Rib and Sea

Του Θάνου Τζήμερου 

Δεν ξέρεις τι έχεις. Κυριολεκτικά. Πάρε μια ιδέα: 71.000 σπίτια και οικόπεδα και πάνω από 5.000 επιχειρήσεις! Ορυκτό πλούτο και πετρέλαια. Βουνά, δάση, νησιά, αεροδρόμια, λιμάνια, ακρογιαλιές, δειλινά. Είσαι πάμπλουτος, φίλε. Αυτή είναι η περιουσία του ελληνικού κράτους. Τη νιώθεις και δική σου, έτσι δεν είναι; Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι α) την περιουσία ΣΟΥ πρέπει να μπορείς και να την διαχειρίζεσαι, β) πρέπει να αποδίδει εισόδημα και γ) το μερίδιο από το εισόδημα που σου αναλογεί πρέπει να μπαίνει στην τσέπη σου; Ισχύει κάτι από τα παραπάνω με την κρατική περιουσία ΣΟΥ; Όχι βέβαια! Αντιθέτως, μέχρι τώρα, η κρατική περιουσία ΣΟΥ, με όλες τις κυβερνήσεις, σού ζητάει συνεχώς λεφτά. Και την πληρώνεις πανάκριβα! Πώς γίνεται αυτό;

Γίνεται με τη διακομματική κομπίνα που ονομάζεται "διαχείριση της δημόσιας περιουσίας”. Στήνεται σε 3 βήματα. Πρώτα σε πείθουν ότι φτιάχνουν επιχείρηση "κοινής ωφελείας”. Σε βάζουν να τη χρηματοδοτήσεις μέσω φόρων. Τρώνε για κάποια χρόνια τον αγλέουρα τα λαμόγια που είναι στο κόλπο: πολιτικοί, τα "δικά τους παιδιά”, αφισοκολλητές που διορίσθηκαν υπάλληλοι στην επιχείρηση, συνδικαλιστές, δημοσιογράφοι, συνταξιούχοι που βγήκαν στα 48, προμηθευτές με καπέλο, "υπεύθυνοι” της εταιρείας, τοπικοί παράγοντες. Βέβαια η επιχείρηση κάθε χρόνο μπαίνει μέσα. Χωρίς να το ξέρεις, την πληρώνεις από τους φόρους σου. Κι όταν πια μπει τόσο πολύ μέσα που οι τρύπες δεν κλείνουν με τίποτε και τα σκάνδαλα γίνουν πρωτοσέλιδα, σου πετάνε το παραμύθι με τους κακούς ιδιώτες που θέλουν να την αγοράσουν "μπιρ παρά”. Και σε πείθουν να συνεχίζεις να τους πληρώνεις όλους αυτούς για να αισθάνεσαι εθνικά περήφανος! 

Παράδειγμα: αγοράζει το κράτος, με δικά σου λεφτά, μια αεροπορική εταιρεία. Καμαρώνεις εσύ που τα ελληνικά φτερά θα σκίζουν τους αιθέρες των 5 ηπείρων. Αλλά δεν παίρνεις καμμία μετοχή της εταιρείας. Μέτοχος είναι μόνο το κράτος, δηλαδή το κόμμα που κυβερνάει. Για ποιο πράγμα ενδιαφέρεται το κόμμα; Για να έχει κέρδη η εταιρεία; Όχι βέβαια! Ενδιαφέρεται να επανεκλεγεί. Και στήνει τη μηχανή με αυτόν τον στόχο. Βάζει γενικό διευθυντή όχι κάποιον βαρβάτο manager, αλλά ένα κομματόσκυλο, συνήθως κάποιον που απέτυχε να εκλεγεί βουλευτής. Αυτός ξέρει ότι δεν θα κριθεί από την απόδοσή του αλλά από το πόσο θα κάνει τα χατίρια στους πολιτικούς πάτρωνές του. Όταν λοιπόν εμφανιστεί το ρουσφέτι μαζί με το σημείωμα του υπουργού "δεν κάνει για τίποτε, βολέψτε τον κάπου" δεν θα πει "μα αυτό θα αυξήσει το κόστος της λειτουργίας!". Θα τον βολέψει κάπου, γιατί αν δεν το κάνει θα χάσει τη θέση του. Έτσι, ενώ η εταιρεία χρειάζεται, ας πούμε, 1.000 άτομα, αποκτάει "με το καλημέρα" 3.000, που οι περισσότεροι δεν κάνουν για τη δουλειά. Κι ο αριθμός αυξάνεται συνέχεια.

