Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Νέμεσις", τον Σεπτέμβριο του 1997. Κάθε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις ήταν, και είναι, εντελώς "συμπτωματική"...
Του Ιωσήφ Παπαδόπουλου.
Το πλοίο της άγονης χρειάστηκε είκοσι δύο ώρες για να μας μεταφέρει στον Πειραιά. Καλοκαιρινή ανάπαυλα, τέλος. Ποια ανάπαυλα δηλαδή; Αυτός ο Αύγουστος μας επεφύλασσε περισσότερη κούραση, με τις αναγκαίες εργασίες συντήρησης του αιωνόβιου πατρογονικού της γυναίκας μου στο νησί, παρά μέρες αποχαύνωσης στη μαγική παραλία των Αρμαθιών. Ένα αυτοκίνητο και μια βάρκα γεμάτα πράγματα έπρεπε τώρα ν’αδειάσουν στο σπίτι της Αθήνας, στο σπίτι του χειμώνα. Το τελειωτικό χτύπημα...
Είχε μια θλιβερή συννεφιά, εκείνο το μεσημέρι του Σεπτέμβρη, και ζέστη μαζί. Ξάπλωσα, εξαντλημένος από το κουβάλημα, στον καναπέ να πάρω μια ανάσα. Το σκυλλάκι ήρθε δίπλα μου αναζητώντας χάδια. Το χάϊδεψα πρώτα και μετά έπεσα σε λήθαργο, ή πρώτα έπεσα σε λήθαργο και μετά το χάϊδεψα, δεν θυμάμαι...
Ο Βασίλης, ο καλός μου φίλος, περίμενε υπονετικά να ολοκληρώσω το κείμενο που έγραφα. Το ένοιωθε ότι έπρεπε να καταγράψω τις σκέψεις μου στο χαρτί, πριν χαθούν, πριν τις αλλοιώσει ο χρόνος που θα μεσολαβούσε με την παρουσία του. Δεν έχασε όμως καιρό. Καταβρόχθισε στα γρήγορα δύο-τρία από εκείνα τα, πασπαλισμένα με άχνη, γλυκά που είχε αφήσει στο τραπέζι η γυναίκα μου. Πάντα του άρεσαν. Τον είχα γνωρίσει, μάλλον τυχαία, πριν από μερικούς μήνες, όταν διάβασε σ’ ένα περιοδικό της θάλασσας για το επαγγελματικό φουσκωτό μου και ζήτησε να με συναντήσει. Στη συνέχεια, απεδείχθη πως είχαμε πολλά να πούμε, πολλές κοινές ανησυχίες μας να μοιραστούμε.
Στό βάθος, κάτω στην παραλία, χαριεντιζόταν πάλι εκείνος ο κοντός με τις ελιές στο πρόσωπο, τα κινέζικα μάτια και το απροσδιόριστο χαμόγελο, με τον ωραίο ψηλό, με το σιδερωμένο μέτωπο και το λάγνο βλέμμα που έδινε την εντύπωση πως δεν κοιτούσε πουθενά. Ο τρίτος, ο χοντρός, τούς κοιτούσε με ζήλεια, με κακία, που δεν τον έβαζαν στο παιγνίδι τους.
Ο Βασίλης συνέχισε να ταλαιπωρεί τα ζαχαρωτά, ρίχνοντας στην παρέα περιφρονητικές ματιές. Είχε τόσα να μου πει, γι’αυτό άλλωστε είχε έρθει να με δει, κι’αυτοί, το βιολί τους. Κάποτε τέλειωσα το γράψιμο. Τα γλυκά είχαν σχεδόν εξαντληθεί στο πιάτο. Ο κοντός με τις ελιές στο πρόσωπο συνέχιζε να παίζει με τον ωραίο στην παραλία...
