Rib and Sea

Του Ιατρού Μανώλη Αρ. Χριστουλάκη.

Η Φύση δεν γνωρίζει ούτε αναγνωρίζει την μοιχεία. Ενδιαφέρεται μόνο για το σμίξιμο των δύο φύλων με σκοπό τη διαιώνιση του είδους και τη συνέχιση της ζωής. Τη μοιχεία, την εξωσυζυγική σχέση, την καθιέρωσε ο άνθρωπος ως  αμάρτημα και αδίκημα και την τέλεσή της την τιμωρούσε με αυστηρή ποινή, ακόμη και με την εσχάτη των ποινών. Δεν είμαι  νομικός, θεολόγος, κοινωνιολόγος, ερευνητής της συμπεριφοράς ή φιλόσοφος για να δώσω ερμηνεία στο φαινόμενο.

Γιατί ο άνθρωπος χαρακτήρισε την μοιχεία τιμωρητέα πράξη;
Παρά το γεγονός ότι προσέτρεξα σε αρκετές σχετικές πηγές ενημέρωσης, παρέμεινα αφώτιστος.
Διαιώνιση του είδους, αποτελεί προϋπόθεση για την ύπαρξη και συνέχιση της ζωής.
Ε! και αν εκλείψει η ζωή, τι μ΄αυτό;
Πόσες χιλιάδες ειδών έχουν εκλείψει και καθημερινά εκλείπουν απ΄τη ζωή, που κι΄αυτή όπως συμπεριφέρεται ο άνθρωπος θα χαθεί από τη Γη. Και μ΄αυτό τι; Θα σβήσει, θα χαθεί το σύμπαν;

Η απέραντη, η αχανής, η ασύλληπτη στις διαστάσεις της και τη διάρκειά της συμπαντική δημιουργία, δεν είναι αζωϊκή; Ή υπάρχει κι αλλού ζωή; Τι κατάλαβε, τι απολαμβάνει και τι χαίρεται αυτή η πανίσχυρη, η ασύγκριτη, ασύλληπτη, συγκλονιστική, ακατάβλητη, συμπαντική δημιουργική δύναμη με το ,ότι μας έκανε ανθρώπους; Πάνω στη Γη, μικρότερη και από ένα κόκκο άμμου, βρισκεται η ζωή, μέσα στην απεραντοσύνη των εκατοντάδων εκατομμυρίων Γαλαξιών και των αμέτρητων τρισεκατομμυρίων πλανητικών συστημάτων. Δεν θα ασχοληθώ με εσχατολογικά και μεταφυσικά.

Πολλά λέγονται ότι η ζωή είναι γλυκειά. Για ποιούς;
«Και με τα τόσα βάσανα, πάλι η ζωή γλυκειά ΄ναι», λέει ο λαός.
Κάντε μια επίσκεψη στα ογκολογικά τμήματα βρεφών και νηπίων στα Παιδιατρικά Νοσοκομεία ή στα αντίστοιχα τμήματα ή στις Ψυχιατρικές Κλινικές άλλων Νοσοκομείων και πέστε μου τι γλύκα έχει η ζωή. Θυμηθείτε τις εκατοντάδες εκατομμυρἰων νεκρών αμάχων και στρατιωτών των πολέμων, στα πρόσω και στα μετόπισθεν. Θυμηθείτε τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας και τους 600.000 Έλληνες νεκρούς από την πείνα στη διάρκεια της κτηνώδους γερμανικής κατοχής 1941-44 και πέστε μου μετά για ποιούς είναι η ζωή γλυκιά. Ο κατάλογος είναι ατέλειωτος.

Μήπως και για τα άτομα, ένα-ένα ξεχωριστά, είναι τα πράγματα καλύτερα;
Γεννιόμαστε στρουμπουλά μωράκια, γινόμαστε σφριγηλοί έφηβοι, μετά μεστοί ενήλικες κι από κει και πέρα, αν δεν έχουν μεσολαβήσει οδυνηρά περιστατικά αφανισμού μας, σουφρώνουμε, στεγνώνουμε, σταφιδιάζουμε, παθαίνουμε Αλτσχάϊμερ και τέλος γινόμαστε χούφταλα για το «χους ει και εις χουν απελεύσεις».

