Rib and Sea

Έρευνα : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

Και ενώ ήμουν σχεδόν έτοιμος να καταθέσω την αναφορά μου στον Άρειο Πάγο, για όσα είχαν υποπέσει στην αντίληψή μου κατά την διάρκεια της έρευνάς μου για τον τρόπο με τον οποίο παρακολουθούνται (ή δεν παρακολουθούνται) οι μηχανότρατες όταν ασκούν αλιευτική δραστηριότητα σε απαγορευμένες περιοχές, μου τηλεφώνησε από το Κέντρο Παρακολούθησης Αλιείας του Υπουργείου Ναυτιλίας ο πλωτάρχης Λ.Σ. κ. Γιάννης Οικονομάκος (Τμηματάρχης) για να μου πει ότι είναι πρόθυμος να απαντήσει στις ερωτήσεις μου! Υπενθυμίζω ότι ο κ. Οικονομάκος με είχε παραπέμψει στο Γραφείο Τύπου του Υπουργείου Ναυτιλίας προκειμένου να εξασφαλίσω την έγκριση των προϊσταμένων του στο αίτημά μου να καταγράψω την συνομιλία μου μαζί του : http://www.ribandsea.com/editorial/2906-to-ypourgeio-naftilias-mou-sterei-to-dikaioma-na-erevniso-to-thema-tis-parakoloythisis-ton-mixanotraton

Και ενώ, αρχικώς, το Γραφείο Τύπου μου έδωσε αρνητική απάντηση με τον ισχυρισμό ότι "λόγω ανειλημμένων Υπηρεσιακών υποχρεώσεων της εν λόγω Διεύθυνσης του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής, το αίτημά σας επί του παρόντος δεν δύναται να ικανοποιηθεί", ο κ. Οικονομάκος, προφανώς μετά την δημοσίευση του ως άνω άρθρου μου με τίτλο : "Το Υπουργείο Ναυτιλίας μού στερεί το δικαίωμα να ερευνήσω το θέμα της παρακολούθησης των μηχανοτρατών!", μου τηλεφώνησε, όπως προανέφερα, και μου είπε ότι έγινε "παρεξήγηση" και πως δεν υπήρχε πρόθεση να μην απαντήσει στις ερωτήσεις μου και πως απλώς δεν επιθυμούσε να καταγραφεί ο ίδιος στην κάμερα. Σεβάστηκα, βεβαίως, το αναφαίρετο δικαίωμά του να μην θέλει να βιντεοσκοπηθεί, του είπα ωστόσο ότι η αρνητική απάντηση του Γραφείου Τύπου δεν αναφερόταν σε βιντεοσκόπηση αλλά σε "ανειλημμένες υποχρεώσεις" οι οποίες καθιστούσαν αδύνατη την συνάντηση του κ. Οικονομάκου μαζί μου.

Αποδέχθηκα τελικώς την πρόσκληση του κ. Οικονομάκου και δύο ημέρες αργότερα τον επισκέφτηκα στο γραφείο του. Έθεσα ωστόσο σαν όρο η συζήτησή μας να μαγνητοφωνηθεί ώστε να μην υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ή υπόνοια ότι κάτι από αυτά που θα συζητούσαμε δεν θα μεταφερθεί με ακρίβεια στο άρθρο που επρόκειτο να δημοσιεύσω.

Στη συζήτηση, εκτός του κ. Γιάννη Οικονομάκου, συμμετείχε και ο προϊστάμενος του Κ.Π.Α. ανθυπ/ρχος Λ.Σ. κ. Θεοφάνης Μπαλατσούκας.  

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Κύριε Μπαλατσούκα, πότε ξεκίνησε η παρακολούθηση των αλιευτικών σκαφών και ποιοι ήταν οι λόγοι που έκαναν αναγκαία την δημιουργία μιας τέτοιας υπηρεσίας στο Υπουργείο Ναυτιλίας;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Το Κέντρο Παρακολούθησης Αλιείας ιδρύθηκε τυπικά το 1999 με μια υπουργική απόφαση από το τότε Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Η δημιουργία του Κ.Π.Α. προβλεπόταν από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Σύμφωνα με μια ευρωπαϊκή οδηγία υπήρχε η υποχρέωση των αλιευτικών σκαφών να τοποθετήσουν και να εγκαταστήσουν μια συσκευή δορυφορικού εντοπισμού (v.m.s.).