Μου αρέσει να τον ακούω τον Βασίλη. Είναι χάρισμα να ξέρεις να μιλάς. Εκείνος πάλι ζηλεύει εμένα. Λέει πως εγώ ξέρω να γράφω."Όταν μιλάς σε ακούν, ενώ όταν γράφεις, πρέπει να σε διαβάσουν για να σε ακούσουν, Βασίλη", του λέω. "Σκέψου λοιπόν. Πόσοι διαβάζουν σήμερα";
*"Έλα Βασίλη, συγνώμη που σ’ έκανα να περιμένεις. Ας τους αυτούς. Πες μου τα νέα σου".
*Τα έμαθες; Παραιτήθηκε απ' τη θέση του ο ειδικός γραμματέας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους", έριξε την είδηση ο Βασίλης.
*"Γιατί";
*"Δεν ξέρω ακριβώς. Κάτι διάβασα στις εφημερίδες για υποδείξεις του και έμμεσες βολές κατά των προϊσταμένων του υπουργών, αλλά και για την πρόβλεψή του ότι το έλλειμμα του φετινού προϋπολογισμού θα υπερβεί τον αρχικό στόχο κατά 700 δις".
*"Α, τον παραίτησαν δηλαδή! Και καλά, τι θα αλλάξει τώρα που έφυγε αυτός; Θα μικρύνει το έλλειμμα";
*"Όχι βέβαια! Άλλωστε, εμείς το λέγαμε. Ενοχλεί, όμως, όταν αυτά βγαίνουν στη φόρα από μέσα".
*"Όλο για ελλείμματα μιλάς κι' εσύ ρε Βασίλη. Εγώ βλέπω πως τη φτιάξαμε τη χώρα".
*"Ναι, αλλά πάνω σε χρέη"!
*"Τι θέλεις να πεις";
*"Άκου. Το 1960, η σχέση μεταξύ μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων ήταν 1:2,6. Δηλαδή, ένας μισθωτός ανά 2,6 αυτοαπασχολούμενους. Και αυτό γιατί η οικονομία δεν επέτρεπε τότε μεγάλα ανοίγματα, ούτε υπήρχαν μεγάλες επιχειρήσεις και εργοστάσια. Ανθούσαν οι μικρές επιχειρήσεις, οι μικρέμποροι. Σήμερα, η σχέση αυτή είναι 1:1. Δηλαδή, ένας μισθωτός ανά έναν αυτοαπασχολούμενο! Οι μισθωτοί, όμως, σηκώνουν μόνοι τους το μεγαλύτερο βάρος, γιατί το εισόδημά τους είναι απολύτως ελεγχόμενο στη βάση του. Φορολογούμενοι, δηλαδή, προτού ακόμη πληρωθούν"!
*"Θέλεις να πεις ότι οι επιχειρηματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι δηλαδή, δεν φορολογούνται";
*"Φορολογούνται, αλλά όχι βάσει των δαπανών διαβίωσής τους, όπως θα έπρεπε, αλλά βάσει της φορολογικής τους δήλωσης".
*"Γι’αυτό υπάρχουν τα τεκμήρια".
*"Αυτή η ρύθμιση επηρεάζει, κυρίως, όσους στερούνται αγοραστικής δύναμης. Και αυτοί είναι μόνο οι μισθωτοί".