Η Ολυμπιακή είχε 65 αεροπλάνα. Εταιρείες αυτού του μεγέθους χρειάζονται περίπου 3.000 άτομα, με αναλογία προσωπικού αέρα / εδάφους, 1 προς 3,5. Πόσους έφτασε να έχει η Ολυμπιακή; 19.200 υπαλλήλους! Με αναλογία 1 ιπτάμενος / 10 εδάφους! Τι ήταν όλοι αυτοί; Πολιτικά ρουσφέτια. Ποιος τους πλήρωνε; Εσύ! Και βέβαια συνδικαλιζόντουσαν. Απεργούσαν κάθε τρεις και λίγο για μεγαλύτερους μισθούς και περισσότερα προνόμια. Και έμεναν οι επιβάτες με το εισιτήριο στο χέρι και κοιμόντουσαν στο αεροδρόμιο και έχαναν τις ανταποκρίσεις και δυσφημιζόταν η εταιρεία και απαξιωνόταν η περιουσία ΣΟΥ και έπεφταν τα έσοδα. Δες μερικά νούμερα. Το 1992 η Ολυμπιακή άξιζε 155 δισ. δραχμές. Πόσα χρωστούσε; 444 δισ. δραχμές (1,3 δισ. ευρώ)! Το 1994 το φέσι της διαγράφηκε ΟΛΟ, δηλαδή το πλήρωσες εσύ, με πρόσχημα την εξυγίανση. Είμαι σίγουρος ότι δεν το θυμάσαι καν! Το πρόγραμμα εξυγίανσης είχε όλα όσα διαβάζεις κάθε φορά, χρόνια τώρα: εκσυγχρονισμό, αξιολόγηση, εκπαίδευση, νέες τεχνολογίες, σοβαρό μάνατζμεντ, διεθνείς συνεργασίες, μείωση προσωπικού, μπλα, μπλα, μπλα. 

Τίποτε δεν έγινε. Ποια κυβέρνηση τολμούσε να αγνοήσει το πολιτικό κόστος; Και η... εξυγιανθείσα Ολυμπιακή, μέχρι το 2007 που έκλεισε, συσσώρευσε άλλα 2,7 δισ. ευρώ χρέος. Παρότι μονοπώλιο! Μάντεψε ποιος τα πλήρωσε. Μήπως αυτά τα θυμάσαι;

Θυμάσαι όμως απεργίες, διαδηλώσεις, δακρύβρεκτα άρθρα για "τα φτερά της Ελλάδας" που κάποιοι θέλουν "να κρατήσουν δεμένα στο έδαφος"! Όλο το κόλπο ήταν να συνεχίσουν να σε φεσώνουν. Και, όντως τα κατάφεραν: το πακέτο στους "εργαζόμενους" για να μην τα κάνουν λαμπόγυαλο δεν υπάρχει ούτε σε σενάριο του Χόλιγουντ. Μπορούσαν να διαλέξουν ανάμεσα στο να βγουν αμέσως στη σύνταξη με ηγεμονικό εφάπαξ, ή να συνεχίσουν να "εργάζονται" σε άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου με τον μισθό που έπαιρναν στην Ολυμπιακή! Έτσι έγιναν συνταξιούχοι άνθρωποι 34 χρονών με σύνταξη που ξεκινούσε από 1.700 ευρώ καθαρά τον μήνα, και εφάπαξ που έφτανε τα 280.000 ευρώ ανά άτομο, ενώ πιλότοι συνέχισαν να εισπράττουν 12.000 ευρώ τον μήνα χωρίς να εργάζονται πουθενά, διότι τι να τους κάνει τους πιλότους των Boeing μια υπηρεσία χωρίς Boeing; Το πολύ γραφιάδες. Εσύ τα πλήρωσες όλα αυτά. Κι ακόμα τους πληρώνεις. Σου έχει πει κανένας πόσο κοστίζουν κάθε χρόνο αυτές οι "ανθρωπιστικές" ρυθμίσεις στα πρώην διακομματικά ρουσφέτια; Πήραν κανένα τέτοιο πακέτο οι απολυμένοι του ιδιωτικού τομέα;

