Επιμέλεια : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Αν σας έβαζαν το ακόλουθο αίνιγμα θα βρίσκατε τη λύση του; Το αίνιγμα λοιπόν είναι : Σε ποιο νησί του Αιγαίου δεν υπάρχει ναός αφιερωμένος στο όνομα του Αγίου του;
Επειδή, όσο και αν παιδέψετε το μυαλό σας δεν θα το βρείτε, θα το πάρει το ποτάμι. Ο Άη Στράτης είναι το νησί που ο Άγιός του δεν διαθέτει στέγη! Διέθετε, δηλαδή, μέχρι που ήρθε η χούντα και τη γκρέμισε! Όχι, δεν έπεσε απ' τον σεισμό όπως έπεσαν τα σπίτια όλου σχεδόν του παλιού οικισμού. Το εκκλησάκι του Αγ. Ευστρατίου, που δέσποζε πάνω απ' το λιμάνι του νησιού, το έριξε η χουντική μπουλντόζα τραβώντας το με συρματόσχοινα! Λένε μάλιστα, αυτοί που θυμούνται, ότι η πρώτη προσπάθεια απέτυχε με τα συρματόσχοινα να κόβονται και τον χειριστή της μπουλντόζας να το βάζει στα πόδια απ' τον φόβο του!
Η χούντα όμως ήταν αποφασισμένη (θυμηθείτε : πατρίς, θρησκεία, οικογένεια) και έτσι, με τη δεύτερη προσπάθεια, το εκκλησάκι, που είχε κατά πάγεια τακτική του ιερατείου κτιστεί επάνω σε αρχαίο ναό (υπήρχε στη θέση αυτή ο ναός των Πέντε Μαρτύρων, που ανοικοδομήθηκε στην περιοχή του παραδοσιακού οικισμού το 1693 και διέθετε δομικά υλικά από αρχαίο ελληνικό ναό), διελύθη εις τα εξ ων συνετέθη! Η συνέχεια, λίγο πολύ, γνωστή και αναμενόμενη. Τα αρχαία μάρμαρα και οι κίονες εξαφανίστηκαν από κάποιους επιτήδειους που τα χρησιμοποίησαν άγνωστο πού.
Όταν η χούντα την έκανε, όπως λέμε, με ελαφρά πηδηματάκια, κάποιοι Αγιοστρατίτες θέλησαν να κτίσουν και πάλι τον ναό του Αγίου τους. Σκόνταψαν όμως στην σε πολλές αμαρτίες περιπεσούσα γυνή που ακούει στο όνομα Αρχαιολογική Υπηρεσία! Η Υπηρεσία αυτή που ευθύνεται, κατά την γνώμη μου, για εκατοντάδες παράλογες αποφάσεις που παγώνουν κάθε τόσο, για το τίποτε, διάφορα έργα ανά την Επικράτεια ενώ, συγχρόνως αδιαφορεί προκλητικά για πολλά αρχαία ευρήματα, αποφάσισε ότι δεν μπορεί να ανακατασκευαστεί ο ναός του Αγ. Ευστρατίου γιατί, προφανώς ήταν κτισμένος επάνω σε αρχαίο Ιερό!
Το ερώτημα είναι : Πού ήταν η Αρχαιολογική Υπηρεσία όταν κατά την διάνοιξη των στοών για την κατασκευή του μετρό της Αθήνας αποκαλύφθηκαν, ένας Θεός μόνο γνωρίζει πόσα, αρχαία διαμάντια τα οποία σκεπάστηκαν αμέσως με ράγιες τραίνων και σταθμούς επιβατών; Εντάξει, καλά έκανε, δεν λέω. Έργο πνοής ήταν για την πρωτεύουσα το μετρό και έτσι έπρεπε να γίνει. Γιατί όμως υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά; Στον Άη Στράτη ο ομώνυμος ναός υπήρχε και τον κατεδάφισε η χούντα. Γιατί δεν μπορεί να ξαναγίνει στη θέση που βρισκόταν προτού κατεδαφιστεί;
Ας υποθέσουμε ότι δεν πρέπει να γίνει ο ναός του Αγ. Ευστρατίου στη θέση που βρισκόταν γιατί, καλώς ή κακώς (πολύ κακώς) , το ιερατείο τον έκτισε επάνω σε αρχαίο ναό. Ωραία! Ας στεγάσουν λοιπόν τον Άη Στράτη λίγα μέτρα πιο πέρα και εφ' όσον η Αρχαιολογική Υπηρεσία πράγματι ενδιαφέρεται για το αντικείμενο της ύπαρξής της, ας δώσει εντολή και κονδύλια να σωθεί και από το αρχαίο Ιερό ό,τι μπορεί να σωθεί! Απλή λογική! Με το να αδιαφορείς για το αρχαίο Ιερό και να απαγορεύεις συγχρόνως με το έτσι θέλω την ανακατασκευή του ναού του Αγ. Ευστρατίου, το μόνο που καταφέρνεις είναι να επιβεβαιώνεις για άλλη μια φορά τη στενοκεφαλιά σου!
Η αλήθεια είναι - έτσι τουλάχιστον μου είπε η Δήμαρχος του Άη Στράτη Μαρία Κακαλή - ότι η μέχρι πρότινος Υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου είχε υποσχεθεί ότι θα αρθεί η απαγόρευση και ο Άγιος Ευστράτιος θα αποκτήσει και πάλι στέγη. Η Κονιόρδου όμως έφυγε και την διεδέχθη η Μυρσίνη Ζορμπά. Θα έχει το κράτος συνέχεια (όπως συνήθως ισχυρίζονται οι πολιτικοί μας); Θα τηρήσει η νέα Υπουργός την υπόσχεση της προκατόχου της ή πάλι φτου κι' απ' την αρχή;