*"Δηλαδή, για τον επιχειρηματία, που επενδύει τα κεφάλαιά του, δεν πρέπει να υπάρχει κάποια ευνοϊκή μεταχείριση, κατά τη γνώμη σου";
*"Ο κεφαλαιούχος επιχειρηματίας επενδύει κάποια χρήματα, χωρίς αμφιβολία, στην επιχείρησή του και εισπράττει το κέρδος που του αναλογεί στο τέλος της οικονομικής χρήσης. Παράλληλα, όμως, απασχολείται ως εργαζόμενος στην επιχείρησή του. Δεν θα έπρεπε γι’αυτή την απασχόλησή του να αμείβεται και να καταβάλλει συγχρόνως, όπως ακριβώς και οι υπάλληλοί του, τον φόρο που αναλογεί στον μισθό του, την ασφαλιστική εισφορά του και τον φόρο μισθωτών υπηρεσιών, ώστε όταν παροπλιστεί να πάρει κι’αυτός τη σύνταξή του ή να έχει την ιατροφαρμακευτική του περίθαλψη";
*"Δηλαδή να πληρώνει τον εαυτό του";
*"Γιατί όχι; Ούτως ή άλλως, αυτός δεν εισπράττει; Γιατί λοιπόν να μη συνεισφέρει στην οικονομία της χώρας και να μην είναι και ο ίδιος ασφαλισμένος αν κάτι δεν πάει καλά με την επιχείρηση";
*"Μα, αν κάτι δεν πάει καλά με την επιχείρηση, φαντάζομαι ότι ο ίδιος ο επιχειρηματίας θα έχει φροντίσει να..."
*"Να βγάλει τα λεφτά από τη χώρα ή να αγοράσει ακίνητα στο όνομα της γυναίκας του εννοείς! Μα, γι’αυτό ακριβώς πρόκειται! Να γιατί μεγαλώνει διαρκώς το δημόσιο χρέος! Διαμαρτυρόμαστε μετά γιατί δεν κάθονται στο ίδιο τραπέζι οι εργαζόμενοι με τους εργοδότες. Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη. Γιατί οι μεν πρώτοι εργάζονται για πέντε δραχμές και εισπράττουν τρεις, ενώ οι δεύτεροι δηλώνουν, πολλές φορές, λιγότερα από όσα δηλώνουν οι υπάλληλοί τους! Όχι γιατί έτσι το θέλουν οι ίδιοι, αλλά γιατί ο νόμος τους δίνει το δικαίωμα! Να γιατί το δημόσιο χρέος της χώρας διογκώνεται μ’αυτούς τους τρομακτικούς ρυθμούς! Το κράτος στερείται χρημάτων λόγω μη φορολόγησης του εισοδήματος εκατοντάδων χιλιάδων επιχειρηματιών, και αναγκάζεται να δανείζεται από το εξωτερικό με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες που αυτός ο δανεισμός συνεπάγεται. Παίρνουμε δάνεια ακόμη και για αγορά οπλισμού που υπάρχει η δυνατότητα να κατασκευαστεί εδώ. Μάς δανείζουν δηλαδή χρήματα για να αγοράσουμε τα όπλα τους"!
*"Βασίλη, αν εγώ που δεν έχω περγαμηνές οικονομολόγου μπορώ να κατανοήσω τις σκέψεις σου, πώς γίνεται να μην τις κατανοούν αυτοί που κινούν τα νήματα της οικονομίας";
*"Θέλω να πιστεύω ότι είναι τόσο απλό στη σύλληψή του, και γι’αυτό αδυνατούν να το κατανοήσουν"!