Κι αν τα χρέη της Ολυμπιακής σού φαίνονται βουνό, μάθε ότι ο ΟΣΕ, η άλλη μεγάλη περιουσία σου, σε είχε φεσώσει με πάνω από 12 δισ. ευρώ! Με το ίδιο σενάριο: το 1998 το κράτος ανέλαβε το χρέος του, 600 δισ. δραχμές (1,7 δισ. ευρώ). Με στόχο να τον εξυγιάνει. Όμως μέχρι το 2010 ο ΟΣΕ δημιούργησε κι άλλα 10 δισ. ευρώ χρέος! Τα έσκασες κι αυτά κανονικότατα. 

Χρησιμοποίησα τα παραδείγματα της Ολυμπιακής και του ΟΣΕ γιατί τα ξέρουμε όλοι, χοντρικά έστω. Ενώ την Αναπτυξιακή Εταιρεία του Δήμου Άνω Ραχούλας και τις ρεμούλες που γίνονται εκεί τις ξέρουν οι Ανωραχουλιώτες. Αλλά δεν μιλάν. Δικά τους παιδιά διορίζονται. Ποιος τα πληρώνει, σκέφτηκες;

Δημόσιο και κερδοφορία είναι έννοιες ασύμβατες. Το Δημόσιο είναι κάκιστος επιχειρηματίας, εξ ορισμού. Αν αναλάβει τη Σαχάρα, σε λίγο θα έχουμε έλλειψη άμμου. Μα δεν μπορεί με άλλη νοοτροπία, άλλη κυβέρνηση, άλλη ιδεολογία, άλλον θεό, οι εταιρείες του Δημοσίου να κερδοφορούν; Όχι! Ποτέ! Δες γιατί:

- Η ιδιωτική επιχείρηση ρισκάρει δικά της λεφτά. Το Δημόσιο χρησιμοποιεί τα δικά σου. 
- Η ιδιωτική επιχείρηση έχει ως στόχο την ελαχιστοποίηση του λειτουργικού κόστους. Το Δημόσιο, τη μεγιστοποίηση του ψηφοθηρικού κέρδους. 
- Η ιδιωτική επιχείρηση σχεδιάζει με ορίζοντα δεκαετιών. Το Δημόσιο με ορίζοντα εκλογών.
- Η ιδιωτική επιχείρηση προσλαμβάνει αυτούς που ξέρουν τη δουλειά. Το Δημόσιο, αυτούς που ξέρουν τον βουλευτή.

- Η ιδιωτική επιχείρηση, αν κάποιος δεν αποδίδει, τον απολύει. Στο Δημόσιο ακόμα κι ο εντελώς άχρηστος δεν ξεκουνιέται. Συνήθως γίνεται συνδικαλιστής.
- Η ιδιωτική επιχείρηση βάζει στόχους και δίνει μπόνους. Το Δημόσιο δίνει τον ίδιο μισθό σε όλους, είτε "σκίζονται" είτε "λουφάρουν".
- Η ιδιωτική επιχείρηση παίρνει αποφάσεις γρήγορα και τις εφαρμόζει αμέσως. Το Δημόσιο χρειάζεται μήνες ή χρόνια.
- Η ιδιωτική επιχείρηση λογοδοτεί στους μετόχους και κρίνεται από τους πελάτες. Το Δημόσιο δεν λογοδοτεί πουθενά και δεν κρίνεται από κανέναν.
- Η ιδιωτική επιχείρηση βελτιώνεται μέσω του ανταγωνισμού. Το Δημόσιο είναι μονοπώλιο και απεχθάνεται τον εκσυγχρονισμό και την τεχνολογία. 
- Αν η ιδιωτική επιχείρηση έχει χασούρα, κλείνει. Αν έχει το Δημόσιο, απλώς θα σου βάλει κι άλλον φόρο.
 
Χρειάζεται να αναφερθούμε στα 71.000 ακίνητα της (κρατικής) περιουσίας σου; Την "ιστορία" τους την παρακολουθείς κάθε μέρα: τα κτίσματα ρημάζουν και λεηλατούνται, ενώ οι εκτάσεις καταπατούνται, συνήθως με σύμπραξη αυτών που έχουν ορισθεί να τις προσέχουν: πολεοδομίες και δασαρχεία. 

