Rib and Sea

Γράφει ο Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Ηταν πάγειο όνειρό σας να αποκτήσετε ένα φουσκωτό σκάφος. Το ξέρω! Πώς; Μη ρωτάτε! Το ξέρω σας λέω! Δουλέψατε ή κληρονομήσατε, αποταμιεύσατε ή τα κερδίσατε, τα κλέψατε ή «τα πήρατε», βρέθηκε τέλος πάντων κάποιος τρόπος να εξοικονομήσετε τα χρήματα και το αγοράσατε, κάπου μετά τα πρώτα ή τα δεύτερα «-άντα» σας. Και τώρα; Ξέρετε πόσοι σαν εσάς βρέθηκαν ξαφνικά από το πουθενά με ένα φουσκωτό σκάφος αραγμένο στο γκαράζ του σπιτιού τους (σπανία πλην όμως ιδανική περίπτωση, ιδίως αν το σπίτι είναι παραθαλάσσιο!) ή (όπερ και συνηθέστερο) στα υπαίθρια πάρκινγκ της Αναβύσσου, του Μαραθώνα, του Λαγονησίου και άλλων παρομοίων ων ουκ έστιν πλέον αριθμός; Πολλοί! Και όλοι αυτοί δεν γεννήθηκαν βεβαίως ναυτικοί ούτε είχαν σαν πρώτο στόχο της ζωής τους να αποκτήσουν φουσκωτό. Οι περισσότεροι «έπρεπε» να πάρουν φουσκωτό γιατί πήρε και ο φίλος ή ο γείτονας. Αλλοι γιατί το φουσκωτό δεν είναι πια η παρεξηγημένη «σαμπρέλλα» της δεκαετίας του 70 αλλά η περίεργη μόδα της εποχής, το «must», ούτως ειπείν, των επιτυχημένων. Αλλοι, πάλι, γιατί έτσι! Δηλαδή ο Κουίκ, ο Χαρδαβέλλας και ο Μάκης που έχουν φουσκωτό είναι καλύτεροι;

Αλλοι πάλι «αγόρασαν» φουσκωτό γιατί δεν μπορείς κύριε να εκδίδεις περιοδικό για φουσκωτά και να κυκλοφορείς με cruiser, και άλλοι γιατί είναι πρόκληση να αγοράσει φουσκωτό η «Κατίνα» (που λέει ο λόγος) και να μην το αγοράσουν αυτοί, που έχουν εν πάση περιπτώσει και μια θέση στην κοινωνία! Υπάρχουν βεβαίως και εκείνοι που ο «αέρας» κυκλοφορούσε πάντοτε στο αίμα τους. Αυτοί που αγόρασαν φουσκωτό στη θάλασσα για τους ίδιους περίπου λόγους που αγόρασαν μεγάλη εντούρο στην ξηρά, υποβάλλοντας την οικογένεια και τον εαυτό τους σε αιματηρές οικονομίες. Αυτοί που νοιώθουν το στομάχι τους να σφίγγεται όταν βγαίνουν ραντεβού μαζί Της στο πέλαγος και πνίγουν τις σκοτούρες τους στην αγκαλιά Της. Αυτοί που δεν ενοχλούνται ιδιαίτερα αν σήμερα έχει λίγο «θάλασσα», αν θα περάσει νερό από την ακριβή νιτσεράδα, αν θα βραχεί το ακριβό «σινιέ» μπλουζάκι ή αν θα «χορέψει» η ραχοκοκκαλιά τους στους ρυθμούς ενός «υγρού πεντοζάλη». Πολλά θα μπορούσα να πω για όλους αυτούς, αλλά δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Αν πάντως εσύ αναγνώστη αυτού του άρθρου ανήκεις στους τελευταίους, μείνε να διαβάσεις όσα θα ακολουθήσουν. Αν ανήκεις σε μια από τις κατηγορίες της προηγούμενης παραγράφου, καλύτερα πάρε τα κουβαδάκια σου και πήγαινε να παίξεις σε άλλη παραλία! Οχι γιατί ο γράφων είναι «ρατσιστής», αλλά γιατί εσύ θα χάσεις τον χρόνο σου προσπαθώντας να κατανοήσεις την «τρέλλα» που «δέρνει» αυτούς τους «Γαλάτες»...

Συμβουλή πρώτη και σημαντικότερη. Μείνε όπως είσαι! Εσύ, ναι εσύ, γιατί ο άλλος υποτίθεται δεν «παίζει» πια εδώ, πήγε σε άλλη παραλία! Γιατί, μήπως θα άλλαζες αν στο ζητούσα; Ετσι γεννήθηκες! Υπάρχουν ωστόσο κάποια πράγματα που πρέπει φίλε να γνωρίζεις (ή να αποδεχθείς) αν θέλεις να πάει μακρυά αυτή η «βαλίτσα». Αφησέ με να στα πω και αποφάσισε αν θα τα λάβεις υπόψη σου ή αν θα φύγεις και συ από αυτή την «παραλία».

