Rib and Sea

Του Σωτηρίου Καλαμίτση.

Πολύ ωραίο λόγο εξεφώνησε ο υφυπουργός Παιδείας κ. Θεοδόσιος Πελεγρίνης στη Βουλή την 15.09.2016 κατά την ημέρα μνήμης της Μικρασιατικής Καταστροφής. Ιδού:
«Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων, με τη συνθήκη της Λωζάνης, στις 24 Ιουλίου 1923, υπεγράφη η ληξιαρχική πράξη της Μικρασιατικής Καταστροφής, της μεγαλύτερης τραγωδίας του νεοελληνικού κράτους.
Δεν είναι μόνο οι 50.000 νεκροί, οι 75.000 τραυματίες πολέμου και οι πάνω από 1,5 εκατομμύριο Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία στην καθημαγμένη τότε Ελλάδα, αριθμοί εξαιρετικά μεγάλοι για την Ελλάδα των περίπου 6 εκατομμυρίων κατοίκων, όπου αποτυπώνεται το βαρύ τίμημα της Μικρασιατικής Καταστροφής. Είναι κυρίως το γεγονός ότι για πρώτη φορά ο ελληνισμός στην πολυαίωνη ιστορία του υποχρεώθηκε να περιοριστεί στη μια πλευρά του Αιγαίου, που δηλώνει το μέγεθος της μεγάλης τραγωδίας.
Ο ελληνισμός βέβαια κατόρθωσε, όσο δυσβάσταχτο και αν ήταν το άχθος της εθνικής αυτής τραγωδίας, να το σηκώσει και να προχωρήσει. Και αυτή ασφαλώς δεν είναι η μοναδική φορά που ο ελληνισμός πετυχαίνει να επιβιώσει μέσα από μια καταστροφή.
Αλλεπάλληλες ήταν οι καταστροφές, άλλοτε μεγαλύτερες άλλοτε μικρότερες, είτε από δικές του αστοχίες είτε εκ της επιβουλής άλλων είτε από συνδυασμό δικών του λαθών και επιθέσεων άλλων, τις οποίες χρειάστηκε ο ελληνισμός να αντιμετωπίσει.
Αυτήν τη δύναμη της επιβίωσής του ο ελληνισμός την οφείλει πρωτίστως στον πολιτισμό του. Έναν πολιτισμό τέτοιας εμβέλειας, ώστε για τη στήριξή του να μην απαιτείται η παρουσία των φυσικών φορέων του. Το 31 π.Χ., μετά τη μάχη του Ακτίου, καταλύεται το ελληνικό κράτος, στον χάρτη δεν υπάρχει πουθενά ελληνικό κράτος, υπάρχουν διαδοχικά η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Μόλις τον 19οαιώνα, μετά την επανάσταση του 1821, δημιουργείται πάλι το ελληνικό κράτος. Όλους αυτούς τους αιώνες, όμως, ο ελληνικός πολιτισμός, παρά την απουσία των φυσικών φορέων του από τον χάρτη, συνεχίζει απρόσκοπτα το ταξίδι του στην ιστορία. Όχι σαν ένα επίτευγμα προς το παρελθόν, ένα απολίθωμα της ιστορίας, αλλά ως μια δημιουργική δύναμη ικανή να γονιμοποιήσει άλλους πολιτισμούς, όπως τον ιταλικό, τον γαλλικό, τον αγγλικό, τον γερμανικό, με δυο λέξεις τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και ακόμη γενικότερα τον δυτικό πολιτισμό έτσι ώστε δικαίως να θεωρείται ο ελληνικός πολιτισμός ως η κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού.
Η σημερινή ημέρα μνήμης, που ορίστηκε ύστερα από απόφαση της Βουλής, μας δίνει ασφαλώς την ευκαιρία να θυμόμαστε εξ αφορμής της μικρασιατικής καταστροφής τις αλλεπάλληλες καταστροφές που υπέστη ο ελληνισμός. Αυτοί είμαστε, ένας λαός που η μοίρα του είναι συνυφασμένη με καταστροφές, μέσα από τις οποίες, παρ’ όλα αυτά, κατορθώσαμε να επιβιώσουμε. Τούτο, βέβαια, δεν σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε μοιρολάτρες, να περιμένουμε, παραμένοντας αδρανείς, την επόμενη καταστροφή ούτε αυτοϊκανοποιούμενοι να εφησυχάζουμε ότι αφού τα καταφέραμε στο παρελθόν θα τα καταφέρουμε και στο μέλλον. Εκείνο που συνέβη στο παρελθόν δεν σημαίνει ότι θα επαναληφθεί κατ’ ανάγκη και στο μέλλον.
Το μέλλον χάσκει μπροστά μας έτοιμο να μας καταπιεί, αν δεν φροντίσουμε εντωμεταξύ να λάβουμε τα μέτρα μας για να αντιμετωπίσουμε την καταστροφή που ποιος μπορεί να το αποκλείσει ότι είναι ενδεχόμενο να επέλθει.
Ας σκεφτούμε, λοιπόν, μην εφησυχάζοντας, το παράδειγμα του εβραϊκού λαού. Όσο και αν το Ολοκαύτωμα παραπέμπει γενικώς στον διωγμό και τη γενοκτονία που επιχειρεί κάποιο κράτος ή καθεστώς εναντίον εθνικών, θρησκευτικών, κοινωνικών ή πολιτικών ομάδων που δρουν στους κόλπους ενός λαού, οι Εβραίοι πέτυχαν να ταυτίσουν το Ολοκαύτωμα προς την τραγική μοίρα του έθνους των, προκειμένου να αναδείξουν τα εγκλήματα του ναζιστικού καθεστώτος εις βάρος των με απώτερο στόχο να προκαλέσουν την οργή εναντίον εκείνων που εγκλημάτησαν κατά της εθνικής των υπόστασης και τη συμπάθεια του πολιτισμένου κόσμου για όσα υπέστησαν.
Με ανάλογο τρόπο ίσως θα μπορούσαμε και εμείς να οικειοποιηθούμε την καταστροφή, σταθερό παρακολούθημα της ιστορίας του ελληνισμού. Επειδή δε πρόκειται για τη διαμόρφωση μιας νοοτροπίας και ως εκ τούτου αποτελεί ζήτημα παιδείας, η προσήκουσα εκστρατεία θα ήταν σκόπιμο, ίσως, να αναληφθεί σε πρώτη φάση από τις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης, από το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας μας, την Ακαδημία Αθηνών, και τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα πανεπιστήμια, έως τις πρώτες τάξεις του δημοτικού.
Ο όρος καταστροφή, ίδιος στις λατινογενείς γλώσσες, στα αγγλικά catastrophe, στα γαλλικά catastrophe, στα γερμανικά Κatastrophe, στα ιταλικά catastrofe, στα ισπανικά catastrofe, μπορεί να συντελέσει στην ευρεία εξάπλωση της οικειοποίησής του εκ μέρους μας. Μέσα στο κλίμα συμπάθειας που ήθελε διαμορφωθεί από τη συσχέτιση του ελληνισμού προς την καταστροφή, ενδεχομένως η διεκδίκηση αποζημιώσεων για όσα υπέστημεν εξ υπαιτιότητος άλλων να μπορεί να καταστεί αποτελεσματική. Να δειχθεί ότι η διεκδίκηση αυτή είναι αίτημα αποκατάστασης του δικαίου και όχι ζήτημα αντιπαράθεσης προς αυτόν ή εκείνον τον λαό.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η προτεινόμενη οικειοποίηση της καταστροφής από τον ελληνισμό θα χρειαστεί χρόνο, προκειμένου να επιτευχθεί το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Είναι δείγμα σωφροσύνης, κυρίες και κύριοι Βουλευταί, να περιμένεις προετοιμαζόμενος παρά να σπεύδεις ανέτοιμος.»
Πολύ ωραία τα είπε ο υπουργός. Ο εβραϊκός λαός έχει κάνει κτήμα του, έχει οικειοποιηθεί μεταφορικώς τη λέξη «ολοκαύτωμα». Μήπως δεν είναι αλήθεια; Όπου και να πεις τη λέξη αυτή ή το διεθνές αποτύπωμά της «Holocaust», η παραπομπή είναι αυτόματη στις κτηνωδίες που υπέστη ο εβραϊκός λαός από τους ναζί. Στη χώρα μας έχουμε εκατοντάδες ολοκαυτώματα, σε μικρότερη βέβαια εμβέλεια, αλλά με την ίδια αγριότητα. Δεν χρησιμοποιούμε, όμως, συνήθως τη λέξη «ολοκαύτωμα». Και τί μας είπε ο υπουργός; Να κάνουμε το ίδιο και εμείς, να το διαδίδουμε, να το στιγματίζουμε, να το καυτηριάζουμε, όπως κάνει ο εβραϊκός λαός, ώστε να μην το ξαναπάθουμε.    