Μα έχουμε πλούσιο υπέδαφος και υδρογονάνθρακες. Ναι, αλλά τι θα προτιμούσες; Να τα εκμεταλλευτούν ιδιωτικές εταιρείες και να πληρώνουν στο Δημόσιο δηλαδή σε ΣΕΝΑ ποσοστό επί των κερδών ή να τα αναλάβουν δημόσιες εταιρείες τύπου Ολυμπιακής; Η Βενεζουέλα έχει τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου στον κόσμο. Λιμοκτονεί όμως διότι την παραγωγή την κάνουν κρατικές εταιρείες με το κόστος άντλησης κάθε βαρελιού να είναι μεγαλύτερο από την τιμή πώλησης. 

Ποιοι λοιπόν φωνάζουν για το "ξεπούλημα" μιας περιουσίας, που μόνο να σου ζητάει λεφτά ξέρει; Επειδή δεν μπορώ να φανταστώ πως υπάρχει άνθρωπος τόσο ηλίθιος που αγωνίζεται για να τον... κλέβουν, απομένει η άλλη εκδοχή: όσοι έχουν όφελος από την κομπίνα: οι διορισμένοι στις κρατικές επιχειρήσεις, τα μέλη των κυκλωμάτων που λυμαίνονται την κρατική περιουσία και τα κόμματα που τη χρησιμοποιούν για να ψαρεύουν εκλογική πελατεία.  
 
Ποιος επομένως είναι ο τρόπος για να αξιοποιηθεί η κρατική περιουσία σου; Να γίνει πραγματικά δική σου. Το κράτος, ΟΛΗ την περιουσία του, να τη μετοχοποιήσει και να δώσει από μία μετοχή σε κάθε Έλληνα υπήκοο μία συγκεκριμένη μέρα. Ας πούμε την 1η Ιανουαρίου 2019. Ακόμα και στα νεογέννητα. (Και μόνο αυτή η εξαγγελία, αν γίνει σήμερα, θα προκαλέσει αύξηση γεννήσεων!) Να τη νοικιάσει για 20, 50 ή 99 χρόνια, ανάλογα με το είδος της περιουσίας και το business plan, σε ιδιωτικές εταιρείες που ενδιαφέρονται να την αξιοποιήσουν. Κάθε χρόνο να εισπράττει τα νοίκια και ποσοστό επί των κερδών και να τα διανέμει στους πολίτες ως μέρισμα. Αν περίμενες κάθε χρόνο το έσοδο από την κρατική σου περιουσία, θα σε ενδιέφερε το αν κάποιοι την κλέβουν ή την καταπατούν, έτσι δεν είναι; Και ποιο σύστημα, τελικά, είναι πιο σοσιαλιστικό; Να διορίζονται οι "εκλεκτοί" κολλητοί των κομματικών σε κρατικές εταιρείες χωρίς αντικείμενο και να τους συντηρείς με τους φόρους σου ή ΟΛΟΙ οι Έλληνες να έχουν όφελος από μια περιουσία που θα την αξιοποιούν ιδιώτες που ξέρουν τη δουλειά και θα κερδίζουν και αυτοί και εσύ;
 
Αν ήταν να επιλέξεις ποιους θα έβαζες διαχειριστές στην κρατική σου περιουσία, ποιους θα προτιμούσες; Τους διακομματικούς Καρανίκες ή έναν βαρβάτο manager, Έλληνα ή ξένο, που θα σου έδινε με την διαχείρισή του το μεγαλύτερο μέρισμα; Την άκουσες ποτέ αυτή την πρόταση από "αριστερό"; Από "λαϊκοδεξιό"; Άκουσέ την από φιλελεύθερο.
 
Καιρός να νοιαστείς περισσότερο για την περιουσία σου, φίλε. Κρίμα να πάει χαμένη στα χέρια άχρηστων και απατεώνων. Όσο ακόμα υπάρχει, ε; 

*Ο κ. Θάνος Τζήμερος είναι πρόεδρος του κόμματος "Δημιουργία, ξανά!" και περιφερειακός σύμβουλος Αττικής.