Rib and Sea

Κείμενο - Φωτογραφίες - Βίντεο : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

Η Θάσος, μαζί με την Ιθάκη, είναι τα μοναδικά νησιά, συμπεριλαμβανομένων των ακατοίκητων βραχονησίδων, τα οποία, περιέργως, δεν έχω επισκεφτεί ποτέ! Η Θάσος ήταν μέχρι πριν από λίγες ημέρες, δηλαδή, γιατί εκεί αποφασίσαμε να περάσουμε το φετινό Πάσχα, χάρις στα εισιτήρια που μας χορήγησε η "Helleneic Seaways". Μα δεν πιάνουν Θάσο τα πλοία αυτής της εταιρείας, θα μου πείτε. Ναι, δεν πιάνουν Θάσο, πιάνουν όμως Καβάλα! Και, για φανταστείτε να πάτε στην Καβάλα δωρεάν με το πλοίο και να αποφύγετε 1.300 χιλιόμετρα δρόμου (μαζί με το ταξίδι της επιστροφής) και ένα σκασμό Μπομπολοδιόδια! Δεν είναι μικρό πράγμα. Όταν μάλιστα απολαύσετε την φιλοξενία του καπτα Γιάννη και του πληρώματος του "Express Pegasus", τότε η επιλογή να πάτε ως την Καβάλα ακτοπλοϊκώς μοιάζει με κρουαζιέρα! Υπολογίσαμε βεβαίως χωρίς τους ξενοδόχους που, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ήταν οι ναυτικοί, οι οποίοι αποφάσισαν να κατέβουν σε απεργία όταν εμείς επιστρέφαμε! Φάγαμε λοιπόν την Οδύσσεια της επιστροφής οδικώς, και μάλιστα από παραδρόμους προκειμένου να αποφύγουμε το χαράτσι των μεγαλοεργολάβων που έβαλαν χέρι, ελέω προδοτικών πολιτικών επιλογών, στο εθνικό δίκτυο της χώρας...

Βέβαια, το συγκεκριμένο ταξίδι, από το Λαύριο μέχρι την Καβάλα, ξεχείλωσε χρονικά, κατά έξι ώρες, εξ αιτίας του ενισχυμένου πουνέντη που άρχισε τα δικά του όσο ανεβαίναμε προς τον Άϊ Στράτη και τη Λήμνο. Αυτός ήταν, άλλωστε, ο ένας λόγος που ο καταπέλτης του πλοίου δεν πάτησε στον προβλήτα του Άϊ Στράτη. Ο άλλος ήταν το πρόβλημα που, κατά γενική ομολογία, δημιούργησε ο λιμενοβραχίονας του νέου λιμανιού ο οποίος μετέτρεψε το λιμάνι σε φάκα και περιόρισε τις δυνατότητες ελιγμών των πλοίων της "Hellenic Seaways", που εξυπηρετούν αυτή τη χρονική στιγμή το μαρτυρικό αυτό νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου. Δεν συμβαίνει βεβαίως αυτό μόνο στον Άϊ Στράτη. Συμβαίνει και στην Τήνο και στην Κάλυμνο και στην Κάσο και σε ένα σωρό άλλα - ο Θεός να τα κάνει - "λιμάνια" του Αιγαίου.

Στη Μύρινα ο καπτα Γιάννης χρειάστηκε να βολτάρει στο πέλαγος επί έξι ώρες, μέχρι να πέσει κάπως η ένταση του ανέμου και να ρίξει κάβους στη Μύρινα. Φθάσαμε, τελικώς, μετά από 21 ώρες στην Καβάλα. Ρίξαμε μερικές κλεφτές ματιές στην όμορφη πόλη και, καθώς δεν ήταν αυτή ο προορισμός μας, κατευθυνθήκαμε προς την Κεραμωτή όπου διανυκτερεύσαμε (στο αυτοκινούμενο βέβαια, πού αλλού;) για να περάσουμε την επομένη το πρωί με την "παντόφλα" στον Λιμένα της Θάσου.