*"Μήπως προσποιούνται ότι δεν το καταλαβαίνουν; Μήπως είναι δέσμιοι κάποιων άλλων αθέατων κέντρων αποφάσεων";
*"Αν παραδεχθώ ότι αντιλαμβάνονται το πρόβλημα και δεν το λύνουν, τότε πρέπει να δικαστούν για προδοσία! Γιατί δεν είναι δυνατόν να θεωρούμαι εγώ απατεώνας και κλέφτης επειδή αναγκάστηκα να κλείσω το εργοστάσιό μου λόγω της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, να οφείλω εργοδοτικές εισφορές στο ΙΚΑ και να διώκομαι, και να μη διώκονται όλοι αυτοί που μας διοικούν, όλοι αυτοί που έρχονται και παρέρχονται τα τελευταία 25 χρόνια και οι οποίοι παραδέχονται ότι κάτι δεν πάει καλά με την οικονομία της χώρας, αλλά, πάντοτε, αφού αποχωρήσουν από τη θέση τους! Δεν είναι δυνατόν όλοι αυτοί που ευθύνονται γι’αυτά τα χάλια να εισπράττουν παχυλούς μισθούς και να γεύονται το αφροδισιακό ποτό της εξουσίας, και ο Βασίλης που δεν είχε την προνοητικότητα να κάνει κομπόδεμα όσο οι αγελάδες ήταν παχιές ή να φυγαδεύσει τα κεφάλαιά του στις τράπεζες της Ελβετίας, ως είθισται, αλλά επένδυσε τα χρήματά του σε μηχανολογικό εξοπλισμό, να μην έχει σήμερα να φάει! Αν λοιπόν δεν ευθύνονται για τον κατήφορο αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις και δίνουν τις κατευθύνσεις, ποιος ευθύνεται; Οι μισθωτοί; Εγώ, ως επιχειρηματίας, τους πρότεινα τη λύση. Να φορολογηθώ όπως οι μισθωτοί! Απάντηση, όμως, δεν πήρα! Θυμάμαι μόνο κάποτε που ο τότε υφυπουργός Οικονομικών, επί Παλαιοκρασσά, μού είπε : “Και τι θα τα κάνουμε κ. Σ. τόσα χρήματα, αν φορολογήσουμε τους επιχειρηματίες;”. Αλλά και ο Γιάννος, την ημέρα που τον φωτογράφιζαν στο προεκλογικό του στέκι και ήταν γεμάτος διάθεση για κουβέντα με τον λαό, έδειξε να συμμερίζεται τις ιδέες μου, κουνώντας με νόημα το κεφάλι του. Από τότε που εξελέγη δεν τον ξαναείδα..."
*"Το λες με πίκρα αυτό".
*"Και αγανάκτηση μαζί! Γιατί δεν είναι δυνατόν να καλύπτει το δημόσιο χρέος της χώρας το 50% της Ελλάδας, επειδή έχουμε τους μισούς Ελληνες υπό αυστηρό εισοδηματικό έλεγχο, και άρα μπορούμε να τους πάρουμε άλλο ένα χιλιάρικο, αφού τους κρατάμε στο χέρι, και να αφήνουμε τους άλλους μισούς να φοροδιαφεύγουν νομίμως, εσένα δηλαδή και μένα, επειδή η απόφαση να τους φορολογήσουμε έχει πολιτικό κόστος! Και σε ρωτώ. Ποιος επιχειρηματίας αρκείται στο εισόδημα του υπαλλήλου του; Αν λοιπόν θέλει πράγματι να αποδείξει ότι αντιμετωπίζει οικονομικό πρόβλημα, τότε δεν έχει παρά να κλείσει το εργοστάσιο ή την επιχείρησή του και να γίνει υπάλληλος! Πρέπει λοιπόν το δημόσιο χρέος να το πληρώσουν όλοι οι Ελληνες, έστω και