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Πώς γινόταν η παρακολούθηση των αλιευτικών σκαφών πριν εγκατασταθούν σ' αυτά οι συσκευές δορυφορικού εντοπισμού;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Παλαιότερα υπήρχε μόνο το καθεστώς της επιτόπιας αλιευτικής επιθεώρησης. Στο πλαίσιο π.χ. της περιπολίας ενός περιπολικού σκάφους, στον κατάπλου του αλιευτικού σε λιμένα, κατά τις φορτώσεις των αλιευμάτων μετά από αλιευτική δταστηριότητα κ.λπ. Από τότε έγινε μια μεγάλη αλλαγή στην τεχνολογία και βρέθηκαν νέοι τρόποι εντοπισμού των αλιευτικών σκαφών. Η τοποθέτηση των συσκευών δορυφορικού εντοπισμού στα μεγάλα αλιευτικά σκάφη, τύπου μηχανότρατας, ξεκίνησε το 2002. Από το 2012 και μετά γενικεύτηκε η τοποθέτηση των συσκευών αυτών και σήμερα πάνω από 1.000 αλιευτικά σκάφη διαθέτουν τέτοιες συσκευές.    

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Εξ όσων γνωρίζω οι πρώτες συσκευές VMS που τοποθετήθηκαν στις γέφυρες των μηχανοτρατών - γιατί σ' αυτά τα αλιευτικά, κυρίως, επικεντρώνω την έρευνά μου - παρουσίασαν κάποιες ατέλειες στη λειτουργία τους, με την έννοια ότι μπορούσε ο καπετάνιος να επέμβει μέσω ενός laptop στη συσκευή και με την βοήθεια ενός λογισμικού να θέσει τη συσκευή εκτός λειτουργίας χωρίς το Κέντρο Παρακολούθησης Αλιείας να το αντιληφθεί. Στο χρονικό διάστημα των δύο ωρών που μεσολαβούσε μεταξύ δύο ελέγχων, ο καπετάνιος ψάρευε σε απαγορευμένη περιοχή και λίγο πριν το Κέντρο καλέσει και πάλι, επέστρεφε εκεί από όπου είχε φύγει και ενεργοποιούσε τη συσκευή. Οι πληροφορίες μου λένε ότι το λογισμικό αυτό το έδινε στους πελάτες της συγκεκριμένη εταιρεία του χώρου η οποία προμήθευε συσκευές VMS. Προφανώς σας είναι γνωστα όλα αυτά. Πώς τα σχολιάζετε;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Δεν μας είναι γνωστά αυτά επισήμως. Αν υπήρχε τέτοια καταγγελία θα είχε γίνει έλεγχος και θα είχαν κινηθεί όλες οι νόμιμες διαδικασίες.  

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Σημειωτέον ότι αυτές τις πληροφορίες τις έχω από αλιείς αλλά και από άτομα που ασχολούνται με άλλες συγγενικές δραστηριότητες. Για ευνόητους λόγους, όπως αντιλαμβάνεστε, δεν μπορώ να κατονομάσω τους πληροφοριοδότες μου.

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Οι αλιείς έχουν πει πολλά, κατά καιρούς. Κανένας όμως δεν έχει βγει επίσημα, για το καλό της χώρας και της αλιείας, και να πει ότι έχει επίσημα στοιχεία για κάτι.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Αυτά είναι κοινά μυστικά κ. Μπαλατσούκα και μιλάμε οι δυο μας αυτή τη στιγμή. Είναι άλλωστε υποχρέωση του δημοσιογράφου να τα δημοσιοποιεί αυτά. Ξέρετε πολύ καλά τι συνέβαινε. Και το θέμα ξέρετε είναι ότι δυστυχώς αυτά συμβαίνουν ακόμη. Πάμε όμως πιο κάτω. Εκείνες οι συσκευές ήταν αυτό που λέμε συσκευές "πρώτης γενιάς". Στη συνέχεια η Δ/νση Αλιείας εξέδωσε μια εγκύκλιο βάσει της οποίας όλοι οι ιδιοκτήτες των αλιευτικών σκαφών έπρεπε να εφοδιαστούν με σύγχρονες συσκευές VMS (δεύτερης γενιάς), οι οποίες έδιναν τη θέση του πλοίου στο Υπουργείο κάθε 20 λεπτά χωρίς να έχει ο πλοίαρχος την δυνατότητα να επέμβει στο λογισμικό τους. Η αγορά τους μάλιστα επιδοτήθηκε 100% από την ελληνική κυβέρνηση και την Ε.Ε. Οι αλιείς προμηθεύτηκαν τις νέες συσκευές, αλλά κάποιοι συνέχισαν να χρησιμοποιούν τις συσκευές πρώτης γενιάς! Γιατί δεν απαγορεύτηκε η λειτουργία τους;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Εμείς, σαν υπουργείο και σαν Δ/νση Ελέγχου Αλιείας, έχουμε γνωστοποιήσει όλα τα προβλήματα γιατί εμείς στην ουσία ελέγχουμε τις συσκευές και όχι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Όλα τα προβλήματα που έχουμε εντοπίσει αναφέρθηκαν...

