Rib and Sea

Γράφει ο Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

Πολλές υπαναχωρήσεις έκανα στην απόφασή μου να γράψω κάτι ή να μη γράψω τίποτε για το τραγικό ναυτικό "ατύχημα" (ή μήπως έγκλημα εξ αμελείας, υπερβολικής αυτοπεποίθησης και υπεροψίας;) της Αίγινας. Αποφάσισα, τελικώς, να γράψω δυο λόγια, όχι για να μοιράσω ευθύνες ή να αποφανθώ για το ποιος ήταν ο χειριστής του ταχυπλόου, που διέλυσε εις τα εξ συνετέθη την ξύλινη λάντζα, θέρισε ζωές και σκόρπισε τα ανθρώπινα μέλη όσων επέβαιναν σ' αυτήν, ούτε για να μηρυκάσω ή να ανακυκλώσω τις "ειδήσεις" περί της ύπαρξης ή μη υπουργού τινός ανάμεσα στους επιβαίνοντες. Θα πω αυτά που μου επιβάλλει ο σεβασμός προς τη γαλάζια ερωμένη και αδιαφορώ ποιος και αν θα ενοχληθεί.

Ταξιδεύω στη γαλάζια αγκαλιά Της πάνω από 40 χρόνια. Υπήρξα, κατά κανόνα, χειριστής ταχυπλόων σκαφών. Έλαβα μέρος σε πολλούς αγώνες ταχυπλοίας στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, και επιχείρησα με επιτυχία πολλά ταξίδια από τα νησιά του Αιγαίου μέχρι την Κύπρο, την Κων/πολη, το Γιβραλτάρ και τη Σκωτία. Είναι γεγονός ότι αν δεν Την είχα σεβαστεί, στις εμπειρίες που έζησα μαζί Της, δεν θα είχα επιζήσει και μαζί μου ίσως να μην είχαν επιζήσει και όσοι με εμπιστεύτηκαν...

Αδιαφορώ, στη συγκεκριμένη περίπτωση της Αίγινας, αν η ξύλινη λάντζα ήταν στα δεξιά ή στα αριστερά του ταχυπλόου. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η μεν μεγίστη ταχύτητα πλεύσης της ξύλινης λάντζας δεν θα πρέπει να ξεπερνούσε τους 6-7 κόμβους, ενώ του πολυεστερικού ταχυπλόου θα υπερέβαινε σίγουρα κατά πολύ τους 25. Είναι τουλάχιστον υπερβολικό, αν όχι ανόητο, να ζητάς από μια ξύλινη λάντζα με αυτή την ταχύτητα να κάνει ελιγμούς αποφυγής σύγκρουσης, ακόμη και αν δεχθούμε ότι είχε υποπέσει στην προσοχή του κυβερνήτη της ότι το μεγάλο ταχύπλοο έπλεε κατά πάνω της με ορατό τον κίνδυνο να την εμβολίσει. 

Δύο τινά μπορεί, κατά την γνώμη μου, να συνέβησαν εκείνη την ημέρα στο στενό μεταξύ Πέρδικας και Μονής.

1. Ο χειριστής του ταχυπλόου δεν είδε καθόλου την ξύλινη λάντζα και την συγκλίνουσα πορεία που είχε μαζί της γιατί, ενδεχομένως, περί άλλων τύρβαζε. Με μια ταχύτητα πλεύσης, άλλωστε, στους 30 κόμβους ελάχιστα θα μπορούσε να κάνει την τελευταία στιγμή για να την αποφύγει.