αν αυτοί που το δημιούργησαν είναι μόνον οι μισοί. Το δημόσιο χρέος δεν δημιουργήθηκε από τους απόλυτα ελεγχόμενους εισοδηματικά Ελληνες. Τους μισθωτούς δηλαδή. Το ότι οι δαπάνες δημιουργούν το έλλειμμα πρέπει να το λέμε όταν είμαστε εντάξει από πλευράς εσόδων. Όταν τα έσοδα είναι ελάχιστα, γιατί λέμε ότι οι δαπάνες είναι πολύ μεγάλες; Πληρώνουμε όλοι, κατ’αναλογία, αυτά που πρέπει";
*"Αυτή η πρόταση πιστεύεις ότι θα γινόταν αποδεκτή από τους επιχειρηματίες";
*"Τι πάει να πει αυτό; Έχει μέχρι σήμερα ρωτήσει το κράτος τους μισθωτούς αν συμφωνούν με τον τρόπο που τους φορολογεί; Και τι θα πει δηλαδή ο επιχειρηματίας που δεν φορολογείται μέχρι σήμερα, αν φορολογηθεί για την εργασία που προσφέρει στην επιχείρησή του από δω και στο εξής; Ότι δεν φέρνει χρήματα στο σπίτι του; Τότε πώς ζει; Με τα χρήματα που δήλωσε ότι κέρδισε μετά από ένα χρόνο; Για κάθε μήνα που πέρασε όμως, χρειάστηκε να δαπανήσει ένα ορισμένο χρηματικό ποσό. Πού το δήλωσε αυτό το ποσό; Κατέβαλε την εισφορά του στην κοινωνική ασφάλιση; Πλήρωσε τον ανάλογο φόρο μισθωτών υπηρεσιών; Και μπορεί στο τέλος της χρήσεως να μην παρουσιάζει κέρδη από την επαγγελματική του δραστηριότητα, αλλά μισθό δεν μπορεί να μην πήρε! Αν δεν πήρε, πώς έζησε δώδεκα μήνες; Πρέπει να επιτραπεί σε όλους τους Έλληνες να μπουν στο κοινωνικό σύστημα. Δεν μπορούν να μιλούν για κοινωνικό κράτος και να το χρηματοδοτούν οι μισοί Ελληνες, με τα λιγότερα μάλιστα εισοδήματα στο σύνολο! Εμείς μάλιστα οι μη μισθωτοί έχουμε και τις περισσότερες απαιτήσεις! Να δουλεύει το στράτευμα, να χρηματοδοτείται η Παιδεία, να υπάρχουν δρόμοι, νοσοκομεία. Δεν μιλώ βεβαίως γι’αυτούς που είναι μέλη ΕΠΕ ή Ανωνύμων Εταιρειών και διατηρούν βιβλία Γ΄και Δ΄ κατηγορίας. Αυτοί, θέλουν - δεν θέλουν, εμφανίζονται στην κατάσταση μισθοδοσίας μαζί με τους υπαλλήλους τους. Τη μόνη δυνατότητα που έχουν είναι να εμφανίζουν αλλοιωμένα αποτελέσματα χρήσεως. Μπορεί όμως το κράτος να πει. Κύριοι, αν δεν με κλέψετε, θα σας επιτρέψω να πάρετε και τόκο, αφορολόγητο μάλιστα, από την αύξηση του κεφαλαίου σας! Τότε, ο επιχειρηματίας δεν θα έχει λόγο να κρύψει το κέρδος του. Θα θέλει να υπάρχει κέρδος, αλλά θα φορολογείται μόνο το αναλήψιμο κέρδος. Γι’αυτό το οποίο θα υπάρχει και θα μένει μέσα, θα παίρνει τόκο και μάλιστα αφορολόγητο".
*"Όλα τα έχεις σκεφτεί! Ανέφερες όμως το στράτευμα και δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό να σε ρωτήσω για την άμυνα, το Αιγαίο, τα όνειρά μας για την έρευνα και διάσωση, την υποστήριξη των υγρών συνόρων μας".