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Έχετε εντοπίσει λοιπόν προβλήματα και δεν ισχύει ότι δεν γνωρίζετε τίποτε για το έγκλημα!

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Στο θέμα της λειτουργίας των συσκευών έχουμε εντοπίσει προβλήματα. Επίσημα όμως δεν έχουμε στοιχεία.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Δεν ζητώ να το πείτε εσείς επίσημα. Το λέω εγώ επίσημα, σαν δημοσιογράφος, γιατί το γνωρίζω! Έχω συγκεκριμένες καταγγελίες από ανθρώπους που είναι αξιόπιστοι. Ποιος ψαράς θα κατήγγειλε επί παραδείγματι τον εαυτό του; Γι'αυτό και δεν μπορώ να πω το όνομά του! Όταν αυτός ο ψαράς δέχεται πιέσεις από τον ιδιοκτήτη της μηχανότρατας να του φέρει δυο τελάρα μπαρμπούνια, πού θα πάει να τα πιάσει; Σε βάθος 100 μέτρων; Όχι βέβαια! Στα απαγορευμένα θα πάει! Αυτά είναι κοινά μυστικά, δεν κομίζω γλαύκα στην Αθήνα! Υπάρχει ας πούμε μια μηχανότρατα, και δεν είναι η μόνη, ονόματι ΗΛΙΑΣ Ρ., με νηολόγιο Χανίων 185, που ψαρεύει σε απαγορευμένες περιοχές. Στην Κρήτη αυτό είναι κοινό μυστικό. Το Κέντρο Παρακολούθησης Αλιείας δεν το γνωρίζει; Ή μήπως το γνωρίζει και δεν αντιδρά επειδή ενδεχομένως συμβαίνει κάτι άλλο; Θα σας θυμίσω ότι η ίδια μηχανότρατα είχε συλληφθεί παλαιότερα να ψαρεύει παρανόμως στην περιοχή της Κοιλάδας Αργολίδας και είχαν μάλιστα επιβληθεί διοικητικές κυρώσεις στον ιδιοκτήτη της, αφού η συσκευή VMS αντί να βρίσκεται στη γέφυρα του σκάφους βρισκόταν σε άλλο μικρό αλιευτικό σκάφος!

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Το συγκεκριμένο αλιευτικό το γνωρίζουμε γιατί μας έχει απασχολήσει στο παρελθόν, αλλά και όσο εκτελούσα χρέη υπολιμενάρχη στη Νάξο, με πολλές παραβάσεις.

(Ο κ. Μπαλατσούκας μου είπε κάποια πράγματα, χαμογελώντας με νόημα, και μου ζήτησε να μην τα δημοσιοποιήσω. Σεβάστηκα την επιθυμία του γιατί ήταν επί προσωπικού. Αν επρόκειτο για συγκάλυψη παρανομίας δεν θα δεχόμουν βεβαίως κανένα αίτημα μη δημοσιοποίησης).

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Γνωρίζει λοιπόν το Κ.Π.Α. την παράνομη δραστηριότητα του συγκεκριμένου αλιευτικού και δεν αντιδρά; Τι ακριβώς συμβαίνει;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Γνωρίζω, όπως σας είπα, ότι είχε στο παρελθόν πολλές παραβάσεις για παράνομη αλιευτική δραστηριότητα.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Την παράνομη αλιευτική δραστηριότητα που ασκεί αυτή την εποχή στη θαλάσσια περιοχή των Χανίων την γνωρίζετε;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Προφανώς ναι! Επιβάλλονται κυρώσεις, κανονικά, νομότυπα.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Αλλά αυτό συνεχίζει να ψαρεύει σε απαγορευμένες περιοχές...

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Σε κάθε περίπτωση πλέον, όποτε εντοπίζεται είσοδος αλιευτικού σε απαγορευμένη περιοχή, στέλνεται άμεση διαταγή για ενεργοποίηση των υπηρεσιακών μέσων της Λιμενικής Αρχής.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Εσείς ειδοποιείτε. Το θέμα είναι τα κατά τόπους λιμεναρχεία κάνουν τη δουλειά τους;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Εξ όσων γνωρίζω, ναι. Η αλήθεια είναι ότι ορισμένοι αλιείς έχουν δημιουργήσει πρόβλημα και εχουν οργανωθεί, πιασμένοι από παραθυράκια της νομοθεσίας, και γι'αυτό χρησιμοποιούν ακόμη τις συσκευές πρώτης γενιάς!

