Rib and Sea

Πήγε, φωτογράφισε, βιντεοσκόπησε και περιγράφει ο Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

Με είχε προϊδεάσει για την Σκύρο ο Μπάμπης Κωνσταντάτος, όταν πέρασε πέρυσι το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς και τα Κούλουμα στο όμορφο αυτό νησί των Σποράδων http://www.ribandsea.com/travels/984-skyros-oi-geroi-oi-koreles-kai-alla-tina Όχι ότι δεν είχα περάσει από την Σκύρο παλαιότερα, αλλά είναι σίγουρα άλλο πράγμα να σταματάς για λίγο με ένα φουσκωτό στη Λιναριά ή στην παραλία του Μώλου και να κάνεις μια σύντομη βόλτα στη Χώρα, εν πλω προς Κωνσταντινούπολη ή Άϊ Στράτη, άλλο πράγμα να ψαρεύεις στη Σκυροπούλα και άλλο πράγμα να περιπλανάσαι στο νησί επί μία σχεδόν εβδομάδα, όπως κάναμε εμείς φέτος, ακολουθώντας τον τρελό χορό των γέρων με τις κουδούνες και τις κορέλες να χορεύουν γύρω τους και τους ναύτες της τράτας να διακωμωδούν την επικαιρότητα. Την επικαιρότητα της πανελλήνιας κωλοτούμπας, εν ολίγοις.

Περάσαμε από την Κύμη στη Σκύρο φορτώνοντας το αυτοκινούμενο σπίτι μας στο καράβι της "Σκυριανής Ναυτικής Εταιρείας", τον "Αχιλλέα", το καμάρι των Σκυριανών, που δεν το βλέπουν μόνο σαν ένα καράβι που τους εξυπηρετεί, σε καθημερινή βάση, αλλά και σαν ένα κομμάτι δικό τους, κομμάτι του νησιού τους, αφού ο "Αχιλλέας", όπως και τα άλλα δύο μικρότερα καράβια που προηγήθηκαν, αγοράστηκαν με δικά τους χρήματα και εξοφλήθηκαν! "Ένα κομμάτι του Αχιλλέα ανήκει και σε μένα, μια βίδα έστω!", μας είπε χαμογελώντας η Μερσίνη Μανδηλαρά, η υπάλληλος του Δήμου που πάνω από δύο δεκαετίες υπηρετεί το νησί της δίνοντας σ' αυτό όλη την αγάπη της.

Μελαγχόλησα στη σκέψη πως κάτι τέτοιο δεν έγινε, ενώ θα μπορούσε, σε άλλα μικρά και προβληματικά, από πλευράς ακτοπλοϊκής σύνδεσης, νησιά του Αιγαίου, όπως π.χ. η Κάσος που έχει στις τάξεις της εύπορους εφοπλιστές, με αποτέλεσμα αυτά να εξαρτώνται από τις διαθέσεις των πλοιοκτητών και τα κονδύλια των επιδοτήσεων που εγκρίνουν οι εκάστοτε Υπουργοί Ναυτιλίας και Οικονομικών για τις "άγονες" γραμμές. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος για τον οποίον οι Δημοτικές Αρχές των νησιών, που στερούνται δικών τους πλοίων, αναγκάζονται να φιλούν κατουρημένες ποδιές για ένα δρομολόγιο, ενώ τα νησιά αυτά στερούνται της τουριστικής ανάπτυξης και της προόδου, δικαιολογώντας, μ' αυτόν τον τρόπο, τον ατυχή και απαράδεκτο χαρακτηρισμό τους σαν "άγονα".

Μία ώρα και 45 λεπτά κράτησε το ταξίδι, με έναν πεντάρη γρέγο να σφυροκοπάει την αριστερή μάσκα του "Αχιλλέα" που, όμως, δεν καταλάβαινε τίποτε! Μας το είχε πει άλλωστε στη Σκύρο ο φίλος και άλλοτε πελάτης μου Κώστας Μαζαράκης, καθώς η καπετάνισσα έδειχνε σχετικώς ανήσυχη κοιτάζοντας μια το πέλαγος και μια τον "Αχιλλέα". "Μπα, μην το φοβάσαι. Με τον καιρό στη μάσκα ταξιδεύει καλά. Στα πρύμα έχει λίγο πρόβλημα γιατί έχει γίνει επέμβαση εκ των υστέρων και του πρόσθεσαν χαβαλέ". Η καπετάνισσα μπορεί να μην κατάλαβε τα περί "χαβαλέ", ησύχασε όμως...