*"Λένε ότι έχουμε το υψηλότερο ποσοστό δαπανών για την άμυνα στην Ευρώπη σε σχέση με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν. Φτάνουμε το 4,6%. Δεν είναι αυτό το ποσοστό που αναφέρεται στον προϋπολογισμό, αλλά συμπεριλαμβάνει και αυτά που δανειζόμαστε επιπλέον, εκτός προϋπολογισμού, για να κάνουμε διάφορες αγορές. Για τα δανεικά αυτά, δεν ερωτάται η Βουλή! Όταν όμως λένε 4,6%, επί ποίου ακαθάριστου εθνικού προϊόντος μιλάνε; Επί αυτού, ασφαλώς, που εμφανίζεται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Αφού λείπει όμως ένα 30-40%. Δεν είναι το πραγματικό Α.Ε.Π. αυτό! Αν πάρουμε λοιπόν τις δαπάνες αυτές για την άμυνα και τις προσδιορίσουμε, σε σχέση με το πραγματικό Α.Ε.Π., το οποίο διαφεύγει του ελέγχου, τότε το ποσοστό δεν είναι 4,6%. Άρα υπάρχει ένα λάθος εδώ! Αν τώρα κοιτάξει κανείς στην Αμερική και στην Ευρώπη και διαιρέσει τον αριθμό των οπλιτών με τις αμυντικές δαπάνες, θα διαπιστώσει ότι για μεν την Αμερική το ποσό αυτό ανέρχεται σε 181.000 δολλάρια το χρόνο ανά ένοπλο άνδρα, για τις χώρες της Ευρώπης σε 87.000 δολλάρια, ενώ για τη χώρα μας, σε μόλις 21.000 δολλάρια το χρόνο! Γιατί μόνο 21.000; Μα, δεν έχουμε άλλα, λένε οι ιθύνοντες. Μα, μαζέψτε! Έτσι, δανείζονται 700 δισ. για να πάρουν όπλα! Μας ρώτησαν εμάς; Γιατί λοιπόν δεν σκέφτονται ένα τρόπο να πληρώνει ο Ελληνας για τα όπλα που χρειάζεται, αντί να δανείζεται προκειμένου να τα αγοράσει";
*"Εκεί φαντάζομαι βέβαια, Βασίλη, θα μπαίνει και το μέγαλο "χέρι" από τους δανειστές μας"!
*"Χωρίς αμφιβολία! Και δεν είναι μόνο ότι θα ματώσουμε, όταν χρειαστεί, πολεμώντας με τα όπλα αυτά, αλλά θα τα χρωστάμε κι' όλας"!
*"Βασίλη, διάβασα κάπου για εξορθολογισμό του φορολογικού συστήματος με την έκδοση εντύπων. Τι είναι πάλι τούτο";
*"Α, ναι, αυτό είναι ωραίο! Από του χρόνου, λένε, τα έντυπα θα τα παράγουν ιδιωτικές εταιρείες και θα τα αγοράζει ο ιδιώτης από τα βιβλιοπωλεία! Τα έντυπα θα αγοράζονται εκτός εφορίας και οι μισθωτοί δεν θα υποβάλλουν δηλώσεις. Αν αυτό λέγεται εξορθολογισμός του φορολογικού συστήματος, τότε αυτό που εμείς λέμε τόση ώρα, τι είναι; Να μην ασχολούνται, λέει, οι ελεγκτές, που είναι 25.000, με τις δηλώσεις. Και τι θα κάνουν οι 25.000 ελεγκτές; Θα τα "πιάνουν" από τους άλλους; Οι πιο πολλοί κάνουν δουλειές γραφείου μέχρι σήμερα. Να τους βγάλουμε στο δρόμο να πηγαίνουν στο 1.000.000 μη μισθωτούς να τα "πιάνουν"! Βεβαίως και θα τα "πιάνουν", γιατί είναι κακοπληρωμένοι! Και δεν θα πάψει ο Ελληνας να τα “πιάνει” εφόσον δεν πληρώνεται".
*"Το ίδιο δεν συμβαίνει και με τους δασκάλους που αναγκάζονται να κάνουν φροντιστήρια για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους";
*"Ακριβώς! Μα, φίλε Ιωσήφ, όταν χρειάζεται το κράτος 3.000 δισ. για αμοιβές προσωπικού το χρόνο, αυτούς δηλαδή που πληρώνονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, τι πρέπει να πούμε όταν για τους τέσσερις τελευταίους μόνο μήνες που απομένουν χρειάζονται 6.000 δισ. προκειμένου να πληρωθούν τα τοκοχρεολύσια των δανείων; Και λέμε, λοιπόν, ότι δεν θα δώσουμε στους 250.000 δημοσίους υπαλλήλους και θα δώσουμε στους 300.000 ομολογιούχους 6.000 δισ.! Τα χρωστάει βεβαίως το κράτος και δεν γίνεται αλλιώς! Αλλά, γιατί τα χρωστάει; Επειδή δημιουργήθηκαν τα ελλείμματα διαχρονικά, αναγκάστηκε, αντί να εισπράττει, όπως ορίζει το Σύνταγμα, τους αναλογούντες φόρους από κάθε πολίτη, να τα δανείζεται από αυτούς που δεν φορολογεί"!
