Γράφει ο Σωτήρης Καλαμίτσης.
Αφ’ ότου έγραψα το αρθρίδιο το σχετικό με τα 106 παλληκάρια και τις κοπελλάρες αντιγραφής, κάτι δεν μ’ αφήνει ήσυχο τις νύχτες. Μέχρι που ήλθε στον ύπνο μου μια φιγούρα, κάτι σαν την Ελευθερία που με βία μετράει τη γη κρατώντας το σπαθί με την κόψη την τρομερή και μου μιλούσε. Σκέτη λογοδιάρροια:
«Μετά το πτυχίο στο Παρίσι, γράφτηκα για μεταπτυχιακά στο τμήμα της Γενικής και Συγκριτικής Φιλολογίας στη Σορβόννη. Στην υπέροχη αίθουσα, στο παλαιό κτήριο στην Place de la Sorbonne, όπου γινόταν το μάθημα, πήγα με χαρά και έφυγα, αφού ολοκλήρωσα τον συγκεκριμένο κύκλο σπουδών, σοκαρισμένη. Ένα σοκ που με τα χρόνια μετατράπηκε σε χρόνια αηδία. Εμφανίστηκαν ξαφνικά 'Ελληνες (μεταπτυχιακοί) φοιτητές. Άξεστοι, επιθετικοί, κόλακες, ρουφιάνοι, άσχετοι, ψευτομορφωμένοι, επηρμένοι, ψεύτες ... 'Αλλοι είχαν σχέση με την Εκκλησία, κι’ άλλοι, οι περισσότεροι, με τον χώρο της Αριστεράς, τα poulains της. Βολεμένοι, με υποτροφίες, με στέγη κάπου εξασφαλισμένη, χωρίς γαλλικά, θα τα μάθαιναν αργότερα, με συστατικές επιστολές Σοφών και Πανεπιστημιακών της εποχής μου, συστατικές που τους είχαν εξασφαλίσει οι διαμεσολαβητές "φίλοι" τους, νέοι διδάσκοντες (εραστές, μνηστήρες κ.λπ.) ή οι συγγενείς τους...
Οι περισσότεροι από αυτούς τους άθλιους είναι σήμερα καθηγητές Πανεπιστημίων. Κάποιες εξ αυτών με έπεισαν ότι είχαν σοβαρά οικογενειακά προβλήματα και άρχισα να τις βοηθάω. Με την καθοδήγηση του μέντορά τους. Με ξεζούμισαν και με πέταξαν, όπως γίνεται πάντα. Τότε έβρισκαν θύματα και τους έγραφαν τις εργασίες. Οι Γάλλοι συμφοιτητές μου έφυγαν όλοι μέσα στους επόμενους μήνες, πήγαν σε άλλα τμήματα ή σχολές. Ρώτησα τον Γραμματέα της Σχολής μας τί συνέβη, πώς και επιτρέπεται τέτοιο μπάχαλο (είχαν έλθει και 'Αραβες και Αφρικανοί ακόμη χειρότεροι) και μου απάντησε με δυσαρέσκεια ότι ήταν θέμα πολιτιστικής πολιτικής της Γαλλίας. Άλλωστε οι περισσότεροι θα έφευγαν και θα πήγαιναν πίσω στις χώρες τους, οπότε δεν θα έβλαπταν τη Γαλλία....
Ήδη τότε, στη Rue des Ecoles, είχαν εμφανιστεί τα πρώτα γραφεία που προσέφεραν δακτυλογράφηση, διόρθωση και εν τέλει συγγραφή πανεπιστημιακών εργασιών. Έκτοτε οι επιχειρήσεις αυτές απλώθηκαν παντού. Τα τελευταία χρόνια, όλες μου οι προσπάθειες να βρω δουλειά εκτός Πανεπιστημίου, με οδηγούσαν πάντοτε σε τέτοια γραφεία που ζητούν Συγγραφείς όλων των ειδικοτήτων. Δεν συνεργάστηκα ποτέ. Κάποτε, κυρία με σύζυγο καθηγητή, με πλησίασε μέσω κοινής γνωριμίας, για να κάνω μάθημα γαλλικών στο παιδί τους. Πλήρωναν καλά. Μετά έμαθα ότι ο γιος ήταν φοιτητής στη Γαλλία και ήθελαν κάποιον να τον βοηθάει με τις εργασίες. 'Οχι, δεν ήταν απλά αυτό. Ήθελαν κάποιον να του γράφει τις εργασίες. Όσα χρόνια εργάσθηκα ως ερευνήτρια σε επιστημονικά προγράμματα, η κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας ήταν αυτονόητη, ο επιβλέπων έπαιρνε π.χ. την έρευνά μου (που ήταν για το κοινό πρόγραμμα) και την έδινε έτοιμη στους προστατευόμενούς του για να γράψουν εργασίες, βιβλία κλπ. Εάν αντιδρούσες ήσουν μίζερος και ιδιότροπος ...