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Γιατί δεν εκδίδεται μια εγκύκλιος που να απαγορεύει την χρήση αυτών των συσκευών πρώτης γενιάς; Έχω στα χέρια μου ένα έγγραφο στο οποίο αναφέρονται ποιες είναι οι συσκευές που δεν πληρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας και πρέπει να αποσυρθούν. Στις 2 Φεβρουαρίου 2017 απεστάλη ένα fax από το Υπουργείο Ναυτιλίας προς όλα τα Λιμεναρχεία της χώρας, με θέμα : Έλεγχος συμμόρφωσης VMS αλιευτικών πλοίων σύμφωνα με το Π.Δ. 44/2002. Στο fax εκείνο το Υπουργείο αναφέρθηκε σε κάποιες αποφάσεις της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων που αφορούσαν στον έλεγχο συμμόρφωσης συσκευών VMS τις οποίες προμήθευαν συγκεκριμένες εταιρείες. Το γωρίζετε προφανώς το fax αυτό στο οποίο αναφέρομαι. Θέλω λοιπόν να μου πείτε : α. Ποιες συσκευές ζήτησε η ΕΕΤΤ να παύσει η διανομή και λειτουργία τους, β. Ποιες ήταν οι εταιρείες οι οποίες προμήθευαν τις συσκευές αυτές στα αλιευτικά σκάφη και γ. Αν η διαταγή αυτή ισχύει ή αν για κάποιους λόγους ανακλήθηκε και δεν είναι πια σε ισχύ. Ορίστε, αυτό είναι το έγγραφο στο οποίο αναφέρομαι (Φωτο 1 και 2).

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Είναι της Επιθεώρησης το έγγραφο αυτό. Είναι μια διαταγή για τον έλεγχο συμμόρφωσης των συσκευών με βάση τον νόμο που αφορά το σήμα "CE". Αυτή εδώ η διαταγή αφορά κάτι το οποίο δεν έχει να κάνει με θέματα που αφορούν την αλιευτική νομοθεσία.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Αν καταλαβαίνω καλά, με το έγγραφο αυτό δίδεται εντολή να μην τοποθετούνται στα αλιευτικά σκάφη, και βεβαίως να μην λειτουργούν, κάποιες συσκευές παλαιάς τεχνολογίας, τις οποίες μάλιστα κατονομάζει.

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Έχει βγάλει μια απόφαση η Ε.Ε.Τ.Τ. (Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων) για μη περαιτέρω διάθεση της συσκευής, σε μία περίπτωση, από την έκδοση αυτής της απόφασης.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Και εφαρμόζεται αυτή η απόφαση;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Ναι, βέβαια.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Δεν έχει δηλαδή ανακληθεί.

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Όχι, ισχύει κανονικά. Έχει επίπτωση για την περαιτέρω διανομή και εγκατάσταση τυχόν της συσκευής. Κάτι που ελέγχει η Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων που εξέδωσε αυτή την διαταγή. Και διαβιβάζει, ουσιαστικά, τα αποτελέσματα του ελέγχου της Ε.Ε.Τ.Τ.και δίνει κατάλληλες οδηγίες στις Λιμενικές Αρχές. Αυτή η διαταγή αυτόν τον σκοπό έχει.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Μια και μιλούσαμε για την συγκεκριμένη μηχανότρατα, που δεν είναι και η μόνη, θα σας θυμίσω ότι το ίδιο αυτό αλιευτικό είχε συλληφθεί παλαιότερα να ψαρεύει παράνομα στη θαλάσσια περιοχή της Κοιλάδας Αργολίδας και είχαν μάλιστα επιβληθεί τότε διοικητικές κυρώσεις στον ιδιοκτήτη της, αφού η συσκευή VMS δεν βρισκόταν στη γέφυρα του αλιευτικού αλλά σε άλλο μικρό αλιευτικό σκάφος που ψάρευε νομίμως!

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Αυτό για να εντοπιστεί πρέπει να γίνει επιτόπιος έλεγχος.  

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Μα η συσκευή βρέθηκε τελικώς πεταμένη στη στεριά!

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Έχουν διαπιστωθεί τέτοια φαινόμενα και σε άλλα αλιευτικά σκάφη, δυστυχώς! Ορισμένοι αλιείς είναι πολύ θρασείς και δεν σέβονται τους νόμους.  

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Αληθεύει ότι μια φουρνιά υπαλλήλων του Κέντρου Παρακολούθησης Αλιείας είχε παλαιότερα απομακρυνθεί από την υπηρεσία; Και αν ναι, για ποιο λόγο εξεδιώχθησαν οι υπάλληλοι αυτοί;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Αυτό έχει συμβεί ίσως παλαιότερα, αλλά εγώ δεν το γνωρίζω. Ήρθα άλλωστε στην Υπηρεσία το 2016.  

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Εσείς κ. Οικονομάκο το γνωρίζετε αυτό;

Γιάννης Οικονομάκος : Εγώ ήρθα στην Υπηρεσία το 2015 και δεν γνωρίζω αν έγινε κάτι τέτοιο.

