτουμε χρήματα για να υψώσουμε «Ισλαμικό Τέμενος» και όχι για ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων…

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ

Από την εποχή του αείμνηστου Αντώνη Τρίτση, αρχιτέκτονα – πολεοδόμου και πολιτικού, εκδηλώθηκε η διάθεση της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων. Ως Υπουργός Δημοσίων Έργων την δεκαετία του 1980, βεβαίως, εισηγήθηκε ρυθμιστικό σχέδιο των Αθηνών για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, πρώτα, ξεστομίζοντας τη μνημειώδη φράση:  «αυτό που λέμε αυθαίρετη δόμηση δεν είναι τίποτε άλλο παρά η εικόνα μιας αυθαίρετης πολιτείας»!!! Σκέπτομαι πόσο άδικη ήταν η μοίρα, που μας στέρησε, μόλις στα 55 του χρόνια, τούτον τον πολλά υποσχόμενο οραματιστή μιας αδιάληπτης Ελληνικότητας!

Έγιναν κι άλλες προσπάθεια Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων των Αθηνών (ΕΑΧΑ) αλλά, το αποτέλεσμα που δρομολογείται κάθε φορά  χωρίζει τους πολίτες. Έτσι και επί Δημάρχου Νικήτα Κακλαμάνη, τα όμορφα σχέδια της μεταφοράς του Δημαρχείου από την Πλατεία Κοτζιά στον Βοτανικό, καθώς κι εκείνα της ΕΑΧΑ πραγματοποιούνται σε μερική μόνο έκταση και καθυστερούν υπέρ το δέον. Μάλιστα, ενώ από τις αρχές του 2011 η Εταιρεία Ανάπλασης και Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων των Αθηνών είχε προκηρύξει  διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό προσχεδίων με στόχο την ολοκλήρωση του έργου ως το 2014, αυτά παραμένουν ανολοκλήρωτα μέχρι σήμερα! Θέλουμε να πιστεύουμε, ότι το έργο τούτο δεν θα σταματήσει ημιτελές! Και δεν πρέπει να σταματήσει, γιατί κάθε μέρα που περνάει δυσκολεύει την αποκατάστασή του! Και τούτο, επειδή στη φυσική φθορά προστίθεται και συμβάλλει η άγνοια πολλών σημερινών κατοίκων και επισκεπτών εκείνων των περιοχών. Είναι σίγουρο πως η ευαισθητοποίηση όλων μπορεί να εξελιχθεί σε προστασία, αν  αποκτήσουμε γνώση και συνείδηση του πλήθους και της αξίας των αρχαιολογικών θησαυρών, που διασώζονται ακέραιοι είτε τεμαχισμένοι, κάτω από τα σπίτια και τις αυλές…

Το γεγονός ότι η Ελευσίνα ψηφίσθηκε φέτος ως πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021, καθώς και το ότι για πρώτη φορά φέτος (Μάρτιο του 2016) η Ολυμπιακή φλόγα πέρασε από τούτο το ιερόν πνευματικό κέντρο της Ακαδημίας, όπου φοίτησαν οι μεγαλύτεροι Έλληνες φιλόσοφοι, επιτείνει την ανάγκη μίας γενναίας παρέμβασης για την ενοποίηση όλων των αρχαιολογικών χώρων τους οποίους προανέφερα. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο εγχείρημα, ικανό να δημιουργήσει μία νέα διαδρομή στο κέντρο της Αθήνας που μπορεί να αλλάξει άρδην την σημερινή εικόνα εγκατάλειψης και φτώχειας, την οποίαν αποπνέουν τα οικοδομικά τετράγωνα των  παραπάνω περιοχών.

Λυπούμαι, γιατί επιμένουμε να  κραυγάζουμε το «ανήκομεν εις την Δύσιν»,  αλλά παρασάγγας απέχουν από τους Έλληνες για τον  σεβασμού που επιδεικνύουν στην αρχαία κληρονομιά τους  τα κράτη της δυτικής Ευρώπης, τα οποία ήταν υποχρεωμένα ως αποικιοκρατικές δυνάμεις να δεχτούν και να ενσωματώσουν πληθυσμούς, τον  πλούτο των οποίων απομυζούσαν τα πολλά χρόνια της αποικιακής τους εξάπλωσης…  Γι’ αυτό, δεν θα δεις ένα «τέμενος Ισλαμικό μέσα στην παλαιά Ρώμη ούτε στο παλαιό Παρίσι ή τις Βρυξέλλες με τα πολυποίκιλτα ανάκτορα και τις νεοκλασικές απομιμήσεις...

Πώς είναι λοιπόν δυνατόν να μη παραδειγματιζόμαστε οι Έλληνες, οι οποίοι πρώτοι έδειξαν και οικοδόμησαν πόλεις, αλλά να δεχόμαστε την ανέγερση «Ισλαμικού Τεμένους» ακριβώς στην καρδιά αυτού του ιερού χώρου; Υπάρχει  καμμία αμφιβολία ότι θα επέλθει περαιτέρω καταστροφή και αλλοίωση του περιβάλλοντος την Ιερά Οδό χώρου, από ανθρώπους με τελείως διαφορετική ποιότητα και πίστη; Αισθάνομαι πως είναι ιεροσυλία η ανέγερση ενός τελείως διαφορετικού και ως προς την αρχιτεκτονική δομή και ως προς τη λατρεία «Τεμένους», επί της οδού που ενώνει τον ιερό βράχο της Ακρόπολης με το ιερόν της Ελευσίνας. Θεωρώ χρέος μου να φωνάξω δυνατά, παρακαλώντας μαζί με τους χιλιάδες Έλληνες και φιλέλληνες που γνωρίζουν πόσα μνημεία  κρύβονται και φυλάσσονται κάτω από την Αττική γη, να τα σώσουμε!

Στο όνομα κάθε αγανακτισμένου πολίτη της Αθήνας, στο όνομα των διαφόρων  πρωτοβουλιών της περιοχής του Κεραμεικού, στο όνομα των διαφόρων τοπικών συλλόγων του Μεταξουργείου  και της ευρύτερης
περιοχής  που αγωνίζονται από το 2011 με το σύνθημα «το Δημόσιο Σήμα ενώνει» θέλω να καταθέσω την πεποίθησή μου περί των γενομένων παρανομιών:

1) Για ποίο λόγο άλλαξε ο χώρος ανέγερσης (πρώτη επιλογή ήταν  η Παιανία).
2) Γιατί δεν αναρτάται η σχετική άδεια ανοικοδόμησης και όνομα εργολάβου.
3) Γιατί δεν συνεδρίασε το ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο).
4) Ο αρχαιολόγος παρακολουθεί τις διαδικασίες με δοκιμαστικές τομές και πώς πείθεται ο πολίτης για την καθαρότητα των ενεργειών πίσω από τον κατάκλειστο κρυφό χώρο;

Επιτέλους, ας ξυπνήσουµε, Έλληνες, γιατί κοιμόμαστε επί δεκαετίες!

Αδαμαντία Σπαθάτου
Ιστορικός – Αρχαιολόγος και Εκπαιδευτικός.