Επιμέλεια - Βίντεο - Φωτογραφίες : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Δεν είναι τυχαίο που η διοίκηση της εταιρείας η οποία εκμεταλλεύεται το ορυχείο ελαφρόπετρας στη νησίδα Γυαλί της Νισύρου δεν επιθυμεί προβολή. Ή μάλλον, για να το πω πιο σωστά, δεν είναι ανοικτή σε μη ελεγχόμενη προβολή. Τι εννοώ;
Ενώ, ας πούμε, δέχτηκε προ ημερών πολυμελές τηλεοπτικό συνεργείο της ΕΡΤ, την ίδια στιγμή αρνείται σε έναν ελεύθερο δημοσιογράφο την πρόσβαση στα ενδότερα του ορυχείου με το επιχείρημα ότι η ΕΡΤ είναι γνωστή ενώ ο δημοσιογράφος άγνωστος! Αυτό τουλάχιστον μου είπε ο προϊστάμενος του λατομείου κ. Αντώνης Κοτσαμπάσογλου.
Προφανώς η εταιρεία δεν επιθυμεί να ανοιχτεί στο κοινό μέσω ελεύθερων, και εν πολλοίς μη ελεγχόμενων και απρόβλεπτων δημοσιογράφων, οι οποίοι δεν θα περιοριστούν στην προβολή μιας άρτιας οργανωμένης επιχείρησης η οποία φροντίζει για την ασφάλεια των εργαζομένων της, για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, την ορθή περιβαλλοντική διαχείριση και τη διασφάλιση της λειτουργίας της σύμφωνα με τις αρχές της Αειφόρου Ανάπτυξης. Έτσι τουλάχιστον ισχυρίζεται η εταιρεία LAVA στο site της : https://www.lava.gr/whoweare/facilities/mine-pumice-Giali/
Γνωρίζουν προφανώς οι υπεύθυνοι της εταιρείας ότι ο ελεύθερος δημοσιογράφος θα αποτυπώσει την πραγματική εικόνα του ορυχείου, την επίπτωση που έχουν οι δραστηριότητές του στο περιβάλλον του Γυαλιού, στην αλλαγή του μικροκλίματος της περιοχής και στην εικόνα της Νισύρου γενικότερα.
Κατά τα άλλα το Γυαλί δεν διαθέτει μόνο το λατομείο της LAVA που βιάζει το περιβάλλον, το μικροκλίμα της περιοχής (με την σταδιακή εξαφάνιση του κύριου ορεινού όγκου του Γυαλιού) και την εικόνα της νησίδας γενικότερα. Διαθέτει και ένα ευμεγέθες νεκροταφείο παλαιών και άχρηστων εν πολλοίς αντικειμένων που επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την εικόνα του όμορφου νησιού. Παλιά αυτοκίνητα, μπαταρίες, ερπύστριες μηχανημάτων, γεννήτριες, διάφορα σιδερικά που διακρίνονται ανάμεσα στους θάμνους και τα δένδρα, ακόμη και ένας παλιός τηλεφωνικός θάλαμος του Ο.Τ.Ε.!
Όμως, όπως πάντα άλλωστε, το νόμισμα έχει δύο όψεις. Η άλλη όψη λοιπόν είναι αυτή που δίνει εργασία σε αρκετές οικογένειες Νισυρίων και αναδεικνύει την Ελλάδα σαν τον μεγαλύτερο προμηθευτή ελαφρόπετρας παγκοσμίως. Το τίμημα ωστόσο που καλείται να καταβάλλει η Νίσυρος, το Γυαλί και η πέριξ αυτών περιοχή, όπως προείπα, είναι βαρύ και οι αποφάσεις του Δήμου Νισυρίων για το τι δέον γενέσθαι στο μέλλον δύσκολες.
Παρ' όλα αυτά το Γυαλί διαθέτει όμορφες αμμουδερές παραλίες τις οποίες στερείται η Νίσυρος! Διαθέτει (ή μάλλον διέθετε) σημαντικής σημασίας αρχαιολογικό χώρο της νεολιθικής εποχής, τα ευρήματα του οποίου απομακρύνθηκαν άρον άρον μετά από αίτημα του Δήμου Νισύρου, που έχει στην κατοχή του τη νησίδα Γυαλί, με πρόσχημα "την προστασία του νεολιθικού κτηρίου από τη διάβρωση των βαθμιδωτών πρανών της εξόρυξης, ύστερα από αίτημα του Δήμου Νισύρου, λαμβάνοντας υπόψη μια μελέτη την οποία χρηματοδότησε η εταιρεία ΛΑΒΑ".
Όπως δημοσιεύτηκε στον Τύπο τον Δεκέμβριο του 2021, "το ιδιωτικό κέρδος προτάσσεται έναντι της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος, και μάλιστα τη στιγμή που το γεωπάρκο της Νισύρου αποτελεί το πρώτο ενεργό ελληνικό ηφαίστειο που κατέθεσε υποψηφιότητα για να ενταχθεί στο Παγκόσμιο Δίκτυο των Γεωπάρκων της UNESCO!" καταγγέλλει ο ΣΕΑ εξηγώντας ότι το συγκεκριμένο μνημείο αποτελεί ένα "από τα πλέον εμβληματικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα της Τελικής Νεολιθικής στον χώρο του Αιγαίου άμεσα συνδεδεμένα με την πρώιμη εμφάνιση της μεταλλουργίας".