Η Κεραμωτή είναι ένας πολύ όμορφος και ήσυχος οικισμός που έχει αναπτυχθεί, και τουριστικά, εξ αιτίας της γειτνίασής του με τη Θάσο. Η απόσταση άλλωστε από εδώ είναι πολύ μικρότερη, από όση είναι αν περάσει κανείς από την Καβάλα (το ταξίδι διαρκεί μόλις 40 λεπτά της ώρας με την αργή "παντόφλα") και το πέρασμα στη Θάσο πολύ  πιο οικονομικό. Πληρώσαμε γύρω στα 30 ευρώ για το αυτοκινούμενο και δύο άτομα και, για να είμαι ειλικρινής, μου κακοφάνηκε, αφού για το ταξίδι από το Λαύριο μέχρι την Καβάλα δεν πληρώσαμε τίποτε! Από την άλλη, είχαμε γλυτώσει το  πετρέλαιο για 650 περίπου χιλιόμετρα, συν τα διόδια των μεγαλοεργολάβων, τα οποία, για τα αυτοκινούμενα, κοστίζουν περισσότερο από όσο κοστίζουν τα καύσιμα! Γιατί; Γιατί μας χρεώνουν με το ύψος οι ξεδιάντροποι!

Η παρέα των γλάρων, κατά την διάρκεια εκείνου του σύντομου ταξιδιού, ήταν απίστευτη. Δεν μας άφησαν μόνους ούτε στιγμή! Φθάνοντας στον Λιμένα της Θάσου παρκάραμε το αυτοκινούμενο σε έναν ελεύθερο χώρο στάθμευσης, καμμιά διακοσαριά μέτρα από το σημείο αποβίβασης, και αρχίσαμε τις βόλτες, πότε με τα πόδια και πότε με το παπί.

Δεν της λείπει πάντως τίποτε αυτής της πόλης. Ούτε η παραλία για μπάνιο, ούτε τα εμπορικά καταστήματα, τα εστιατόρια, τα μπαράκια και οι υπηρεσίες, ούτε οι αρχαιότητες, η ακρόπολη και το κάστρο, ούτε το αρχαίο θέατρο. Τα έχει όλα και συμφέρει ο Λιμένας, ιδίως για τους κατόχους αυτοκινούμενων οι οποίοι, εκτός όλων των άλλων, θα βρουν πολύ βολικό σημείο για να "κατασκηνώσουν". Θα υπενθυμίσω, ευκαιρίας δοθείσης, ότι έχει πλέον κατοχυρωθεί (και νομοθετικώς) η ελεύθερη στάθμευση των αυτοκινούμενων τροχόσπιτων εκεί όπου αυτή επιτρέπεται και για τα άλλα ι.χ. επιβατικά αυτοκίνητα : https://www.youtube.com/watch?v=iFok8nXn8n4

Αφού περιπλανηθήκαμε κάμποσο στις γειτονιές του Λιμένα, βιντεοσκοπώντας και αντλώντας πληροφορίες για τις κρυφές και φανερές ομορφιές του νησιού, ακολουθήσαμε τον ανατολικό δρόμο, έχοντας αποφασίσει να κάνουμε τον κύκλο της Θάσου δεξιόστροφα. Ανέβασα το παπί στη σχάρα και όταν φθάσαμε στη Χρυσή Αμμουδιά θυμήθηκα έντρομος ότι είχα αφήσει τα κλειδιά του δίτροχου επάνω στη σέλλα, μέχρις ότου το στερεώσω με τους ιμάντες! Και τα ξέχασα βεβαίως εκεί, καθώς έχω, ανέκαθεν, ένα θέμα με τα κλειδιά. Θα ήταν μεγάλη εύνοια της τύχης αν είχαν παραμείνει εκεί και δεν εισέπραττα την τιμωρία της αφηρημάδας μου. Δεν έγινε όμως έτσι.

Διαπίστωσα λοιπόν ότι τα κλειδιά δεν ήταν επάνω στη σχάρα, οπότε επέστρεψα στον Λιμένα οδηγώντας το ογκώδες όχημα σαν να βρισκόμουν σε πίστα της Formula I, ελπίζοντας πως θα τα βρίσκαμε κάπου, πεσμένα στον δρόμο. Αν δεν τα βρίσκαμε, ολόκληρος ο σχεδιασμός της περιπλάνησής μας στο νησί (και στη συνέχεια στην Ξάνθη και τα Πομακοχώρια) πήγαινε χαμένος. Άσε που οι προσεγγίσεις σε συγκεκριμένα σημεία θα ήταν αδύνατη με το αυτοκινούμενο, άσε που θα μας στοίχιζε και ο κούκος αηδόνι, γιατί άλλο είναι να πληρώνεις σε καύσιμα 12 ευρώ τα 100 χιλιόμετρα, και άλλο 2! Ήταν εκείνη ακριβώς η στιγμή που εκτίμησα πόσο πολύτιμο είναι αυτό το δίτροχο στα ταξίδια μας με το αυτοκινούμενο.

