Rib and Sea

Του Εμμανουήλ Α. Χριστουλάκη.

Αφιερώνεται στη μνήμη των ξεχασμένων απ’ την Ιστορία.

Στις σεπτές εκείνες μορφές που συγκροτούν την ιερή στρατιά των αγνών, αφανών, ανωνύμων και αγνώστων, που δρασκέλισαν ηρωϊκά το σκαλοπάτι του θανάτου και πέρασαν στην αιωνιότητα της εθνικής μνήμης και ευγνωμοσύνης προσφέροντας το υπέρτατο, ανεκτίμητο και μοναδικό αγαθό τους, τη ζωή τους, στο βωμό του έθνους, σφραγίζοντας έτσι με τη θυσία τους τη βαθειά ακλόνητη πίστη τους και την απέραντη αφοσίωσή τους  στα πεπρωμένα του γένους, αφιερώνονται αυτές οι λίγες γραμμές,σαν ελάχιστο δείγμα τιμής στη μνήμη τους.

Σ’ αυτούς, τους ξεχασμένους απ’ την Ιστορία και στις ασύλληπτης φαντασίας ηρωϊκές πράξεις των, στρέφεται η σκέψη μας.

Η Ιστορία δεν βρήκε  καιρό ν’ ασχοληθεί μαζί τους, κι έτσι έμειναν άγνωστοι, ανώνυμοι και αφανείς.
Χωρίς σταυρό και καντήλι, χωρίς μια χούφτα χώμα να καλύψει το ιερό σκήνωμά τους.
Κοιμούνται τον μακάριο ύπνο, άκλαυτοι και αμοιρολόγητοι μέσα στην αγκαλιά της πονεμένης και πικραμένης μάνας, της ελληνικής γης, που στοργικά αγκάλιασε τα «κόκκαλα τα ιερά τους», που μέσα από μια υπέρκοσμη μυσταγωγία αφομοιώθηκε και καθαγιάσθηκε μαζί τους.

Η δημοτική μας μούσα ψέλνει με λυπητερούς και πονεμένους τόνους, θρηνεί και αφηγείται τον πόνο τους και τον χαμό τους.  
Τετρακόσια χρόνια μαύρης, ανελέητης και θανατερής σκλαβιάς, τα άντεξαν, δεν γονάτισαν, δεν προσκύνησαν.
Διατήρησαν μέσα στα κατάβαθα της ελληνικής τους ψυχής, αναλλοίωτες την εθνική συνείδηση και ταυτότητα και άσβεστον τον πόθο για λευτεριά και ανεξαρτησία.
Τυλιγμένοι μέσα στο θρύλο, προβάλλουν, έξω και πάνω απ’ τα ανθρώπινα, οι τραγικές περιπέτειες που ζούσαν οι αγνοί, αφανείς, ανώνυμοι και άγνωστοι του ελληνικού ηρωϊκού πανθέου.

Τριάντα εκατομμύρια ελληνικές ψυχές, τον καιρό της άλωσης της πόλης, δεν αριθμούσαν περισσότερες από εξακόσιες χιλιάδες μετά την απελευθέρωση.
Οι απαράμιλλες ηρωϊκές πράξεις των και η θυσία τους ανέβασαν τον άνθρωπο στο βάθρο της αποθέωσης και έγιναν οι ήρωες αυτοί πρότυπα, υποδείγματα και σύμβολα για όλη την ανθρωπότητα.
Γυναίκες και άντρες, πολεμιστές και άμαχοι, όλοι στην πρώτη γραμμή!

Στον μεγάλο εκείνο ξεσηκωμό δεν υπήρχαν πρόσω και μετόπισθεν.
Την ηρωϊκή πολεμική δράση των προμάχων συναγωνιζότανε η ηρωϊκή στάση και πράξη των γυναικών και των αμάχων.
Το θανατικό στη μάχη, στο χάλασμα, στην αιχμαλωσία συμβάδιζε με τα μαρτύρια, τα βασανιστήρια και τον χαμό των αμάχων.
Εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες και άνδρες, παιδιά και γέροντες, ανήμποροι και ασθενικοί συγκρότησαν την πανστρατιά και με τα κορμιά και την ψυχή τους σήκωσαν κάστρο απόρθητο, που πάνω στις επάλξεις του έσπαζαν τ’ άγρια και ορμητικά κύματα των βαρβάρων.