Το κείμενο δεν αποτελεί επιστημονική μελέτη αλλά την καταγραφή της εμπειρίας ενός λειτουργού Υγείας που είχε την ευκαιρία να ζήσει από κοντά το πρόβλημα. Η εμπειρία μου στηρίζεται στην εκτίμηση εκείνων που μου εμπιστεύτηκαν την υγεία τους και πολλά προσωπικά τους απόρρητα.  Ούτε επιχειρεί να ανατρέψει απόψεις ή αντιλήψεις γύρω απ΄αυτό το θέμα, ούτε προσπαθεί να πείσει οποιονδήποτε. Η μοιχεία, προφανώς, ακολουθεί τον άνθρωπο από καταβολής του.

Επί Χαμουραμπί φαίνεται ότι η μοιχεία ήταν «σε καθημερινή χρήση» έτσι ώστε να αναγκαστεί ο ηγεμόνας να λάβει δρακόντια μέτρα για να συμμαζἐψει το κακό. Εις μάτην όμως. Η «αμαρτία (!)» δεν χαλιναγωγείται εύκολα!

Το κακό συνεχίζεται και  αναφέρεται καταγεγραμμένο στη θρησκευτική Ιστορία των Εβραίων, όπου ο πατριάρχης των, Αβραάμ, είναι ο πρώτος μοιχός με τη συνεργασία της αρχικά στείρας συζύγου του, της Σάρρας, που γίνεται προαγωγός της «παιδίσκης» της (δούλης) Άγαρ, της Αιγυπτίας, να συνευρεθεί με το αφεντικό της, εξ ου προκύπτει ο Ισμαήλ, που στη συνέχεια γίνεται αρχηγέτης των Ισμαηλιτὠν κλπ.

Η Σάρρα όμως ευλογείται και στα ενενήντα της γεννά και του χαρίζει ένα τσούρμο παιδιά. Ο Αβραάμ όμως δεν σταματά εδώ σμίγει και με άλλη δούλη, όπως τη Χεττούρα, που του χαρίζει έξι απογόνους.  Μοιχός « καθ΄υποτροπήν και εξακολούθησιν».

Ο Μωϋσής γίνεται έξω φρενών όταν κατεβαίνει από το όρος που είχε συνάντηση με το Θεό των Εβραίων και διαπιστώνει ότι οι συμπατριώτες του κάθε άλλο ήτανε παρά «περιούσιος λαός» του Θεού των. Ρίχνει με οργή κατά γης τις πλάκες με τις εντολές και φεύγει πάλι για το βουνό από όπου επιστρέφει με αυστηρότερες εντολές αφού, όπως προκύπτει από τη διατύπωση των εντελών, οι Εβραίοι δεν τιμούσαν ιδιαίτερα τους γονείς των, η κλοπή ήτανε συνηθισμένη καθημερινή πράξη και η μοιχεία έδινε και έπαιρνε. ΟΥ ΜΟΙΧΕΥΣΕΙΣ κραυγάζει η έβδομη εντολή!

Ο Δαβίδ δεν πάει πίσω. Εξαποστέλλει τον Ουρία σε μακρινή στρατιωτική μονάδα και τα πλέκει με τη γυναίκα του! Παραβαίνει και το «ου μοιχεύσεις» και το «ουκ επιθυμήσεις την γυναίκα του πλησίον σου».

Για τον μεγάλο Σολομώντα, τι να γράψει κανείς. Δεν χρειαζότανε να γίνει μοιχός, αφού διέθετε ένα τάγμα επισήμων συζύγων, 700 τον αριθμ και 400 «παλλάκας»!

Η μοιχεία στους Εβραίους τιμωρείτο με την εσχάτη των ποινών, θάνατος δια λιθοβολισμού. Και τα θύματα, κατά κανόνα, ήταν οι άμοιρες γυναίκες που πολλές φορές ήταν θύματα βιασμού. Αντιλαμβάνεται κανείς όταν οι πέτρες του μανιασμένου πλήθους χτυπούσαν με ορμή και πολτοποιούσαν το κεφάλι της άτυχης γυναίκας, τον φρικτό θάνατό της. Η ίδια τιμωρία ισχύει ακόμη στον ισλαμικό κόσμο. Πρόσφατα μάλιστα οι τηλεθεατές σ΄όλο τον κόσμο, αντίκρυσαν ένα τέτοιο απεχθές έγκλημα.

Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται ένα  πολύ αξιοσημείωτο περιστατικό, όπου οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι προσπάθησαν να παγιδέψουν τον Χριστό οδηγώντας μπροστά του μία Εβραία που είχε συλληφθεί «ἑπ' αυτοφώρω» να μοιχεύεται (για τον άνδρα δεν έτρεχε συνήθως τίποτε!) και τον ρώτησαν τι έπρεπε να κάνουν με την μοιχαλίδα, να εφαρμόσουν τον μωσαϊκό νόμο ή όχι. Ο Χριστός, δήθεν αδιάφορος, έγραφε με το δάκτυλό του στο έδαφος και εκείνοι με επιμονή τον ξαναρωτούν. Ξαφνικά εκείνος σηκώνει το βλέμμα του, τους αντικρύζει και τους κατακεραυνώνει με την απάντησή του :

«Ο αναμάρτητος υμών πρώτος βαλέτω λίθον επ΄αυτήν». Οι πονηροί τα μάζεψαν και χάθηκαν, ο δε Χριστός στρεφόμενος προς την άτυχη γυναίκα της λέει:

«πορεύου κι από του νυν μηκέτι αμάρτανε».
 
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Χριστός ανεχότανε τη μοιχεία. Τουναντίον είχε μιλήσει σκληρά γι΄ αυτήν.

Το Δωδεκάθεο μας προσφέρει πολλά περιστατικά με πρωταθλητή «όλων των εποχών» τον Δία.
Ο Ζεύς με τις διάφορες μεταμορφώσεις του δεν άφηνε θηλυκό για θηλυκό. Χώρια που ήταν και αιμομίκτης, αφού έκανε σύζυγό του την αδελφή του την Ήρα. Η Αφροδίτη, σύζυγος του Ηφαίστου, πιάστηκε «επ΄αυτοφώρω» με τον Άρη.

Παρ' όλον ότι αυτά αποτελούν συμβολισμούς, εν τούτοις η περιγραφή των γίνεται με τα ισχύοντα στις τότε κοινωνίες.
Η ομηρική εποχή αναδεικνύει την Κλυταιμνήστρα και την ωραία Ελένη, ως πρωταγωνίστριες σκανδάλων.
Και οι αρχαίοι Έλληνες δεν συγχωρούσαν τη μοιχεία.

Στον Μεσαίωνα οι ανεκδιήγητοι Σταυροφόροι κλείδωναν με τη «ζώνη αγνότητας» τις συζύγους των για να ΄χουν ήσυχο το κεφάλι τους. Κακό του κεφαλιού τους!

Στο Βυζάντιο η άτυχη «μοιχαλίς» περιφερομένη απάνω σ΄ένα γάϊδαρο, καθισμένη ανάστροφα, φορώντας μια άσπρη ρόμπα, διαπομπεύονταν και διασυρόταν στην αγορά.

Παρά τω ευτυχή λαό των Εσκιμώων, ως λέγεται, αποτελούσε υψίστην τιμή δια τον σύζυγο να δεχτεί ο ξένος να συνευρεθεί με την Εσκιμώα σύζυγό του. Η άρνηση αποτελούσε βαρεία προσβολή!  

Στη νεώτερη Ελλάδα, και μάλιστα μέχρι πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο (αυτός τα ανέτρεψε όλα), η μοιχεία αποτελούσε τραγική υπόθεση. Η «απιστία, η ατιμία» ξεπλενόταν μόνο με αίμα. Εκατοντάδες τα  «εγκλήματα τιμής», όπως τα ονόμαζαν τότε. Η τότε κοινωνία ήταν σκληρή και άτεγκτη κι έπαιρνε μόνη της το νόμο στα χέρια της.
Η Νομοθεσία κι αυτή ήταν σκληρή και η μοιχεία θεωρείτο αυτόφωρο πλημμέλημα. Απαιτούσε το ζεύγος να συλληφθεί επί τόπου και να είναι παρόν το «όργανο»! Εξ αιτίας αυτής της αντίληψης πολλά σοβαρά αλλά και ευτράπελα περιστατικά είχαν συμβεί.
 