Κανόνας πρώτος λοιπόν (δεν θα επιμείνω ότι είναι πρώτος, πρέπει όμως αφ’ ενός από κάπου να αρχίσω, αφ’ ετέρου να σου πω ότι αν δεν τον ακολουθήσεις από την αρχή, ίσως χάσεις γρήγορα το κουράγιο να συνεχίσεις. Μην βάλεις λοιπόν ποτέ στο φουσκωτό σου αυτούς που ανήκουν στην πρώτη παράγραφο! Ακόμη και αν τυχαίνει να είναι φίλοι σου! Εκτός και αν ψάχνεις αφορμή να μαλώσεις μαζί τους! Γιατί είναι βέβαιο ότι αυτό θα συμβεί, αν τους συμπεριλάβεις στο πλήρωμά σου. Η συμβίωση στο φουσκωτό σκάφος, ανθρώπων που δεν ταιριάζουν τα «χνώτα» τους, ιδίως αν το ταξίδι πρόκειται να διαρκέσει πάνω από μια ημέρα, δημιουργεί, κατά κανόνα, πολλά προβλήματα. Εχει αποδειχθεί ότι ακόμη και φιλίες πολλών ετών διαλύθηκαν μετά από συμβίωση δύο μόλις ημερών σε φουσκωτό! Δεν είναι λοιπόν περίεργο που τα φουσκωτά έχουν αποκτήσει τη φήμη του «δοκιμαστή των σχέσεων».

Κανόνας δεύτερος. Μη φορτώνεις στο φουσκωτό πράγματα που δεν χρειάζεσαι και μην αφήνεις πίσω όσα μπορεί να σου φανούν χρήσιμα, αν όχι σωτήρια. Θέλεις παράδειγμα; Πάρε εφεδρικά σχοινιά αλλά μην πάρεις το «συνολάκι» της γυναίκας σου αν ο χώρος δεν περισσεύει. Πάρε τα απαραίτητα εργαλεία, εφεδρική άγκυρα και προπέλλα αλλά μην πάρεις τη γκρινιάρα φίλη της που με το πρώτο κύμα θα ζητήσει να κατέβει στην επόμενη στάση! Ακολούθησε αυτά τα παραδείγματα και θα βρεις μόνος σου τα «πάρε» και τα «μη».

Κανόνας τρίτος. Φρόντισε να έχεις πάντοτε γεμάτες τις δεξαμενές του καυσίμου γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερη ξεφτίλα να μείνεις από βενζίνη δύο μίλια μακρυά από την παραλία ή, το χειρότερο, καραβοφάναρο στον αφρισμένο Τσικνιά και να φωνάζεις βραδυάτικα κάποιο φίλο να σε ρυμουλκύσει (αν σε βρει) ! Φρόντισε ακόμη να έχεις πάντοτε μαζί σου εφεδρικό δοχείο για τη μετάγγιση γιατί, δυστυχώς, ο «πολιτισμός» δεν έφτασε ακόμη σε τούτη τη γωνιά του πλανήτη. Προς το παρόν βρίσκεται στις μαρίνες της Τουρκίας. Ισως σε τρεις δεκαετίες δούμε και στα δικά μας νησιά τις τρόμπες των πρατηρίων πάνω στους ντόκους των λιμανιών. Αμφιβάλλω βεβαίως αν θα ζω ως τότε!

Κανόνας τέταρτος. Εχε πάντοτε μαζί σου όλα τα χαρτιά του σκάφους και τα σωστικά που προβλέπει η άδεια εκτέλεσης πλόων. Οι έλεγχοι δεν είναι συχνοί, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι, όταν γίνει, εσύ πρέπει να χάσεις, εκτός από το χρώμα και τη διάθεσή σου, και τις πολύτιμες διακοπές σου! Το ξέρω ότι η πλευστική συσκευή σού κάθεται στο στομάχι, σκέψου όμως πόσο χειρότερο θα ήταν αν είχε περάσει ο νόμος για τα «βαρελάκια»! Στο χέρι μας είναι, τώρα που η ατσούμπαλη αυτή και άχρηστη «πλευστική» συσκευή (που σε πολλά φουσκωτά έχει ήδη μετατραπεί σε μια ευρύχωρη... βαλίτσα!) καθιερώθηκε και οι «συνδαιτημόνες»... χόρτασαν, να τη βγάλουμε από τη ζωή μας με ανάλογες πιέσεις που θα ασκήσουμε σ΄αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις, πείθοντάς τους ότι ούτε τις χρησιμοποιήσαμε μέχρι τώρα αλλά, πολύ περισσότερο, ούτε πρόκειται να τις χρησιμοποιήσουμε και στο μέλλον, εγκαταλείποντας την ασφάλεια και τη σιγουριά του αβύθιστου φουσκωτού σκάφους μας για να πέσουμε στο νερό πιασμένοι (οι μισοί από μας λέει ο νόμος!!!) από τα σχοινιά μιας τετράγωνης υφασμάτινης σχεδίας παραγεμισμένης με φελιζόλ ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων!