Ήταν ένα είδος ιδιότυπου σοσιαλισμού των ιδεών, μόνο που ίσχυε για "τα δικά τους παιδιά", τα εξ ορισμού ανήμπορα. Για μένα ίσχυαν οι σκληρότεροι δυνατοί κανόνες. Στην Ελλάδα έδωσα μόνο μια φορά ορισμένες σελίδες στον δήθεν επιβλέποντα καθηγητή του διδακτορικού μου να τις διαβάσει και λίγες μέρες μετά είδα την κεντρική ιδέα και στοιχεία σε επιφυλλίδα του στο Βήμα. Δεν έδειξα ποτέ ξανά τίποτε σε κανέναν πριν από την υποστήριξη και είχα έτοιμο το κείμενο της δημοσίευσης. Δεν μου το συγχώρεσαν ποτέ. Άλλη φορά, φίλος δήθεν καθηγητής, "πούλησε" ήδη δημοσιευμένη εργασία μου για καινούργια, ερήμην μου, σε Ινστιτούτο. Έμαθα ότι συνεργάζομαι με το εν λόγω Ινστιτούτο από μία κυρία, όταν μου τηλεφώνησε για να με ρωτήσει κάτι σχετικό. Έπεσα από τα σύννεφα και αυτή το κουκούλωσε. 'Αλλωστε, οι καθηγητές δεν είναι πια σε θέση να κάνουν μάθημα. Δεν γνωρίζουν τα αντικείμενα, μολονότι και αυτά είναι φτιαγμένα φωτογραφικά. Ό,τι κι αν τους γράψεις θα το δεχτούν, αρκεί να περιέχει τις λέξεις-κλειδιά στις παραπομπές, μέσω των οποίων θα βάλουν το όνομά τους στις διεθνείς βάσεις δεδομένων, τεκμήριο της "επιστημονικής τους επάρκειας". Είπαμε, βρισκόμαστε στην εποχή της μετα-αλήθειας. Ολόκληρες καριέρες χτίζονται έτσι. Μου είχε τύχει κάποτε, φιλόλογος, νυν καθηγήτρια, να μου τηλεφωνήσει πριν από ένα Συνέδριο, στο οποίο θα παίρναμε μέρος. Στο Συνέδριο δεν πίστευα στ' αυτιά μου. Πρέπει να είχε μαγνητοφωνήσει τη συνομιλία μας. Όλο το θέμα (το δήθεν δικό της) ήταν σαν να το πραγματευόμουν εγώ. Και μου χαμογελούσε...
Το ίδιο ισχύει και αλλού. Έχω πολλά παραδείγματα. Το βλέπουμε τα τελευταία χρόνια στη Γερμανία, για παράδειγμα. Είναι γνωστά τα σκάνδαλα με τα διδακτορικά. Τουλάχιστον, όσον αφορά στους πολιτικούς, τους τα παίρνουν πίσω. Έχουν προγράμματα που εντοπίζουν την αντιγραφή, εφ' όσον πρόκειται για σύγχρονα θέματα.». Εκεί σταμάτησε και με κοίταζε με ένα βλέμμα διερευνητικό. Τόλμησα να ψελλίσω:
«Εσύ είσαι βγαλμένη από τα κόκκαλα των Ελλήνων τα ιερά; Δηλαδή έχουμε χάσει; Το να έχεις άποψη, το να εργάζεσαι τίμια, το να ερευνάς ανιδιοτελώς και να εμβαθύνεις, το να φέρεις την ευθύνη των πράξεων και της υπογραφής σου, είναι συνώνυμο του νοσηρού ρομαντισμού; Κάτι σαν επαναστατική πράξη; Είναι αιρετικό; Η κλοπή είναι ο κανόνας;».
Χάθηκε σαν οπτασία κι’ εγώ ξύπνησα κάθιδρως!
Σήμερα θα μελετήσω και τις δεσμεύσεις Μητσοτάκη!