Rib and Sea

Τον Στήβεν Γκρέϋ δεν τον ξέρετε. Όπως άλλωστε δεν τον ήξερα κι εγώ, μέχρι που τον συνάντησα τυχαία. Για την ακρίβεια, συνάντησα ένα κείμενό του στο διαδίκτυο. Πρέπει να πω ότι ο Στήβεν Γκρέϋ είναι δημοσιογράφος τού Ρώϋτερς, ο οποίος έκανε μια έρευνα για τις ελληνικές τράπεζες. Μάλιστα, για χάρη αυτής της έρευνας χρειάστηκε να κάνει κάμποσα ταξιδάκια στην Ελλάδα. Αν δεν έχετε πρόβλημα με τα αγγλικά σας, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του, όπου σας διαβεβαιώνω ότι θα βρείτε μερικά εξαιρετικά ενδιαφέροντα κείμενα, που θα κάνουν αρκετές τριχούλες σας να σηκωθούν. Όμως, αν δεν τα πάτε καλά με την γλώσσα τού Σαίξπηρ ή αν απλώς βαριέστε τα ξενόγλωσσα, επιτρέψτε μου να σας διηγηθώ εγώ μια από τις πιπεράτες ιστορίες τού... κυρίου Γκρέϋ.

Η ιστορία αυτή, λοιπόν, δημοσιεύθηκε στο Ρώϋτερς με τίτλο "A Greek banker's secret property deals" (οι μυστικές κτηματικές συμφωνίες ενός έλληνα τραπεζίτη). Κι επειδή οι δημοσιογράφοι, που είναι όντως δημοσιογράφοι, δεν κρύβονται πίσω από μεσοβέζικες φράσεις όπως π.χ. γνωστός παράγοντας, πρώην βουλευτής, υψηλόβαθμο στέλεχος κλπ αλλά λένε τα πράγματα με το όνομά τους, ο τραπεζίτης στον οποίο αναφέρεται ο Γκρέϋ έχει ονοματεπώνυμο: λέγεται Μιχάλης Σάλλας και είναι πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου (δηλαδή, αφεντικό) της Τράπεζας Πειραιώς.

Ο Σάλλας, λοιπόν, τοποθετήθηκε επί κεφαλής τής Τράπεζας Πειραιώς πριν από 21 χρόνια, από την κυβέρνηση του -επανακάμψαντος μετά την παρένθεση Μητσοτάκη- Ανδρέα Παπανδρέου, πριν η τράπεζα ιδιωτικοποιηθεί. Μέχρι τότε, ο Σάλλας εκτελούσε χρέη προσωπικού συμβούλου τού Ανδρέα. Σήμερα, "κατέχει περίπου 1,5% της τράπεζας, η χρηματιστηριακή αξία τής οποίας έχει χάσει 97% από την ιστορικά υψηλότερη τιμή της το 2007".

Ο Γκρέϋ παρατηρεί ότι ο Μιχάλης Σάλλας και η σύζυγός του Σοφία Στάϊκου αποτελούν ένα "ισχυρό ζευγάρι, σύμβολο της ταχείας ανάπτυξης κατά τα χρόνια μετά την είσοδο της χώρας στο ευρώ" αλλά σπεύδει να συμπληρώσει, δίχως να μασάει τα λόγια του: "η έρευνα των δημοσίων εγγράφων, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών καταστάσεων και των συμβολαίων ακινήτων, δείχνει ότι το ζευγάρι μπορεί επίσης να είναι το σύμβολο της έλλειψης διαφάνειας και της αδύναμης εταιρικής διακυβέρνησης, οι οποίες έχουν τροφοδοτήσει τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας".

Όπως αποκαλύπτει ο Γκρέϋ, ο Σάλλας με την σύζυγό του Σοφία Στάϊκου και τα παιδιά τους Γιώργο και Μυρτώ (αλλά και με την βοήθεια πρώην στελεχών τής τράπεζας) έστησαν ένα δίκτυο ιδιωτικών κτηματικών εταιρειών, οι οποίες πραγματοποιούσαν συναλλαγές με την τράπεζα. Η έρευνα των δημόσιων εγγράφων και των συμβολαίων, στην οποία αναφέρεται ο Γκρέϋ, πιστοποιεί ότι απ' αυτές τις συναλλαγές η οικογένεια Σάλλα και οι συνεργάτες της έχουν αποκομίσει κέρδη εκατομμυρίων.

Στις εκθέσεις της, φυσικά, η τράπεζα δεν αναφέρεται αναλυτικά και με σαφήνεια σ' αυτές τις συναλλαγές (όπως θα έπρεπε, λόγω τής σχέσης τού πρόέδρου της με τις συναλλασσόμενες εταιρείες). Πολύ περισσότερο, δεν αναφέρεται στην ιδιοκτησιακή δομή των εταιρειών συμφερόντων τής οικογένειας Σάλλα. Όμως, η έρευνα εντόπισε 11 τέτοιες εταιρείες! Ο Μιχάλης Σάλλας δεν ήταν διευθυντής σε καμμία αλλά στις εννέα ήταν διευθύντρια η Σοφία Στάϊκου, ενώ ο Γιώργος και η Μυρτώ συμμετείχαν σε επιτροπές ελέγχου τεσσάρων απ' αυτές.