Προσωπικά αναρωτιέμαι, στην παρέλευση τόσων χιλιετιών, η καθιέρωση της μοιχείας ως θρησκευτικού αμαρτήματος και ως ποινικοὐ αδικήματος, σε τι ωφέλησε την ανθρωπότητα; Ή, αντιθέτως, η αποποινικοποίησή της σε τι την έβλαψε;

Δεν είμαι ούτε υπέρμαχος, ούτε υπερασπιστής, ούτε υποστηρικτής της μοιχείας. Κάθε άλλο. Θεωρώ ότι το πρόβλημα αφορά αποκλειστικά και μόνο τους δύο συζύγους οι οποίοι, αν μπορούν, πρέπει να  βρουν τη λύση.          

Ο Β΄ Παγκὀσμιος πόλεμος, ο Φεμινισμός, η χειραφέτηση της γυναίκας, η είσοδὀς της στην αγορά εργασίας και στην κοινωνική ζωή, στην Παιδεία, στην Οικονομία, στη Διοίκηση, στην Πολιτική, ανέτρεψε τα μέχρι τοτε ισχύοντα (μιλάμε για την Ελλάδα) για την γυναίκα και προ του γάμου και μέσα στο γάμο.

Η γυναίκα απελευθερωμένη από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος και ανεξάρτητη και δυναμική διεκδίκησε την ισονομία και ισοπολιτεία από τον (φαλλοκράτη) άνδρα. Καθορίζει αυτή πια μόνη κι από νεαρής ηλικίας τον τρόπο ζωής της μέσα στην ευνομούμενη πολιτεία, είτε το θέλουμε είτε όχι οι άνδρες. Η παρουσία της γυναίκας μέσα σ΄όλες τις δραστηριότητες της κοινωνίας την εκθέτει συχνότερα και εντονότερα στα «ερωτικά πυρά» των ανδρών του περιβάλλοντος απασχὀλησής της, τον σὐζυγό της τον συναντά το βράδυ και τα Σαββατοκύριακα και οι αντοχές της στο να μη «περιπέσει εις πειρασμόν» μπαίνουν σε σκληρή δοκιμασία. Το ίδιο, σε μικρότερο βαθμό, ισχύει και για τον άνδρα.

Φαίνεται όμως, ότι στη δημιουργία της «σχέσης» ή γυναίκα παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Εάν δεν θελήσει, δεν δεχθεί, δεν προκαλέσει, «σχέση» δεν πραγματοποιείται.

Με τη σκέψη μου αυτή δεν επιθυμώ να θίξω το ωραίο φύλο, του οποίου άλλωστε υπήρξα θερμός θαυμαστής.
Ο νομοθέτης αντιλήφτηκε ότι η πλειοψηφία είναι πια η εξωσυζυγική σχέση και το να διώκεται ο κανόνας και να προστατεύεται η εξαίρεση είναι....παράνομο! Έτσι από το 1983, στην Ελλάδα, η εξωσυζυγική σχέση έπαυσε να είναι ποινικό αδίκημα.

Στη μακρόχρονη σταδιοδρομία μου ως Ιατρού είχα την ευκαιρία να αποκτήσω μια σημαντική εμπειρία για το πρόβλημα.
Ευτύχησα να εκτιμηθώ από τους ανθρώπους, που μου εμπιστεύτηκαν τη φροντίδα της υγείας των αλλά και πολλών ατομικών και οικογενειακών απορρήτων.