Αποβιβαστήκαμε στο λιμάνι της Λιναριάς στις 8 το βράδυ της Πέμπτης 19 Φεβρουαρίου. Δεν κουράστηκα πολύ να βρώ το σημείο όπου θα κάναμε την πρώτη μας διανυκτέρευση στο νησί. Μέχρι να πέσει για τα καλά το σκοτάδι κι' εμείς να πέσουμε στην αγκαλιά του Μορφέα, περπάτησα για λίγο στο λιμάνι και ομολογώ ότι εντυπωσιάστηκα! Δεν περίμενα να δω τέτοια οργάνωση και τέτοιο έργο από ένα Λιμενικό Ταμείο! Καθαριότητα παντού, παγκάκια για τους επισκέπτες, ανοξείδωτες δέστρες, μεγάλη ράμπα για την καθέλκυση σκαφών, στρογγυλά σωσίβια σε ετοιμότητα, δυνατότητα ελεύθερης σύνδεσης στο διαδίκτυο, pillars για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, διαγραμμισμένοι χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, μεταλλικά καρότσια για την μεταφορά σκουπιδιών και αποσκευών, μέχρι "pillars"-σταχτοδοχεία για τους θεριακλήδες, αλλά και νάϋλον σακκούλες για τις ακαθαρσίες των σκύλλων, όπως αυτές που υπάρχουν στις φρουταγορές των super markets! Δεν είναι αυτή η εικόνα που βλέπει κανείς στα λιμάνια, στις μαρίνες ή στα αλιευτικά καταφύγια που υπάρχουν στα νησιά του Αιγαίου και αυτό σίγουρα καταγράφεται στα θετικά της Σκύρου.

Δεν θα μπορούσαν, βεβαίως, να μην υπάρχουν κι' εδώ λιμενικά προβλήματα, ανάλογα με αυτά που συναντά κανείς και σε άλλα νησιά του Ελληνικού Αρχιπελάγους, όπως επί παραδείγματι το αυθαίρετο αλιευτικό καταφύγιο, το οποίο υπάρχει μεν στο βόρειο άκρο της παραλίας του Μώλου, αλλά δεν υπάρχει στα χαρτιά! "Κάθε πολιτικός που περνούσε από δω φρόντιζε να προσθέτει ένα βράχο στον λιμενοβραχίονα, για ψηφοθηρικούς βέβαια λόγους, σε ένα έργο για το οποίο ούτε μελέτη υπήρχε ούτε ήταν καταγεγραμμένο στα χαρτιά!", μου είπε κάποιος Σκυριανός που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Στη συνάντηση πάντως που προβλέπεται σύντομα να έχω με τον νεοεκλεγέντα Δήμαρχο Σκύρου κ. Μίλτο Χατζηγιαννάκη ελπίζω να πάρω υπεύθυνη απάντηση για το θέμα αυτό, όπως και για τη μαρίνα "φάντασμα" στο Αχίλλι, τα χρήματα για την κατασκευή της οποίας φαίνεται πως έμπαιναν σε... τρύπιες τσέπες. Συνάντησα εκεί έναν μηχανικό μηχανών θαλάσσης, τον Γ.Α., ο οποίος, ενώ μου έκανε επίδειξη του θάρρους του μιλώντας έξω από τα δόντια και αναφέροντας στοιχεία γι' αυτούς οι οποίοι δημιούργησαν το πρόβλημα, όταν του ζήτησα να καταγράψω όσα μου έλεγε στην κάμερα, κουμπώθηκε!

Άλλες μαρτυρίες βεβαίως μιλούν για κακό προσανατολισμό της μαρίνας στο Αχίλλι που δεν την προστατεύουν από τους βορείους ανέμους. Και, ευλόγως, μπορεί κανείς να αναρωτηθεί. Καλά, δεν το είχαν προβλέψει αυτό οι μελετητές προτού προχωρήσουν στην κατασκευή της μαρίνας ή, ως συνήθως, ο καυγάς έγινε και σ' αυτή την περίπτωση για το "πάπλωμα"; Αυτό που είναι πάντως αμέσως ορατό δια γυμνού οφθαλμού είναι η απίστευτη σχεδίαση και κακοτεχνία των δύο ραμπών καθέλκυσης. Μια ματιά στη φωτογραφία θα πείσει και τον πιο δύσπιστο. Είναι απολύτως βέβαιο πως όποιος προσπαθήσει να καθελκύσει το σκάφος του κάνοντας χρήση αυτών των ραμπών καθέλκυσης θα κινδυνεύσει να δει το αυτοκίνητό του να βυθίζεται στη θάλασσα, αν δεν σπάσει προηγουμένως το σασσί του!