Το σχέδιο ήταν απλό. Οι εταιρείες έπαιρναν δάνεια από την Πειραιώς και αγόραζαν ακίνητα. Στην συνέχεια, κάποια απ' αυτά τα νοίκιαζαν στην ίδια την τράπεζα (τουλάχιστον επτά υποκαταστήματα της Πειραιώς λειτουργούν σε τέτοια ακίνητα). Κάποια άλλα τα μεταπωλούσαν σε υψηλότερη τιμή, εξασφαλίζοντας στους αγοραστές την χωρίς πολλά-πολλά δανειοδότησή τους από την...Τράπεζα Πειραιώς (φυσικά!). Και κάποια άλλα τα πουλούσαν στην ίδια την τράπεζα, με κέρδος οπωσδήποτε. Δηλαδή, η Τράπεζα Πειραιώς δανειοδοτούσε κάποιες εταιρείες (συμφερόντων τής οικογένειας του προέδρου της, μη ξεχνιόμαστε) προκειμένου να αγοράσουν ακίνητα για να της τα νοικιάσουν ή να της τα πουλήσουν σε υψηλότερη τιμή.

Χαρακτηριστικά, ο Γκρέϋ εντόπισε τρεις ξεχωριστά ενδιαφέρουσες συναλλαγές. Πρόκειται για έναν ισόγειο χώρο γραφείων και δυο μεζονέττες. Τα ακίνητα αυτά αγοράστηκαν τον Απρίλιο του 2006 από την Πειραιώς έναντι 9,4 εκατ. ευρώ συνολικά. Αρχικοί ιδιοκτήτες τους ήσαν οι εταιρείες Agallon, Erechtheas και MGS (σ.σ.: Michalis G Sallas, μήπως;). Εντελώς συμπτωματικά, η Σοφία Στάϊκου ήταν πρόεδρος της MGS και διευθύντρια των άλλων δυο εταιρειών. Αρχικά, αυτές οι εταιρείες πούλησαν τα τρία ακίνητα σε κάποιους τρίτους αντί τεσσάρων εκατομμυρίων. Αλλά πριν στεγνώσει το μελάνι των υπογραφών σ' αυτά τα συμβόλαια, προθυμοποιείται η Πειραιώς να τα αγοράσει πληρώνοντας 9,4 εκατομμύρια. Η όλη διαδικασία βάσταξε λιγώτερο από έναν μήνα και άφησε στην οικογένεια Σάλλα ένα κέρδος τουλάχιστον 5,4 εκατομμυρίων.

"Σύμφωνα με την κτηματαγορά και τους νομικούς εμπειρογνώμονες στην Αθήνα, ένα μοτίβο γρήγορων πωλήσεων χρησιμοποιείται συχνά σε πολύπλοκα συστήματα φοροαποφυγής. Τέτοιες συμφωνίες είναι νόμιμες αν έχουν πληρωθεί όλοι οι φόροι. Αλλά ένας επιχειρηματίας, ο οποίος αναφέρεται στα συμβόλαια (σ.σ.: προφανώς, ένας από τους ενδιάμεσους τρίτους) δήλωσε στο Ρώϋτερς ότι το όνομά του είχε χρησιμοποιηθεί εν αγνοία του. Ποτέ δεν ήμουν κάτοχος ακινήτων στην Αθήνα στην ζωή μου, είπε". Ο επιχειρηματίας αυτός ήταν ο λιβανικής καταγωγής Φίλιπ Μουφαρρίζ, ο οποίος φαίνεται ότι έπεσε από τα σύννεφα όταν έμαθε πως μέσα σε εννέα μέρες αγόρασε και πούλησε στην Πειραιώς ένα ακίνητο αντί 2,65 εκατομμυρίων...

Αυτή ήταν η ιστοριούλα μας για σήμερα, βασισμένη σε όσα επισήμως κατέγραψε ένας βρεττανός δημοσιογράφος. Μια ιστοριούλα αρκούντως διαφωτιστική για τον βίο και την πολιτεία κάποιων που ορέγονται το σπιτάκι τού κάθε φουκαρά και κλαίγονται επειδή ζημιώνονται από κακοπληρωτές. Λέτε κάποια στιγμή να την ακούσουμε και στα τηλεδελτία ειδήσεων, από τα χειλάκια τής Όλγας, της Μαρίας και της Σίας;

Μπα... Χλωμό μού φαίνεται. Βλέπετε, τα μαγαζάκια στα οποία δουλεύουν αυτές οι κυρίες, έχουν πάρει κάτι δανεικούλια από την Πειραιώς ενώ έχουν και κάμποση διαφημισούλα της. Χέρι που σε ταΐζει, πώς να το δαγκώσεις;

Άσε που... Αλλά γι' αυτά θα μιλήσουμε αύριο.

Σημείωση: Τα εντός εισαγωγικών παραπάνω αποσπάσματα αποτελούν πιστή μετάφραση του κειμένου του Στήβεν Γκρέυ, το οποίο δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο τού 2012. Το μόνο που αναφέρθηκε σε ελληνικά αστικά κανάλια και εφημερίδες ήταν μια γενικόλογη διάψευση του δημοσιεύματος εκ μέρους της τράπεζας.

Πηγή : http://sibilla-gr-sibilla.blogspot.gr/2013/12/blog-post_5766.html