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Τέτοιες μετακινήσεις προσωπικού γίνονται πάντως συνεχώς. Τέτοιο αντίστοιχο περιστατικό έχουμε εντοπίσει κι' εμείς στη Λέρο. Ήταν δύο σκάφη που "συνεργάζονταν". Είχαν βάλει και τις δύο συσκευές πάνω σε ένα σκάφος και το άλλο ψάρευε όπου ήθελε! Για να επέμβει όμως κανείς σε μια τέτοια περίπτωση πρέπει να έχει πληροφόρηση.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Οι ρουφιάνοι είναι απαραίτητοι!

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Φανταστείτε ότι είχαμε την πληροφόρηση. Και πάλι με τα μέσα που διαθέτουμε αυτή τη στιγμή θέλει πάρα πολύ καλή παρατήρηση, γιατί μερικά πράγματα για να τα καταλάβεις πρέπει να είσαι πονηρεμένος και να έχεις και καθαρό μυαλό. Δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά. Πρέπει να έχεις κάνει σε Λιμεναρχείο που να έχει αλιεία, να έχεις δει κανονικά την λειτουργία και να έχεις καθαρό μυαλό γιατί καθισμένος μπροστά σε μια οθόνη δεν βλέπεις θάλασσα, δεν βλέπεις τίποτε άλλο παρά ένα λογισμικό.    

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Ποιος ορίζει ποιες πρέπει να είναι οι προδιαγραφές των συσκευών VMS οι οποίες τοποθετούνται στα αλιευτικά σκάφη;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Υπάρχουν κάποιες γενικές προδιαγραφές λειτουργίας οι οποίες προβλέπονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Είναι ο Κανονισμός 1224 του 2009 και ο 404 του 2011. Πέρα από αυτές τις προδιαγραφές, λειτουργικές απαιτήσεις τις ονομάζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, προκειμένου να επιδοτηθούν αυτές οι συσκευές με χρήματα του δημοσίου έπρεπε να τηρούν κάποιες έξτρα τεχνικές προδιαγραφές οι οποίες ορίζονται σ' αυτή την υπουργική απόφαση. Οι νέες συσκευές διαθέτουν πιο υψηλά κριτήρια ασφαλείας που προκύπτουν από τις προδιαγραφές τους. Δεν μπορώ να σας απαντήσω αν σ'αυτές τις συσκευές δεν έχει βρεθεί τρόπος να επέμβει κανείς. Οι χάκερς είναι πάντα ένα βήμα μπροστά! Εδώ μπαίνουν στο Πεντάγωνο, δεν μπορούν να χακάρουν μια απλή συσκευή; Όποιος θέλει βρίσκει τρόπους!

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Δεν είναι θέμα χάκινγκ νομίζω. Το λογισμικό με το οποίο επενέβαιναν οι αλιείς στις συσκευές πρώτης γενιάς υπάρχει στο διαδίκτυο και μπορεί όποιος θέλει να το κατεβάσει ελεύθερα. Ανεξαρτήτως όμως αυτού, οι αντιπρόσωποι, οι οποίοι διέθεταν αυτές τις συσκευές στους αλιείς, πουλούσαν αυτό το λογισμικό στους πελάτες τους εκμεταλλευόμενοι την αφέλεια και την άγνοιά τους να κατεβάσουν προγράμματα απ' το διαδίκτυο. Τους πουλούσαν δηλαδή, έναντι αμοιβής, το μέσο για να ξεγελούν το Κ.Π.Α. και να ψαρεύουν παράνομα! Πείτε μου όμως κάτι. Αυτός ο οποίος ορίζει τις προδιαγραφές των συσκευών VMS εμπλέκεται στη συνέχεια και στην παρακολούθηση των αλιευτικών σκαφών επάνω στα οποία αυτές τοποθετήθηκαν;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Οι προδιαγραφές έχουν βγει με κοινή υπουργική απόφαση με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Υποδομών. Εξ όσων γνωρίζω υπήρξε και κάποια αλληλογραφία με το Υπουργείο Ναυτιλίας. Ζήτησαν και τη δική μας άποψη. Αλλά αυτά έχουν γίνει σε πολύ προγενέστερο χρόνο και δεν γνωρίζω λεπτομέρειες για να σας απαντήσω.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Δεν εμπλέκονται δηλαδή με κάποιο τρόπο αυτοί οι οποίοι σχεδίασαν το λογισμικό των συσκευών με το Κέντρο Παρακολούθησης Αλιείας.