Καθώς σερφάραμε στο διαδίκτυο και είδαμε την πρόβλεψη του καιρού για τις επόμενες ημέρες, αποφασίσαμε να εκμεταλλευτούμε ολόκληρη την Παρασκευή για να γυρίσουμε το νησί με το αυτοκινούμενο, καθώς για το τριήμερο της τελευταίας αποκριάς και την Καθαρή Δευτέρα η Ε.Μ.Υ. προέβλεπε βροχές και καταιγίδες! Και κάναμε πολύ καλά, όπως απεδείχθη. Η Σκύρος είναι πάντως πανέμορφη, τόσο στο βόρειο και πιο κατοικημένο τμήμα της, όσο και στο νότιο όπου βόσκουν ελεύθερα τα μικροκαμωμένα Σκυριανά αλογάκια. Μην ακολουθήσετε όμως τον δρόμο προς τις τρεις Μπούκες, αν πάτε κάποτε στη Σκύρο με αυτοκίνητο, γιατί θα βρεθείτε μπροστά στην κλειστή καγκελλόπορτα της Ναυτικής Βάσης. Σας το λέω εκ πείρας!

Ξεκινήσαμε από τη Λιναριά και αρχίσαμε να κινούμαστε από δυσμάς προς ανατολάς. Πρώτη στάση στην παραλία Αχερούνες και μετά στον Πεύκο, με το μικρό αραξοβόλι για μικρά αλιευτικά σκάφη και όμορφη παραλία περιστοιχισμένη από πεύκα. Εξ ου, προφανώς, και η ονομασία της περιοχής. Ακολούθησε ο Άγιος Φωκάς, η Ατσίτσα και το Παλαμάρι, όπου βρίσκονται τα απομεινάρια προϊστορικού οικισμού που αναπτύχθηκε εδώ μεταξύ της 3ης και της 2ης π.Χ. χιλιετίας, της Πρώϊμης δηλαδή και Μέσης περιόδου του Χαλκού. Είχαμε την τύχη, παρ' όλο που ήταν Φεβρουάριος, να βρούμε την ανοξείδωτη (!) πόρτα της εισόδου ανοικτή, αφού υπήρχε συνεργείο που εργαζόταν στον αρχαιολογικό χώρο.

Στη θέα του τρίποδου κάποιος από τους εργάτες ήρθε, τρέχοντας σχεδόν, προς το μέρος μου για να μου πει ότι το τρίποδο απαγορεύεται γιατί η λήψη μ' αυτό θεωρείται επαγγελματική! Να υποθέσω δηλαδή ότι εάν η λήψη είναι ερασιτεχνική και αναρτηθεί στο διαδίκτυο μέσω ενός κινητού τηλεφώνου, θα προβληθεί καλύτερα ο αρχαιολογικός χώρος; Μπορεί! Δεν εξεπλάγην, βεβαίως, δεδομένου ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που ένοιωθα πως το τρίποδο στους αρχαιολογικούς χώρους θεωρείται εργαλείο του διαβόλου! Εντελώς υποκριτικό! Πιστεύουν δηλαδή οι "προστάτες" της αρχαίας μας κληρονομιάς ότι αυτή κινδυνεύει από ένα τρίποδο βιντεοκάμερας! Λες και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να τραβήξει κάποιος σταθερά πλάνα χωρίς τρίποδο! Τέλος πάντων, επειδή δεν είχα διάθεση για καυγάδες, άφησα το τρίποδο και συνέχισα τη λήψη με την κάμερα ανά χείρας...

Ο αρχαιολογικός χώρος στο Παλαμάρι.