Ακολούθησα την ίδια ακριβώς διαδρομή μέχρι τον χώρο όπου είχαμε σταθμεύσει, κοιτάζοντας προσεκτικά τον δρόμο, αλλά τα κλειδιά, μαζί με το μπρελόκ, είχαν εξαφανιστεί. Αν και ήταν αναμενόμενο, έπεσα στα μαύρα πανιά, όταν κάποια στιγμή, επιστρέφοντας απογοητευμένος προς την Χρυσή Αμμουδιά, η καπετάνισσα ανεφώνησε: "Τι είναι αυτά εκεί στη μέση του δρόμου;". Και ήταν βεβαίως τα κλειδιά που ψάχναμε, ελαφρώς κακοποιημένα από τους τροχούς των αυτοκινήτων που τα είχαν πατήσει! Είναι κάτι τέτοιες στιγμές που λέει κανείς ότι τίποτε δεν είναι τυχαίο. Ούτε η ατιμωρησία για την αφηρημάδα μου!

Λίγο έξω από τον οικισμό του Λιμένα βρίσκεται το ένα από τα δέκα εν ενεργεία λατομεία μαρμάρου. Εξωγήϊνο τοπίο, κυριολεκτικώς, με τις πλάκες της πολύτιμης πέτρας να γυαλίζουν στις ακτίνες του ήλιου κάνοντας τα σωθικά του βουνού να μοιάζουν με χώρο αποθήκευσης γιγαντιαίων πλακών βουτύρου! Ήταν ανέκαθεν συνδεδεμένη η ιστορία της Θάσου με το μάρμαρο, το οποίο είναι γνωστό για την αμιγή λαμπερή λευκότητα και την εξαιρετική κομψότητά του, παρέχοντας απόλυτη πολυτέλεια σε πολλά αναγνωρισμένου κύρους έργα. Όντας μάρμαρο κρυσταλλικού δολομίτη, παρέχει μεγαλύτερη αντανάκλαση του ηλιακού φωτός συγκριτικά με οποιοδήποτε άλλο λευκό μάρμαρο παγκοσμίως.

Ιδιαίτερη ιστορική σημασία έχουν τα παλιά λατομεία μαρμάρου στην περιοχή της Αλυκής τα οποία, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του περιβόλου στον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης. Η Αλυκή ήταν ο βασικός τροφοδότης, με υπέροχο λευκό μάρμαρο, βασιλείων, αυτοκρατόρων, πλουσίων, από την αρχαϊκή έως τη ρωμαϊκή και πρωτοβυζαντινή περίοδο. Εκεί ήταν το λατομείο, το μεγαλύτερο και σπουδαιότερο στη Θάσο, απ’ όπου απέκοπταν μαρμάρινους όγκους και τους τοποθετούσαν σε πλοιάρια με τη βοήθεια της μπίγας, ενός γερανού που είχαν επινοήσει για να σηκώνουν το βαρύτατο φορτίο. Τα πλοία πλεύριζαν την άκρη του λατομείου και έδεναν τους κάβους στις δέστρες (μεγάλες τρύπες που είχαν ανοίξει για τον σκοπό αυτό) αλλά και για να συγκρατούν τις ανυψωτικές μηχανές σε μη αποκολλημένα μάρμαρα. Από εκεί έφευγαν για προορισμούς της Μακεδονίας, της υπόλοιπης Ελλάδας, της Ρώμης μέχρι και την Αίγυπτο και την Περσία, κοσμώντας παλάτια, τάφους επιφανών και σπουδαία κτίρια. Με ειδικά «τύμπανα» (τροχαλίες), ρυμουλκούσαν από τις πλαγιές τους τεράστιες όγκους και τους κατέβαζαν στον πυθμένα του λατομείου, όπου αναλάμβαναν δουλειά οι γερανοί. Οι πληροφορίες είναι από σχετικό άρθρο της "Καθημερινής" : http://www.kathimerini.gr/781351/article/epikairothta/ellada/to-agnwsto-latomeio-ths-alykhs-8asoy-poy-edwse-ta-marmara-sthn-amfipolh