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Σας είπα ότι ζητήθηκε η άποψη των υπαλλήλων του Υπουργείου Ναυτιλίας, και ειδικότερα της Διεύθυνσης Ελέγχου Αλιείας, οι οποίοι και απάντησαν. Δεν γνωρίζω αν οι προτάσεις τους συμπεριελήφθησαν στην υπουργική απόφαση. Εγώ πάντως, ερχόμενος εδώ πέρυσι, είδα τις τεχνικές προδιαγραφές και έκρινα ότι ένας λογικός άνθρωπος θα σκεφτεί πώς είναι προς την σωστή κατεύθυνση.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Το θέμαι είναι, και θα επιμείνω σ' αυτό γιατί το θεωρώ πρωταρχικής σημασίας, ότι δεν έχει εκδοθεί υπουργική απόφαση για την απομάκρυνση των παλαιών συσκευών.

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Και σε μας, σαν Υπηρεσία, θα μας έλυνε τα χέρια μια τέτοια απόφαση γιατί έχουν δημιουργηθεί πολλά προβλήματα.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Ξέρετε τι συμβαίνει; Αυτοί που διατηρούν τις παλιές συσκευές και μπορούν να ψαρεύουν παράνομα τα έχουν βάλει μαζί μου, επειδή έχω ανακινήσει αυτή την ιστορία, οι δε υπόλοιποι που έχουν τα καινούργια μηχανήματα επικροτούν μεν την έρευνά μου διαμαρτύρονται όμως συγχρόνως επειδή αυτοί δεν μπορούν να ψαρέψουν παράνομα!

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Η άποψή μου είναι ότι όποιος αλιέας είναι σωστός επαγγελματίας δεν έχει να φοβηθεί τίποτε αν βάλει μια καινούργια συσκευή.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Δίνουμε, με άλλα λόγια, το δικαίωμα σε κάποιους να κλέβουν αφού δεν υποχρεώνονται δια νόμου να αποσύρουν τα παλαιά μηχανήματα!  

Θεοφ.Μπαλατσούκας : Δεν είναι τόσο απλό γιατί όλες οι διαδικασίες πρέπει να γίνονται νομότυπα.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Πόσος χρόνος έχει περάσει από τότε που αγοράστηκαν οι νέες συσκευές;

Θεοφ. Μπαλατσούκας : Από το 2012...

Στο σημείο εκείνο επενέβη ο κ. Γιάννης Οικονομάκος.

Γιάννης Οικονομάκος : Αν θέλετε θα σας πω εγώ δυο λόγια γι' αυτό. Αυτές οι προδιαγραφές βγήκαν, όπως είπαμε, το 2013 από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Αυτές οι προδιαγραφές βγήκαν, προφανώς, μετά από διαβούλευση με την δική μας Διεύθυνση. Το ζήτημα είναι αν η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση είχε χαρακτήρα υποχρέωσης για τους αλιείς να αντικαταστήσουν τις παλιές συσκευές ή απλά τους έδινε την δυνατότητα να αποκτήσουν τις νέες με χρηματοδότηση. Έδινε δηλαδή η υπουργική απόφαση στους αλιείς που το επιθυμούσαν την δυνατότητα να αλλάξουν τις παλιές συσκευές με καινούργιες. Δεν έχουμε καταλήξει σε μια συμφωνία για να πούμε τι ακριβώς εννοεί μια και δεν είναι και δική μας υπουργική απόφαση. Εγώ το ερμήνευα, και πολλοί άλλοι εδώ το ερμήνευαν, ότι υπάρχει υποχρέωση. Όμως αυτή δεν είναι μια κοινή κατανόηση της συγκεκριμένης υπουργικής απόφασης. Και πόσω μάλλον δεν νοείται σε μας να προβούμε σε μια ερμηνεία μιας υπουργικής απόφασης η οποία ανήκει σε ένα άλλο Υπουργείο. Δεν μπορούμε να εμπλακούμε και να επιβάλλουμε κάτι γιατί, κατά πρώτον, το θέμα του ελέγχου αλιείας εμπίπτει, κυρίως, στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Μπορεί εμείς να κάνουμε το πρακτικό κομμἀτι, να έχουμε τους επιθεωρητές στη θάλασσα, στα σκάφη και στα λιμάνια, αλλά ουσιαστικά το τι γίνεται στο θέμα της αλιείας στη χώρα, την χάραξη πολιτικής, τη νομοθεσία και όλα αυτά, την έχει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Εφ' όσον λοιπόν δεν καταλήξαμε σε μια κοινή ερμηνεία και να πούμε ότι αυτό σαν υπουργική απόφαση σημαίνει ότι πρέπει υποχρεωτικά, μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία, οι αλιείς να προβούν σε αντικατάσταση των συσκευών, δεν μπόρεσε να λειτουργήσει έτσι. Δόθηκε λοιπόν η δυνατότητα απλά να αντικαταστήσουν οι αλιείς τις συσκευές χωρίς να τους δοθεί μια προθεσμία, με βάση αυτή την υπουργική απόφαση, κι' έτσι λοιπόν κάποιοι το έκαναν, η συντριπτική πλειοψηφία νομίζω, και κάποιοι άλλοι δεν το έκαναν.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Πολλοί από αυτούς οι οποίοι προμηθεύτηκαν δωρεάν τις καινούργιες συσκευές, αφού η αγορά τους ήταν επιδοτούμενη, συνέχισαν να χρησιμοποιούν τις παλιές αφού δεν υπήρχε νόμος να τους το απαγορεύει!