Και διαβάζω χθες τις ακόλουθες δηλώσεις του:
«Εξ αφορμής κακόβουλων δημοσιευμάτων, στα οποία διαστρεβλώθηκε η αναφορά μου στον εβραϊκό λαό κατά την ομιλία μου στην ολομέλεια της Βουλής στις 15 Σεπτεμβρίου 2016, δηλώνω κατηγορηματικά ότι στην συγκεκριμένη περικοπή της ομιλίας μου, εξέφρασα τον σεβασμό και την συμπάθεια μου προς τον εβραϊκό λαό για τις διώξεις που υπέστη από τους ναζί, όπως κάθε αμερόληπτος αναγνώστης μπορεί να διαπιστώσει αν ανατρέξει στο ίδιο το κείμενο μου. Η εκ παραδρομής χρήση της λέξης «οικειοποίηση», αντί της λέξης «ανάδειξη», δεν αλλοιώνει το νόημα των όσων υποστήριξα από το βήμα της Βουλής».
Γιατί τόση δουλικότητα ρε Θεοδόση; Ποιος σε μάλωσε αγορίνα; Ολόκληρος καθηγητής και υπουργός Παιδείας έκανες τρεις φορές παραδρομή;  Σε εθώπευσε κάποιος εις τους γλουτούς και σκιάχτηκες;
Πολύ κακό αυτό που έκανες Θεοδόση, διότι πολλοί μαθητές θα νομίσουν τώρα πως η «οικειοποίηση» είναι συνώνυμο της «ανάδειξης» και θα πάθουν καμμιά ζημιά στις εξετάσεις.
Σώτος – ολοαπαυτωμένος από τον Θεοδόση.