2. Ο χειριστής της λάντζας είδε το ταχύπλοο, δεν έκανε σωστή εκτίμησης της κατάστασης και της ταχύτητας των δύο σκαφών και πίστεψε πως θα προλάβαινε να περάσει μπροστά απ' την πλώρη του, ενώ όλα θα είχαν αποφευχθεί αν επιχειρούσε να περάσει στα απόνερά του. Κάτι ανάλογο δεν έγινε μήπως και με το οχηματαγωγό "ΜΕΡΛΙΝ", του Πολεμικού Ναυτικού, που έπεσε "θύμα" ενός μεγάλου δεξαμενόπλοιου έξω απ' το λιμάνι του Πειραιά και βυθίστηκε αύτανδρο παίρνοντας μαζί του στον βυθό τα περισσότερα μέλη του πληρώματός του;

3. Όποιος και αν ήταν στο πηδάλιο του ταχυπλόου την ευθύνη φέρει ο επιβαίνων ιδιοκτήτης. Ώφειλε να είναι στο πλευρό αυτού στον οποίον είχε εμπιστευτεί την διακυβέρνηση του σκάφους του, όπως ακριβώς στη γέφυρα του πλοίου βρίσκεται ο καπετάνιος, ο ύπαρχος ή ο ανθυποπλοίαρχος όταν το πηδάλιο κρατά ο ναύτης.

Στο πέλαγος δεν υπάρχουν φανάρια και σήματα οδικής κυκλοφορίας. Επαφίεται στον "πατριωτισμό", τη ναυτωσύνη και την υπευθυνότητα των καπετανέων να δώσουν τόπο στην οργή, να υποχωρήσουν, να σεβαστούν, να αναλάβουν τις ευθύνες τους αν - ανθρώπινο είναι - κάνουν κάποιο λάθος. Η θάλασσα δεν συγχωρεί το "εγώ είμαι πιο γρήγορος, πιο μεγάλος, πιο δυνατός", δεν συγχωρεί τη "μαγκιά", την χωρίς φρόνηση και γνώσεις "αυτοπεποίθηση", τη φυγή και την εγκατάλειψη των θυμάτων μετά το ατύχημα. Δεν συγχωρεί αυτόν που ελαφρά τη καρδία επιρρίπτει τις ευθύνες στον κυβερνήτη του σκάφους που εμβόλισε, γιατί, απλούστατα, ο τελευταίος είναι νεκρός και δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του.

Δεν συγχωρεί όμως και τον ωχαδελφισμό μερικών καπετανέων που θεωρούν υποτιμητικό να φορέσουν σωσίβιο οι ίδιοι και να το επιβάλλουν και στους επιβαίνοντες. Γιατί, αν ο καπετάνιος της λάντζας φορούσε σωσίβιο, δεν θα πνιγόταν αφού, όπως αναφέρει η έκθεση του ιατροδικαστή έπεσε στη θάλασσα ζωντανός αλλά έχοντας χάσει τις αισθήσεις του. Αυτός είναι και ο λόγος που ΠΡΕΠΕΙ όλοι όσοι επιβαίνουν στα σκάφη να φορούν σωσίβιο. Δεν φοράει κάποιος σωσίβιο  επειδή, ενδεχομένως, δεν γνωρίζει κολύμπι, αλλά για να μη πνιγεί στην περίπτωση που πέσει στο νερό έχοντας χάσεις τις αισθήσεις του. Δεν είναι τυχαία η επιλογή μου να εμφανίζεται πάντοτε στο επάνω μέρος όλων των σελίδων αυτού του διαδκτυακού περιοδικού η φράση : "Το σωσίβιο, το quick stop και η ζώνη σώζουν ζωές". 

Και τώρα τι; Τι θα γίνει αύριο που θα κληθώ να ανανεώσω την άδεια χειριστή ταχυπλόου λόγω ηλικίας; Θα έρθει το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, που τρέχει κατά κανόνα πίσω από τα γεγονότα, να θεσπίσει νέους νόμους που θα κάνουν τη διαδικασία για την ανανέωση των αδειών πολυπλοκότερη και την χρονική διάρκειά τους συντομότερη. Μετά τα μέτρα θα ατονήσουν και πάλι, μέχρι να γίνει ένα νέο ατύχημα...