*"Θυμήθηκα τώρα ότι το Βυζάντιο είχε ένα παρόμοιο φοροεισπρακτικό σύστημα".
*"Φαίνεται αστείο, όμως έτσι είναι! Όταν έπεσε το Βυζάντιο, το σύστημα αυτό κληρονομήθηκε τόσο στους Τούρκους, όσο και σ’εμάς, όταν αργότερα απελευθερωθήκαμε. Γι’αυτό είμαστε και οι μόνες χώρες που δεν πήγαν μπροστά! Οι μόνες χώρες που τους "βάζουν χέρι" όλοι οι "μεγάλοι"!
*"Γιατί αλήθεια, Βασίλη, παίρνει δάνεια το κράτος, κυρίως απ' το εξωτερικό";
*"Γιατί αν βγει στην εγχώρια αγορά σε αναζήτηση χρημάτων, γνωρίζει εκ των προτέρων ότι δεν θα τα πάρει αν δεν ανεβάσει τα επιτόκια! Κουτοί είναι οι ομολογιούχοι; Όταν όμως ανέβουν τα επιτόκια των ομολόγων, για να μαζέψει ο Γιάννος, καλή του ώρα, τα χρήματα, θα ανεβάσουν τα επιτόκια οι τράπεζες! Έτσι προτιμάει να ζητιανέψει στα μουλωχτά στην Αμερική ή την Ιαπωνία! Και τι θα δώσει σε αντάλλαγμα; Τι άλλο; Γη και ύδωρ"!
*"Τι θα δώσει είπες";
*"Ξέρω τι περίμενες ν’ακούσεις! Δεν θα δώσουν όμως τον δικό τους, αλλά τον δικό μας! Γιατί, αυτοί που κυβερνούσαν χθες ή κυβερνούν σήμερα και παίρνουν αυτές τις αποφάσεις, έχουν ημερομηνία λήξεως, και το ξέρουν! Όταν θα αρχίσουν τα "τραγούδια", αυτοί θα έχουν φύγει και θα φωνάζουν εκ του ασφαλούς, κάνοντας κριτική στους επόμενους που κατέστρεψαν το κράτος και ανέβασαν το δημόσιο χρέος. Κανένας δεν θα τους καλέσει τότε σε απολογία! Ενώ, αν ο "χ" επιχειρηματίας κάνει κάποιο λάθος, χαρακτηρίζεται ανίκανος, αποτυχημένος και μπαίνει στο περιθώριο, βουτηγμένος στα χρέη που καλείται να πληρώσει, αν δεν θέλει να περάσει την υπόλοιπη ζωή του πίσω από τα σίδερα. Ενώ αυτοί που χρέωσαν τη χώρα, είναι πάντοτε μέσα στα πράγματα. Είναι πάντοτε αρχηγοί! Κύριε πρόεδρε, κύριε υπουργέ, και να υποκλίσεις, να μισθοί, να τιμές και αξιώματα! Και όταν η ομάδα αυτή των μη μισθωτών, των επιχειρηματιών, που είναι η κυρίως υπεύθυνη για τα πολυετή ελλείμματα, έρχεται οικειοθελώς και τους προσφέρει η ίδια τη λύση, σήμερα έστω, και αυτοί την αρνούνται, τότε..."
*"Εγώ βλέπω, Βασίλη, πως ο λαός είναι χωρισμένος. Εκτός των κομμάτων και των πολιτικών κατευθύνσεων, είναι χωρισμένος και εισοδηματικά".