Κανόνας πέμπτος. Πάρτο απόφαση ότι ένα φουσκωτό ακινητοποιείται, συνήθως, ή από βρώμικα και νερωμένα καύσιμα ή από ηλεκτρικά. Στατιστικώς, οι δύο αυτές αιτίες υπερτερούν, κατά πολύ, από κάθε άλλη, αν βεβαίως φροντίζεις να συντηρείς τον κινητήρα σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή του. Το πρώτο πρόβλημα αντιμετωπίζεται. Παίρνεις τα απαραίτητα μέτρα (ειδικά χωνιά, υδατοπαγίδες, φίλτρα, κρέμες κλπ.), ελέγχεις τα καύσιμα κατά τον ανεφοδιασμό ή, αν τίποτε από αυτά δεν «πιάσει», αλλάζεις βενζινά! Εκεί που τα πράγματα είναι σοβαρά, είναι το ηλεκτρικό κύκλωμα του σκάφους, αφού δεν είναι δυνατό να είσαι και ηλεκτρολόγος για να βάλεις ο ίδιος σε τάξη τα καλώδια. Είναι όμως στο χέρι σου να μην επιτρέψεις σε ηλεκτρολόγους... πολυκατοικιών, ή ευκαιριακούς,   κατ’ επίφασιν ηλεκτρολόγους (που θα μάθουν να «κουρεύουν στου κασίδη το κεφάλι») να κάνουν το ηλεκτρικό κύκλωμα του αγαπημένου σου φουσκωτού να μοιάζει με το «μαλλί της γριάς»! Υπήρξαν πάμπολλα παραδείγματα υπέροχων πράγματι φουσκωτών σκαφών, η ηλεκτρική εγκατάσταση των οποίων δεν βλεπόταν! Και είναι θαύμα πώς τα σκάφη αυτά συνεχίζουν ακόμη να ταξιδεύουν στη θάλασσα! Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια, οι κατασκευαστές έχουν επιδείξει την ανάλογη σοβαρότητα στο ζήτημα αυτό αλλά, πολλές φορές, οι γκάφες ολκής δεν λείπουν (ούτε δυστυχώς τα βραχυκυλώματα που τις ακολουθούν).

Κανόνας έκτος. Λίγο προτού γυρίσεις τη μίζα του κινητήρα, πέρασε στο πόδι σου το quick stop και φόρεσε σωσίβιο. Φρόντισε μάλιστα να φορέσουν σωσίβιο και όλοι όσοι επιβαίνουν στο σκάφος. Να θυμάσαι πως ο καλός καπετάνιος είναι ο ασφαλής καπετάνιος. Γιατί το quick stop στο πόδι; Μα για να μείνουν τα χέρια σου ελεύθερα και να μη μπλεχτεί το κορδόνι στο βολάν από μια απρόσεκτη κίνηση. Γιατί πρέπει όσοι επιβαίνουν στο σκάφος να φορούν πάντοτε σωσίβιο; Σκέψου τι θα συμβεί αν πέφτοντας κάποιος στο νερό κτυπήσει στο κεφάλι και χάσει τις αισθήσεις του. Δεν είναι κρίμα να πνιγεί ενώ μπορεί να σώσει τη ζωή του φορώντας ένα σωσίβιο; Προτίμησε τα σωσίβια που έχουν υποστήριξη στο σβέρκο και κρατούν το κεφάλι έξω από το νερό (έστω και αν δεν είναι «εγκεκριμένα» από το Υ.Ε.Ν. Προτίμησε μια «μη εγκεκριμένη» ζωή, παρά έναν «εγκεκριμένο» πνιγμό!