Το ιατρικό απόρρητο και η συνείδησή μου δεν μου επιτρέπουν να αναφερθώ σε λεπτομέρειες, σεβόμενος την εκτίμηση και εμπιστοσύνη τους και ιδιαίτερα την υπόληψη και την αξιοπρέπεια των προσώπων. Η έκπληξή μου ήταν σημαντική, διαπιστώνοντας ότι η εξωσυζυγική σχέση στην ελληνική κοινωνία (τουλάχιστον του Πειραιά) δεν ήταν σπάνιο φρούτο. Η μικρή μου στατιστική καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το 90% των συζύγων έχει δοκιμάσει τον «απηγορευμένο καρπό». Ο ισχυρισμός μου αυτός περί της μεγάλης συχνότητας, τεκμηριώνεται και από την αποποινικοποίηση της «σχέσης».

Στον αριθμό των αμαρτωλών περιλαμβάνονται «μονομοιχοί-μονομοιχαλίδες» και «πολυμοιχοί-πολυμοιχαλίδες».
Αξιοσημείωτο είναι ότι από τα εκατοντάδες περιστατικά που γνώρισα, ελάχιστα οδηγήθηκαν σε διάλυση της οικογένειας.
Αλλήλων τα βάρη και... τις αμαρτίες βαστάζοντες! Αναμφισβήτητα υπήρξαν και καρτερικές Πηνελόπες και στωϊκοί Οδυσσείς. Το τι συμβαίνει σήμερα που είμαι απόμαχος της ζωής και του λειτουργήματος, δεν γνωρίζω.

Μερικά περιστατικά.

Την εποχή της «απαγόρευσης» συνέβη το πάρα κάτω σπαρταριστό στην «τραγωδία» του, περιστατικό.
Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Αθήνας εἰχε δημιουργήσει «παράνομο» δεσμό με την σύζυγο ενός Γυναικολόγου του Πειραιά.

Ο απατημένος, με την συνεργασία αστυνομικών, έστησε καρτέρι στην ερωτική φωλιά του ζευγαριού και την κατάλληλη στιγμή (!) έγινε η... έφοδος! Ο νόμος προέβλεπε την ἀμεση σύλληψη και την προσαγωγή των... δραστών στο «αυτόφωρο», όπως βρίσκονταν, «εν αδαμιαία περιβολή», για να βεβαιωθεί το αδίκημα. Το μόνο που επιτράπηκε για «προστασία της «δημοσίας αιδούς» ήταν μιά κουβέρτα στον καθένα με την οποία κάλυψαν την τραγική γύμνια τους! Το σκάνδαλο έλαβε τεράστιες διαστάσεις και την επομένη οι εφημερίδες είχαν άφθονη ύλη για την ειδησεογραφία τους. Μία ,μάλιστα, δημοσίευσε ένα χρονικό με τον τίτλο «Ο κουβερτάκιας».

Το πόσο όχι αδύναμη αλλά πανίσχυρη είναι η σάρκα όταν αποφασίζει να δράσει εξουδετερώνοντας το «αδύναμο» πνεύμα, αποδεικνύεται από τις παράτολμες πράξεις ορισμένων... «απιστούντων» και κυρίως γυναικών!

Νεαρά σύζυγος, πελάτισσα γνωστού Πειραιώτη Οδοντιάτρου με τον οποίον διατηρούσε εξωσυζυγική σχέση, προσήρχετο μετά του συζύγου της για τη σχετική θεραπεία. Ο σύζυγος μανιώδης καπνιστής, μετά από λίγο, μην αντέχοντας την αναμονή και ακολουθώντας την υπόδειξη της τρυφερής του συζύγου, επισκεπτότανε παρακείμενο καφενεδάκι, όπου απολάμβανε τον «βαρύ και όχι» ρουφώντας απολαυστικά το «σέρτικο», περιμένοντας υπομονετικά την σύζυγό του, η οποία όταν ερχόταν η σειρά της, παραδινόταν στις θερμές περιπτύξεις του συντρόφου.
Λίγο σύντομο, αλλά καλό !

Η μεγάλη δοκιμασία, «πάλαι ποτέ και επ΄εσχάτοις», αφορά στις νεαρές γυναίκες των ναυτικών.    
Στη διάρκεια της θητείας μου στον «ΟΙΚΟΝ ΝΑΥΤΟΥ» είχα την ευκαιρία να αντιμετωπίσω το σοβαρό πρόβλημα.
Να ξεκαθαρίσουμε, ευθύς εξ αρχής, ότι δεν ήταν τίποτε ελαφρόμυαλες, που επιζητούσαν εφήμερες περιπέτειες, αλλά αξιοπρεπή άτομα, νεαρές και ώριμες σύζυγοι, που κάποια στιγμή (μετά από μήνες απουσίας του συζύγου) βίωναν έντονα το «στερητικό σύνδρομο».