Ομαδικοί βιασμοί παρθένων, κρέμασμα γυναικών απ’ τις πλεξούδες τους, παιδομάζωμα και Γενιτσαρισμός, κρέμασμα παπάδων του τριμμένου ράσου, από τα γένια για ν' αλλαξοπιστήσουν, ανηλεείς σφαγές, ανασκολοπισμός και συστηματική γενοκτονία δεν στάθηκαν ικανά να λυγίσουν το γένος.

Στα μακρόχρονα, ανελέητα, εξοντωτικά μέσα και μέτρα του κατακτητή, απαντούσε ο σκλαβωμένος με την  υπερήφανη, αγέρωχη, ελεύθερη ψυχή του, με την αλύγιστη και σθεναρά αντοχή του και την ανέκκλητη απόφασή του για «λευτεριά ή θάνατο».

Το βάραθρο του Ζαλόγγου και το ρέμα της Αραπίτσας διηγούνται με τραγική σεμνότητα την απαράμιλλη σε ηρωϊσμό απόφαση των γυναικών, μανάδων με μωρά στον κόρφο τους, να διαφυλάξουν ανέγγιχτα, άσπιλα, αμόλυντα τα κορμιά τους, τα ιδανικά τους, την ανθρώπινη αξιοπρέπειά τους, τις ψυχές τους και την τιμή του γένους.

Πράξεις πρωτόφαντες, πρωτάκουστες, μοναδικές, ανεπανάληπτες, γεμάτες μεγαλείο και δόξα, ιερή θυσία!
Συγκλονιστικές σκηνές ασύλληπτης  φαντασίας, ανείπωτου θαυμασμού, σεβασμού και ευλάβειας μας συνεπαίρνουν, σαν κι αυτές, όταν εκατοντάδες γυναικόπαιδα, ανήμποροι και ασθενικοί, σ’ ένα κύκλο γύρω απ’ το μπαρουτο- βάρελο, με κατανυκτικότητα και μεταρσιωμένοι, βροντοφωνούσαν την απόφασή τους να διαλέξουν τον θάνατο, μετατρέποντας τον χώρο σε ιερό θυσιαστήριο του γένους, όπου σεμνά και γενναιόδωρα κατέθεσαν την ίδια τη ζωή τους, προσφορά θυσίας στον μεγάλο αγώνα.

Κι όταν έξω στους προμαχώνες έπεφτε ο τελευταίος πολεμιστής κι ορμούσαν αλαλάζοντας τ’ άγρια στίφη κι ορδές, τότε ο αναμμένος δαυλός ή η πιστόλα γινόταν κεραυνός, πυροδοτώντας τα μπαρουτοβάρελα,  μεταβάλοντας τη σύναξη σε ιερό τύμβο και σεπτό σύμβολο ενός λαού, που διάλεξε  τη «λευτεριά ή τον θάνατο».
                        
Εθνικό ολοκαύτωμα!      
Σαν ήρθαν οι χρόνοι κι οι καιροί απόκοσμη αντιλάλησε  η ιαχή: «Λευτεριά  ή θάνατος»!
Πυρακτωμένη λάβα η οργή και η ορμή των σκλαβωμένων, ξεχύθηκε σαν από άγριο, μανιασμένο ηφαίστειο και παρέσυρε, ανέτρεψε και κατάκαψε «ταμπούρια, ντάπιες και μπαϊράκια» του κατακτητή και φεγγοβόλησε στα πέρατα της οικουμένης, στέλνοντας ζωογόνο πνοή ελπίδας και αισιοδοξίας στους τουρκοπατημένους και σκλαβωμένους όπου γης.

Στη μνήμη αυτών των ηρωϊκών μορφών, ανδρών, γυναικών, παιδιών και γερόντων, των αγνών, αγνώστων, αφανών, ανωνύμων «εν κλίνη κενή εστρωμένη», καταθέτουμε απέριττο δάφνινο στεφάνι.