Κανόνας έβδομος. Τοποθέτησε τον πυροσβεστήρα σε τέτοιο σημείο ώστε, αν χρειαστεί, να έχεις άμεση πρόσβαση. Η φωτιά στο σκάφος εξαπλώνεται πολύ γρήγορα λόγω των εύφλεκτων υλικών που υπάρχουν τριγύρω και κάθε στιγμή που χάνεται, όταν πανικόβλητος ψάχνεις να βρεις τον πυροσβεστήρα, μπορεί να είναι μοιραία.

Κανόνας όγδοος. Μην πετάς ποτέ σκουπίδια και άδεια δοχεία λαδιού στη θάλασσα. Εκτός από το ότι δεν πρόκειται ποτέ να περάσει από κει ο σκουπιδιάρης της γειτονιάς, θα δείξεις την ανατροφή και την παιδεία σου. Επιπλέον θα έχεις συντελέσει και εσύ, στο ποσοστό που σου αναλογεί, στην καταστροφή του πλανήτη και αυτού του υπέροχου υγρού γαλάζιου καθρέφτη που τόσο λες πως αγαπάς. Θυμήσου, ακόμη, πως οι νεαροί απόγονοί σου, οι οποίοι πιθανώς θα είναι μαζί σου στο σκάφος, θα πάρουν ένα πρώτης τάξης παράδειγμα αν σε δουν να πετάς (ή να μην πετάς) τα σκουπίδια στη θάλασσα.

Κανόνας ένατος. Προσπάθησε να αποφύγεις, όπως ο διάολος το λιβάνι, να ταξιδέψεις νύχτα στη θάλασσα (εκτός αν είναι ζήτημα ζωής και θανάτου). Το ταξίδι τη νύχτα είναι πιο ρομαντικό και αγαπησιάρικο, η θάλασσα (ιδίως τον Αύγουστο) είναι πιο ήρεμη, οι φάροι φαίνονται καλύτερα, το ίδιο και τα φώτα της παραλίας. Οχι όμως και οι σακκούλες, τα ξύλα, οι άγνωστες και χωρίς σήμανση ξέρες, τα επιπλέοντα βαρέλια, τα τεράστια ξύλινα καρούλια του Ο.Τ.Ε., οι επιπλεόντες κάβοι και οι ψαροκασέλες! Λοιπόν, τι λές; Θα ξαναταξιδέψεις νύχτα;

Κανόνας δέκατος. Εχε πάντα μαζί σου ένα κράνος μοτοσυκλέτας με ζελατίνα που προστατεύει το πρόσωπο. Θα σου χρειαστεί! Δεν πρόκειται να σου πω πότε. Θα το καταλάβεις μόνος σου και θα με ευγνωμονείς! Εγώ το φόρεσα, για πρώτη φορά, στον διεθνή αγώνα φουσκωτών της Σκωτίας, το καλοκαίρι του 1991, όχι γιατί το ήθελα, αλλά γιατί ήταν υποχρεωτικό. Από τότε δεν το έχω αποχωριστεί! Οταν γύρισα στην Ελλάδα, όλοι με κοιτούσαν με οίκτο όταν με έβλεπαν με κράνος στη θάλασσα. Σήμερα, όταν το spray της θάλασσας γίνεται ενοχλητικό, το φορούν όλο και περισσότεροι και με ευγνωμονούν!

 
Κανόνας ενδέκατος (αμέ, τι νόμιζες, θα σταματούσα στις δέκα εντολές;). Μάθε λοιπόν, απαραιτήτως, τη χρήση του ναυτικού χάρτη, του διπαράλληλου και της πυξίδας και πάψε να κοιτάς με λάγνο βλέμμα την οθόνη του πανάκριβου gps που στολίζει την κονσόλα του σκάφους σου. Κανένας δεν χάθηκε χρησιμοποιώντας τα παραδοσιακά μέσα και όργανα ναυτιλίας. Δεν σου συνιστώ να πετάξεις το gps ή να μην το ξανακοιτάξεις. Η τεχνολογία είναι άλλωστε πάντοτε στην υπηρεσία του ανθρώπου. Αν όμως, πράγμα διόλου απίθανο, χαλάσει το ρημάδι (είναι βλέπεις ηλεκτρονικό) καταμεσής στο πέλαγος και συ δεν ξέρεις πού «πάνε τα τέσσερα» από ναυτιλία;

Κανόνας δωδέκατος (και τέρμα, προς το παρόν, γιατί κουράστηκα!). Μη σε δω σε κάποιο λιμάνι να δένεις το φουσκωτό δίκην γαϊδάρου, γιατί χάθηκες! Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος που εφευρέθηκε η καντηλίτσα! Αν δεν την ξέρεις, μη στενοχωριέσαι. Ζήτησε από κάποιον «παλιό» να στη δείξει. Ελπίζω αυτός να ξέρει!