Ο προϊστορικός οικισμός στο Παλαμάρι, που βρίσκεται στο βόρειο άκρο της Σκύρου, αποτελεί εξαιρετική περίπτωση στον ελλαδικό χώρο μιας πυκνοδομημένης έκτασης 17 στρεμμάτων - υπολογίζεται ότι αρχικά ήταν διπλάσιος αλλά βυθίστηκε στη θάλασσα - που περιβάλλεται από μία εντυπωσιακή, λιθόκτιστη οχύρωση. Ενα ισχυρό τείχος, δηλαδή, του οποίου το καλύτερα σωζόμενο τμήμα έχει μήκος περί τα 200 μέτρα, ενώ στα βορειοδυτικά σώζεται σε ύψος 2,5 μέτρων και σε ένα σημείο κατεβαίνει σε βάθος 4 μ. σε τάφρο λαξευμένη μέσα σε ρήγμα. Μια οχυρωματική τεχνική η οποία είχε αναπτυχθεί στη Συρία και στην Παλαιστίνη από την 4η π.Χ. χιλιετία, για να γνωρίσει στη συνέχεια ευρεία διάδοση σε όλες τις περιοχές της Μεσογείου. Σήμερα, μάλιστα, θεωρείται ότι συνδέεται με θέσεις οι οποίες ήλεγχαν τους θαλάσσιους δρόμους του εμπορίου των μετάλλων, πράγμα το οποίο αναδεικνύει τον ιδιαίτερο  ρόλο που έπαιζε το Παλαμάρι αυτή τη  μακρινή  εποχή.

Οσο για τον ίδιο τον οικισμό, το χαρακτηριστικό του είναι ότι διέθετε οργανωμένη πολεοδομία, κεντρικούς αγωγούς στους δρόμους και προσεγμένες οικίες με τις αυλές τους. Εστίες,  φούρνοι, διαμορφωμένα δάπεδα και λιθόκτιστα πεζούλια βρίσκονταν τόσο μέσα στα σπίτια όσο και στον αύλειο χώρο τους. Από τα ευρήματα του οικισμού, εξ άλλου, ξεχωρίζουν τα  πολυάριθμα αγγεία, τα λίθινα και οστέϊνα εργαλεία, τα λίθινα και μεταλλικά σκεύη, ενώ βρέθηκαν και υπολείμματα επεξεργασίας οψιανού και τοπικού πυριτόλιθου. Σύμφωνα με τη  μελέτη πάντως, το τέλος αυτού του εντυπωσιακού οικισμού πρέπει να ήρθε από την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας. Γιατί ουδέν στοιχείο προκύπτει μετά από αυτήν. Στην παραλία του οικισμού, εξ άλλου, υπάρχουν ακόμα ίχνη και ερείπια του λιμανιού, το οποίο είχε εμπορικές επαφές με τις Κυκλάδες, την ανατολική ηπειρωτική Ελλάδα, την Εύβοια και το Βορειοανατολικό Αιγαίο.

Πηγή πληροφοριών για τον αρχαιολογικό χώρο στο Παλαμάρι : http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=491378

Το εκπληκτικό μουσείο του Μάνου και της Αναστασίας Φαλταϊτς.

Επιστρέψαμε στη Χώρα γιατί είχαμε αφήσει μια σοβαρή εκκρεμότητα. Το περίφημο μουσείο Φαλτάϊτς, το οποίο ήταν κλειστό όταν φθάσαμε εκεί νωρίς το πρωί. Ο χώρος είναι εκπληκτικός και η θέα της θάλασσας, της παραλίας και του οικισμού του Μώλου, από το σπίτι-μουσείο του Μάνου και της Αναστασίας Φαλτάϊτς, μοναδική! Ο Μάνος Φαλτάϊτς πέθανε προ τριών ετών σε ηλικία 73 ετών, αφήνοντας στη σύντροφό του Αναστασία ένα χώρο με απίστευτη ενέργεια και εκθέματα από ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο, και όχι μόνο. Αγάλματα, υφαντά, σκυριανά σκαλιστά έπιπλα, παλαιές εκδόσεις βιβλίων, αγροτικά σκεύη, ζωγραφικοί πίνακες του Μάνου Φαλτάϊτς και πολύτιμα έγγραφα, όπως αυτά της Φιλικής Εταιρείας και του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κων/πόλεως με το οποίο ο Πατριάρχης Γρηγόριος αφόρισε τους επαναστάτες!