Γιάννης Οικονομάκος : Τώρα βρισκόμαστε σε μια διαβούλευση με το άλλο Υπουργείο, γιατί είναι ένα ζήτημα που μας έχει απασχολήσει, και σχεδιάζουμε κάτι, στο οποίο δεν θα ήθελα να επεκταθώ, το οποίο, εφ' όσον γίνει αποδεκτό από την πολιτική μας ιεραρχία...

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Θέλετε να μου πείτε κάτι περισσότερο πάνω σ'αυτό;

Γιάννης Οικονομάκος : Δεν θέλω αυτή τη στιγμή να σας πω κάτι παραπάνω (*). Αυτή τη στιγμή εκκρεμεί η ενημέρωση προς την ιεραρχία μας και θα πάρουμε τέτοια μέτρα ώστε αυτοί που έχουν παλιές συσκευές θα την πατήσουν! Απλό είναι το ζήτημα για να ξεμπερδέψουμε, ώστε αυτοί που είναι ευσυνείδητοι αλιείς να νοιώσουν το αίσθημα της δικαιοσύνης και της ισοτιμίας. Γιατί πραγματικά αναγνωρίζουμε ότι κάποιοι έχουν συμμορφωθεί και είναι εντάξει, και κάποιοι εκμεταλλεύονται τα παράθυρα του νόμου. Ε, αυτό θα κοπεί σύντομα!

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Έπρεπε να έχει ήδη γίνει.

Γιάννης Οικονομάκος : Δεν πειράζει. Κάλλιο αργά παρά ποτέ!   

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Ξέρετε ότι το Δημόσιο δεν κινείται πολύ γρήγορα.

Γιάννης Οικονομάκος : Αυτό ακριβώς! Κι' εμείς πάντως αλλάζουμε συνεχώς. Υπάρχουν πολλά πράγματα που αλλάζουν σε ένα Υπουργείο. Σίγουρα ο δημόσιος τομέας λειτουργεί με βραδύτερους ρυθμούς από όσο θα θέλαμε κι'εμείς οι ίδιοι! Αλλά να μείνουν ήσυχοι αυτοί που είναι ευσυνείδητοι ότι αυτή η αίσθηση αδικίας και ανισοτιμίας θα παύσει. Και αυτοί οι οποίοι έχουν εκμεταλλευτεί τα παράθυρα του νόμου σύντομα θα υποστούν τις συνέπειες.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Δεν θα πω να το δω και να μην το πιστέψω. Θα περιμένω. Νομίζω ότι το πιο σοβαρό το είπαμε στο τέλος. Ήταν άλλωστε και η πιο σοβαρή ερώτησή μου. Γιατί αφού οι αλιείς πήραν τα νέα μηχανήματα δεν απεσύρθησαν τα παλαιά;

Γιάννης Οικονομάκος : Γιατί δεν είχαμε την εξουσιοδότηση να το κάνουμε αυτό.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Ζήτησα από την κα Πέτρου, την Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αλιείας, να μου απαντήσει, αλλά εκείνη με παρέπεμψε στο Κ.Π.Α. Καταλάβατε τώρα γιατί γράφω αυτά τα καυστικά άρθρα;

Γιάννης Οικονομάκος : Α, έτσι! Μόνο που εμείς δεν μπορούμε να θεσπίσουμε νόμους! Εμείς έχουμε το κομμάτι του ελέγχου, αλλά δεν έχουμε την δυνατότητα να θεσπίσουμε νομοθεσία για θέματα ελέγχου αλιείας. 

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Έχετε όμως, πιστεύω, συμβουλευτικό χαρακτήρα. Μπορείτε να πείτε στους υπευθύνους της Διεύθυνσης Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ότι προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα πρέπει να γίνει αυτό κι' αυτό.

Γιάννης Οικονομάκος : Σωστά! Τις τελικές όμως αποφάσεις για το τι πρέπει να γίνει σε επίπεδο νομοθεσίας, τις έχει το άλλο Υπουργείο.