Η Παναγία είναι, κατά την γνώμη μου, ένας από τους πιο όμορφους οικισμούς της Θάσου. Καταπράσινη και πλούσια σε τρεχούμενα νερά, όπως είναι άλλωστε κάθε γωνιά αυτού του εκπληκτικού νησιού. Από όπου και αν δει κανείς τον οικισμό αυτό, περπατώντας στις γειτονιές του ή από τον ορεινό περιφερειακό επαρχιακό δρόμο, η θέα είναι μαγική, με τις στέγες των σπιτιών να καλύπτονται από Θασίτικη πέτρα, αντί κεραμιδιών. Ένας οικισμός χαμένος στο πράσινο, που θυμίζει έντονα Πηλιορίτικο χωριό ή χωριό της Ηπείρου.

Κάθε ορεινό χωριό της Θάσου έχει και την παραθαλάσσια εκδοχή του που ακούει στο όνομα "Σκάλα". Σκάλα Ποταμιάς, Σκάλα Ραχωνίου, Σκάλα Μαριών, Σκάλα Καλλιράχης, Σκάλα Σωτήρος. Προφανής ανάγκη των κατοίκων του βουνού να έχουν επαφή με τη θάλασσα, με την αλιεία και, τώρα πια, και με τον τουρισμό. Οικόπεδα που άλλοτε οι γονείς μεταβίβαζαν στα "κακά" παιδιά τους (πάρε εσύ το οικόπεδο στον άμμο, να μάθεις) και τα οποία με την πάροδο του χρόνου πήραν αξία, "επιβραβεύοντας", κατά σχήμα οξύμωρο, αυτά τα "κακά" παιδιά, σε σχέση με τα "καλά" παιδιά που πήραν τα χωράφια και το σπίτι στο χωριό.

Εντύπωση μας έκαναν οι πολλές ρουμάνικες και βουλγάρικες πινακίδες πολυτελών αυτοκινήτων. "Να δεις", είπα στην καπετάνισσα, "που όλοι αυτοί είναι Έλληνες και έστησαν buisiness στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία για να απαλλαγούν απ' το ελληνικό χαράτσι των τελών κυκλοφορίας, του τεκμηρίου και του φόρου πολυτελούς διαβίωσης". Δεν ήταν όμως έτσι. Γρήγορα καταλάβαμε πως επρόκειτο για ρουμάνους και βούλγαρους τουρίστες οι οποίοι έχουν κάνει τη Θάσο δεύτερη πατρίδα για τις διακοπές τους.

Η γυναικεία μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ανάμεσα στους οικισμούς Αλυκή και Αστρίς, είναι η πιο μεγάλη και η πλέον γνωστή μονή της Θάσου και αποτελεί σημαντικό προσκύνημα. Eίναι χτισμένη στο χείλος ενός γκρεμού και η θέα στο Αιγαίο είναι πραγματικά μαγευτική, δίνοντας την αίσθηση στον επισκέπτη ότι αιωρείται. Στη θέση αυτή ο ασκητής Λουκάς, υπακούοντας στο πρόσταγμα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, έχτισε το 1110 μ.Χ. μικρό εκκλησάκι μέσα στο οποίο ανέβλυσε αγίασμα. Σύμφωνα με την παράδοση, την πηγή θέλησαν κάποτε να μιάνουν άπιστοι Τούρκοι. Τότε αυτή στέρεψε με θαυματουργικό τρόπο και ανέβλυσε, και αναβλύζει ακόμη, σε μια σπηλιά κοντά στη θάλασσα. Οι ιερόσυλοι έπεσαν νεκροί. Ύστερα από χρόνια, πάλι θαυματουργικά, κατέληξε στην εκκλησία ο Τίμιος Ήλος (το καρφί που μπήκε στο δεξί χέρι του Εσταυρωμένου Χριστού) που είχε αφιερώσει ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Βοτανειάτης στην Ιερά Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Έπειτα από χρόνια στη θέση της εκκλησίας ιδρύθηκε η μονή, ως μετόχι πλέον της Μονής Φιλοθέου. Το 1974 ήρθαν μοναχές από το Πήλιο, οι οποίες εργάστηκαν σκληρά και μεταμόρφωσαν το μοναστήρι. Σημαντικός είναι ο πνευματικός δεσμός με τον γέροντα Εφραίμ τον Φιλοθείτη και Αριζονίτη. Για τη Θάσο και ιδιαίτερα για τους κατοίκους του Θεολόγου ο Αρχάγγελος Μιχαήλ είναι ο προστάτης Άγιός τους. Η Χάρη του Αρχαγγέλου και η μοναδικότητα και ευλογία του Τιμίου Ήλου είναι αιτία μεγάλης προσέλευσης προσκυνητών. Εορτάζει στις 8 Νοεμβρίου, στην εορτή του Αρχαγγέλου και την Τρίτη της Διακαινησίμου. Πληροφορίες από το site : http://www.monastiria.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=464&lang=ro