Παρακάλεσα την Αναστασία Φαλτάϊτς να μου μιλήσει για το εκπληκτικό μουσείο που έστησε μαζί με τον σύζυγό της στο παλιό αρχοντικό της οικογένειας, αλλά εκείνη ήταν φανερά επιφυλακτική έως φανερά απρόθυμη. Δεν μπορούσα να την κατηγορήσω. Είχε άλλωστε μπροστά της κάποιον που δήλωνε δημοσιογράφος! "Ποιος ξέρει από πού βαστάει η σκούφια του", θα σκέφτηκε σίγουρα η Αναστασία Φαλτάϊτς, η οποία ενδεχομένως να ήταν καμμένη στο χυλό οπότε φυσούσε, καλού κακού, και το γιαούρτι. Αποτραβήχτηκε λοιπόν διακριτικά στον ιδιωτικό της χώρο...

Χρέη ξεναγού εκτέλεσε πάντως ο Μάνος Οικονομάκης, ο οποίος ήταν εξαιρετικός και τον ευχαριστώ ιδιαιτέρως γι' αυτό. Ελπίζω ότι το αποτέλεσμα της συζήτησής μας και ο τρόπος με τον οποίο πρόβαλα τον μοναδικό εκείνο χώρο και τα εκθέματά του, θα ικανοποιήσει τον ίδιο, την Αναστασία Φαλτάϊτς και όλους αυτούς που μόχθησαν για την δημιουργία και την συντήρηση αυτού του μουσείου, το οποίο, κατά την γνώμη μου, αποτελεί πολύτιμη εθνική παρακαταθήκη, με άγνωστο ωστόσο το μέλλον του μετά την "αναχώρηση" της μοναδικής κληρονόμου του, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν απόγονοι των Φαλτάϊτς οι οποίοι θα ενδιαφερθούν για την συντήρησή του και την αποπληρωμή των χρεών που δημιουργήθηκαν  κατά την ανακαίνιση και την επέκταση του αρχοντικού και του μουσείου.

Οι ανεμογεννήτριες, το ιερατείο και οι Σκυριανοί.

Ύποπτο ρόλο παίζει, από ό,τι φαίνεται, το ιερατείο στη Σκύρο. Με αμφιβόλου εγκυρότητας "χρυσόβουλα" αυτοκρατόρων του Βυζαντίου ένα μεγάλο τμήμα του νησιού έχει καταληφθεί (καταπατηθεί θα έλεγε κανείς) από τους καλόγερους, οι οποίοι μέσω της Κοινοπραξίας "Αιολική Νότιας Σκύρου και Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας Αγίου Όρους Έντεκα Α.Ε.", προσπάθησαν τα τελευταία χρόνια να ανοίξουν την κερκόπορτα για την εγκατάσταση στο νότιο τμήμα της Σκύρου 111 (!) ανεμογεννητριών, η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος των οποίων (άνω των 330 MW) θα μπορούσε να ηλεκτροδοτήσει τη... μισή Αθήνα! Οι Σκυριανοί πάντως, και αυτό είναι προς τιμήν τους, αντέδρασαν έντονα και μαζικά, με αποτέλεσμα η εισβολή των 111 ανεμογεννητριών να ματαιωθεί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι κάτοικοι του νησιού είναι εντελώς αρνητικοί για την εγκατάσταση περιορισμένου αριθμού ανεμογεννητριών που θα εξασφάλιζαν την αυτονομία της Σκύρου σε ηλεκτρικό ρεύμα.

Σε ανακοίνωσή της, η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Δήμου, Φορέων και Συλλόγων Σκύρου επισημαίνει πως το τεράστιο σε μέγεθος έργο, μαζί με τους δρόμους, τα κτίρια και τα καλώδια που θα χρειαστούν, είναι ασύμβατο με τη μικρή έκταση του νησιού και θα καταστρέψει τόσο τη χλωρίδα και πανίδα όσο και την οικονομική ζωή του νησιού, που βασίζεται στον τουρισμό, την κτηνοτροφία, τη γεωργία και τη μελισσοκομία.