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Ξέρετε κ. Οικονομάκο, είναι επόμενο να βάλει κανείς στο μυαλό του ότι υπάρχει κάποιο είδος διαπλοκής, ότι κάποιοι "τρώνε" δηλαδή και γι' αυτό δεν κλείνουν τα παράθυρα του νόμου γι' αυτούς που θέλουν να παρανομήσουν.

Γιάννης Οικονομάκος : Είναι λογικό να σκέφτεται κανείς έτσι, αν κι' εγώ το αποδίδω κυρίως στο γεγονός ότι οι μηχανισμοί του Δημοσίου λειτουργούν, δυστυχώς, με μια καθυστέρηση. Δεν χρειάζεται δηλαδή να βάζουμε πάντα στο μυαλό μας το κακό, απλά υπάρχει μια διαδικασία περισσότερο γραφειοκρατική.     

Ιωσήφ Παπαδόπουλος : Ευχαριστώ για την καλωσύνη σας να με δεχθείτε και να μου μιλήσετε.

(*) Μολονότι ο κ. Οικονομάκος δεν θέλησε να ανοίξει τα χαρτιά του, σύμφωνα με ασφαλείς δημοσιογραφικές πληροφορίες μου οι παρατηρήσεις των υπευθύνων του Κέντρου Παρακολούθησης Αλιείας προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, έχοντας συνεκτιμήσει τις δυσλειτουργίες των συσκευών VMS τύπου INMARSAT, περιλαμβάνουν, μεταξύ των άλλων, την σύσταση υποχρεωτικής αντικατάστασης των παλαιών δορυφορικών συσκευών INMARSAT, με δορυφορικές συσκευές νεότερης τεχνολογίας που διατίθενται στο εμπόριο.

Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι οι υπεύθυνοι του Κ.Π.Α. έκαναν τον Φεβρουάριο του 2016 τις εξής διαπιστώσεις:

Η εργοστασιακή κατάσταση των δορυφορικών συσκευών INMARSAT περιείχε εσωτερική μπαταρία η οποία μπορούσε να κρατήσει την συσκευή εν ενεργεία σε περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος. Συχνά όμως η μπαταρία αυτή αφαιρείται με την αιτιολογία αφ' ενός μεν ότι δημιουργεί προβλήματα, αφ' ετέρου ότι έχει μικρή διάρκεια ζωής. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα οι συσκευές αυτές να μην εντοπίζονται.

Το Κ.Π.Α. έχει γίνει αποδέκτης πληθώρας καταγγελιών από αλιείς, σχετικά με συνεχή παράνομη αλιευτική δραστηριότητα από την πλειοψηφία των αλιευτικών σκαφών τα οποία έχουν εγκατεστημένη δορυφορική συσκευή εντοπισμού παλαιάς τεχνολογίας INMARSAT. Σύμφωνα με τα καγγελλόμενα, οι κυβερνήτες των ανωτέρω σκαφών εκμεταλλεύονται το μεγάλο χρονικό διάστημα (2 ώρες) μεταξύ των προγραμματισμένων εκπομπών στιγμάτων και καθ' ότι γνωρίζουν την ακριβή ώρα εκπομπής των στιγμάτων τους, προβαίνουν σε παράνομη αλιευτική δραστηριότητα κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα.

Επίσης, λόγω της παλαιάς τους τεχνολογίας, οι συσκευές αυτές παρουσιάζουν τεχνικά προβλήματα τα οποία επιλύουν τεχνικοί του ελεύθερου εμπορίου με επιτόπιες ενέργειες. Κατά την διάρκεια των επιδιορθώσεων αυτών αφαιρείται το έλασμα που ενεργοποιεί τον συναγερμό για παρέμβαση στη συσκευή και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι δεν εμφανίζονται στο δορυφορικό σύστημα παρακολούθησης οι συναγερμοί κατά τις επισκευές της συσκευής από τεχνικό.

Ούτε να με είχε αντιγράψει το Υπουργείο!

Τέλος, σύμφωνα με όσα καταγγέλουν οι αλιείς, τα συγκεκριμένα μοντέλλα δεν υποστηρίζονται από την κατασκευάστρια εταιρεία, ούτε υπάρχει το σύνολο των ανταλλακτικών του σε επάρκεια.

Οι παρατηρήσεις του Κ.Π.Α. αποδεικνύουν πόσο αξιόπιστες ήταν οι πληροφορίες μου και πόσο δίκιο είχα σε όσα έγραψα σε προηγούμενα άρθρα μου :

http://www.ribandsea.com/waves/2919-oi-mixanotrates-paranomoyn-kai-me-vms-pos-ginetai-afto
http://www.ribandsea.com/waves/2883-oi-paranomes-mixanotrates-alonizoun-sta-rixa-me-tis-limenikes-arxes-na-kleinoun-ta-matia