*"Βεβαίως! Από τη μια είναι οι "ηλίθιοι" της ιστορίας, οι "καϋμένοι", το εισόδημα των οποίων απολύτως ελέγχεται και φορολογείται στην πηγή του, και από την άλλη οι "έξυπνοι", οι "επιτήδειοι" αλλά και οι "απατεώνες" και οι "φοροφυγάδες". Πώς λοιπόν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι";
*"Άρα, λοιπόν, αν υποθετικώς η πρότασή σου γίνει αποδεκτή, θα μπουν στο δημόσιο ταμείο πολλά δις και θα μπορέσουμε να κάνουμε και το δικό μας όνειρο πραγματικότητα. Να έχουμε λιμενικά καταφύγια σε όλα τα μικρά και μεγάλα νησιά της ακτογραμμής μας προς Ανατολάς, και ανθρώπινη παρουσία σε όλα τα εγκαταλειμμένα μικρονήσια του Αιγαίου! Να έχουμε τους εθελοντές που λέγαμε, με εξοπλισμένα φουσκωτά σκάφη, να αναλάβουμε επιτέλους την έρευνα και διάσωση στη δική μας θάλασσα. Να δώσουμε πνοή ζωής σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που έχουν απομείνει στην Τήλο, το Καστελλόριζο, τη Γαύδο, την Κάσο, το Αγαθονήσι, το Μαράθι, τα Ψαρά, τον Άη Στράτη και τόσα άλλα. Γειά σου Βασίλη, μ’ έφτιαξες"!
*"Ποιοι είναι αυτοί οι δύο που φωνάζουν και γελούν εκεί κάτω, Ιωσήφ, και ο άλλος, ο χοντρός, που τους κοιτάζει με παράπονο";
*"Μη δίνεις σημασία, Βασίλη..."
Ντρννννν!!! Πετάχτηκα απ' τον καναπέ, με το χτύπημα του κουδουνιού, τρομαγμένος και μούσκεμα στον ιδρώτα . Ο σκύλλος ήταν ακόμη ξαπλωμένος δίπλα μου και με κοιτούσε με απορία. Σύρθηκα σχεδόν μέχρι την πόρτα και την άνοιξα. Ήταν ο καλός μου φίλος, ο Βασίλης, με τις όμορφα γυαλισμένες στρατιωτικές του μπότες και το στρατιωτικό παντελόνι με τις μεγάλες τσέπες στους μηρούς. "Έφεδρος αξιωματικός Βασίλης Σ., αναφέρω άπαντες παρόντες"! Με κοίταξε, μάλλον με έκπληξη, χαράζοντας συγχρόνως το γνωστό καλόκαρδο χαμόγελο στο πρόσωπό του. "Κοιμόσουν"; συνέχισε. "Γεια σου Βασίλη. Σε περίμενα φίλε, αλλά έγειρα στον καναπέ κουρασμένος και με πήρε ο ύπνος, όπως φαίνεται. Έλα, κάθησε και πες μου τα νέα σου". "Τα έμαθες; Αποχώρησε από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ο Δρίτσας, δηλώνοντας ότι το έλλειμμα του φετινού προϋπολογισμού θα υπερβεί τον αρχικό στόχο κατά 700 δις. Σαν να τον... παραίτησαν μου φαίνεται..."
Έριξα μια ματιά έξω απ' το παράθυρο. Ο κοντός με τις ελιές στο πρόσωπο και τα κινέζικα μάτια, δεν ήταν πια εκεί. Ούτε ο ωραίος ψηλός με το σιδερωμένο μέτωπο και το λάγνο βλέμμα, ούτε ο χοντρός. Θάλασσα, δεν υπήρχε. Μόνο η απλωμένη μπουγάδα της απέναντι πολυκατοικίας ανέμιζε στο σχοινί...
"Λυπάμαι, Βασίλη, δεν έφτιαξε η Άννα εκείνα τα γλυκά που σ’αρέσουν..."