Αλγεινή εντύπωση μας έκανε πάντως, για άλλη μία φορά, η απαγόρευση για κάθε φωτογράφιση ή βιντεοσκόπηση, ακόμη και των εξωτερικών χώρων της Μονής, με μια καλόγρια να έχει συνεχώς καρφωμένο το βλέμμα της επάνω μας. Δεν την κατάλαβα ποτέ αυτή την συμπεριφορά η οποία, σε μένα τουλάχιστον, είναι άκρως υποκριτική. Αν επιθυμείς να μονάσεις και δεν επιθυμείς συναναστροφές με τον έξω κόσμο, κλειδώνεις απλώς την εξωτερική πόρτα της μονής και επιτρέπεις την είσοδο μόνο σε όσους θέλουν να προσκυνήσουν.

Την περιφορά του Επιταφίου τη ζήσαμε στα Λιμενάρια, ενώ Ανάσταση κάναμε στον Λιμένα (εκ παραδρομής στο βίντεο αναφέρονται τα Λιμενάρια και για την Ανάσταση). Εκείνος ανεστήθη πάντως, όχι εμείς! Εμείς έχουμε πολύ δρόμο ακόμη γι' αυτή τη στιγμή. Στους πρόποδες του Γολγοθά είμαστε ακόμη. Είχαμε πολύ καιρό πάντως να ζήσουμε Ανάσταση χωρίς κροτίδες και βεγγαλικά! Χωρίς τραυματίες και νεκρούς! Το αυτονόητο αναφέρω και επικροτώ, δηλαδή.

Σαν Πρίνο και Μικρό Πρίνο αναφέρει ο χάρτης το Μεγάλο και το Μικρό Καζαβήτι αντιστοίχως. Γι' αυτό και αναγκαστήκαμε να ρωτήσουμε, φοβούμενοι ότι δεν θα τα βρούμε ποτέ! Δύο απίστευτα χωριά που παραπέμπουν σε... Αράχωβα! Εκπληκτικά σπίτια, καθαριότητα, βλάστηση και λουλούδια που αγκαλιάζουν τα πάντα και μια απροσποίητη κουλτούρα που καταπλήσσει τον επισκέπτη.

Η Γκιόλα είναι ένα από τα πιο φωτογραφημένα αξιοθέατα της Θάσου. Μια φυσική κολυμπήθρα που την χωρίζουν λίγα μέτρα βραχώδους ακτής από την γενέτειρά της, τη θάλασσα. Φθάσαμε ως εκεί ακολουθώντας τις οδηγίες που δίδονται στο διαδίκτυο. Με το παπί στον κακοτράχαλο χωμάτινο δρόμο μέχρι την καντίνα και από κει με τα πόδια στο μονοπάτι που καταλήγει στη Γκιόλα. Ευτυχώς που ήταν αρχές Μαίου, διαφορετικά δεν θα υπήρχε χώρος να σταθούμε απ' τον κόσμο...

Λίγο πριν φύγουμε απ' τη Θάσο, στήσαμε το υπαίθριο Πασχαλινό τραπέζι μας στη Σκάλα Ραχωνίου. Με ψητό στα κάρβουνα, κόκκινα αυγά και τη νέα σταρένια μπύρα της Άλφα. Μωρέ καλά κάνουν και μας χρεώνουν με φόρο πολυτελούς διαβίωσης οι άχρηστοί!

Ευχαριστούμε την "Hellenic Seaways" που μας έδωσε την ευκαιρία να ταξιδεύσουμε δωρεάν μέχρι την Καβάλα. Επίσης τον καπετάνιο και το πλήρωμα του πλοίου "Express Pegasus" για την άψογη φιλοξενία.