Ένα βράδυ με καλούν να επισκεφτώ ένα επείγον περιστατικό, όπως μου τηλεφώνησαν.
Αντίκρυσα μια νεαρά γυναίκα 25 χρόνων, η οποία βρισκόταν σε έξαλλη κατάσταση. Στρίγγλιζε, χτυπιόταν, είχε σχίσει το αραχνοΰφαντο νυχτικό της και μου φώναζε «γιατρέ βοήθα με!». Η καημενούλα η πεθερούλα της, τα είχε χαμένα και με παρακαλούσε κι αυτή να βοηθήσω τη γυναίκα του γιόκα της που θαλασσοδερνότανε στις μακρινές θάλασσες. Η κοπέλα μας, φρεσκοπαντρεμένη με ἐνα λεβέντη ανθυποπλοίαρχο, ζήσανε μαζί μόνο ένα μήνα γιατί αυτός αναγκάστηκε να μπαρκάρει.                         

Είχαν συμπληρωθεί τρείς μήνες απουσίας όταν ξέσπασε η «μπόρα». Ετοίμασα μια ένεση με καταπραϋντικό, το μόνο που μπορούσα να κάνω εκείνη τη στιγμή, που στη θέα της η «ασθενής» μου, έβαλε τις φωνές. «Γιατρέ μου θέλω τον άντρα μου και όχι ενέσεις!».

Τέλος πάντων η ένεση έγινε, η νεαρή γυναίκα άρχισε σιγα-σιγά να ηρεμεί κι έβαλε τα κλάματα από τη ντροπή της για το θέαμα που παρουσίαζε προηγουμένως. Τι θα γινόταν όμως από δω και μπρός, που έπρεπε να περιμένει άλλους τέσσερεις μηνες για να συμπληρωθεί η επτάμηνη υπηρεσία που προβλεπόταν τότε; Πώς θεραπεύτηκε, δεν έμαθα ποτέ. Άδηλο!

Ο νησιωτικός γυναικείος πληθυσμός, στα παλιά τα χρόνια, βίωνε τη σκληρή πραγματικότητα της μακρόχρονης απουσίας του ναυτικοὐ συζύγου, πολλές φορές και την τελική απουσία λόγω των συχνών τότε ναυαγίων των ιστιοφόρων πλοίων. Νεαρές κοπέλες 18 ή 19 χρόνων, παντρεμένες με νεαρά ναυτόπουλα, μαράζωναν περιμένοντας στις παραλίες, στους κάβους και στα ξέγναντα, κοιτάζοντας να φανεί στην άκρη του ξέμακρου ορίζοντα ένα λευκό πανί, περιστέρι ελπίδας. Μάταια όμως!

Από ΄δω και πέρα άρχιζε το δράμα.
Τα ξόρκια των γιαγιάδων, που πολλές απ΄ αυτές είχαν την ίδια μοίρα και οι ευχές και παραινέσεις των παπάδων δεν αρκούσαν για να καταλαγιάσει η φωτιά που έκαιγε στα κατάβαθα του είναι της «φλεγομένης» νησιωτοπούλας που, αργά ή γρήγορα πιθανόν να λύγιζε, στην  πανίσχυρη και ακατανίκητη δύναμη της Φύσης; Ποιός Φαρισαίος υποκριτής θα τολμούσε να «βάλει τον λίθον» κατά  όλων αυτών των αθώων θυμάτων μιας αδυσώπητης μοίρας;
Δεν υπήρξα «αναμάρτητος» κι εγνώρισα το πρόβλημα εκ των έσω.

Η ανθρωπότητα, είτε με την ποινικοποιημένη σχέση είτε με την αποποινικοποιημένη, θα βαδίζει τον δρόμο των πεπρωμένων της που έχει χαράξει η παντοδύναμη, πανίσχυρη και ακατανίκητη δημιουργική Φύση.