Το μεγαλύτερο μέρος των 36.100 στρεμμάτων όπου προβλέπεται να γίνει η εγκατάσταση είναι χαρακτηρισμένο ως προστατευόμενη περιοχή NATURA και Ζώνη Ειδικής Προστασίας της Ορνιθοπανίδας. Σε αυτή την έκταση, σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, στο όρος Κόχυλας, βρίσκεται η μεγαλύτερη αποικία μαυροπετρίτη. Επίσης, σε άλλη ορεινή περιοχή της Σκύρου, στο Βουνό, που περιλαμβάνεται στο σχέδιο, τραγικές θα είναι οι συνέπειες για την αρχαία ράτσα των ημιάγριων σκυριανών αλόγων που ξεχειμωνιάζουν εκεί, για τα 20.000 αιγοπρόβατα και τις πάνω από 2.000 κυψέλες.

Η Επιτροπή, μαζί με την Ορνιθολογική, αναφέρουν πως είναι παράδοξο να βρίσκεται σε εξέλιξη το πρόγραμμα LIFE+2009 για την προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας στη Σκύρο, χρηματοδοτούμενο από κονδύλια της ΕΕ και εκτελούμενο από τον δήμο Σκύρου, περιβαλλοντικές οργανώσεις και με την σύμπραξη του «Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης», που έχει ρόλο στρατηγικού συμβούλου του ΥΠΕΚΑ και, την ίδια στιγμή, το υπουργείο (επί κυβερνήσεως Ν.Δ.) να εγκρίνει την εγκατάσταση 111 ανεμογεννητριών συνολικής ισχύος 330 MW στο μικρό νησί.

Γέροι και κορέλες.

Αυτό που συμβαίνει κάθε χρόνο στη Σκυριανή Αποκριά με τους "γέρους", κυρίως, και τις "κορέλες", δεν έχει όμοιό του σε ολόκληρη την Ελλάδα! Ενα τσούρμο από άνδρες και παιδιά χοροπηδούν επί ώρες στους δρόμους και στις πλατείες της Σκύρου έχοντας κρεμασμένη στη μέση τους μια αρμαθιά κουδούνες, δημιουργώντας τόσο θόρυβο που ακούγεται σε απόσταση χιλομέτρων και διώχνει το κακό! Ο γέρος λοιπόν και η γριά, που η ασυνήθιστη κακοκαιρία σκότωσε όλες τις αίγες τους, τρελάθηκαν και ο γέρος φόρεσε το τομάρι του μεγαλύτερου τράγου του, ζώστηκε όλα τα κουδούνια του κοπαδιού του και συνοδευόμενος από τη γυναίκα του, ντυμένη με τα κουρέλια που της είχαν απομείνει, κατέβηκαν στη Χώρα να διαλαλήσουν την καταστροφή τους χορεύοντας σαν τρελοί.

Αυτή είναι μάλλον μια μοντέρνα εξήγηση για την έλευση των γέρων, της κορέλας και του Φράγκου, σε μια απίθανη πομπή, όσο είναι ανοιχτό το Τριώδιο. Η καταγωγή της όμως πηγαίνει πολύ πιο πίσω, στους μύθους του τραγοπόδαρου θεού Πάνα και στις πομπές των ακολούθων του. Ο υιός του Ερμή και μιας Νύμφης και οι πιστοί του αρέσκονταν πάντα να τρομάζουν τους περαστικούς ντυμένοι με τραγοτόμαρα και χτυπώντας εκκωφαντικά κουδούνια, το πανδαιμόνιο που συμβαίνει στον κεντρικό δρόμο της Σκύρου το Σάββατο το βράδυ και το πρωί της τελευταίας Κυριακής της Αποκριάς.

Οι γέροι φορούν ένα βαρύ, μαύρο «καπότο» με μακρύ τρίχωμα και κουκούλα, την οποία συγκρατεί το παραδοσιακό ζωνάρι του βοσκού, που κρέμεται στο στήθος μαζί με ένα χρωματιστό μαντήλι. Το παντελόνι είναι το παραδοσιακό κοντοβράκι του βοσκού, όπως και οι «τροχαδόκαλτσες» και τα δερμάτινα σανδάλια, τα τροχάδια, και κρύβουν το πρόσωπό τους με μάσκα από δέρμα νεογέννητου κατσικιού. Κρατούν μπαστούνι - που στη λαβή του έχει ένα λουλουδάκι - το οποίο κραδαίνουν στον αέρα όταν κάνουν άλματα ή απλώς στηρίζονται σε αυτό.

Οι κορέλες φορούν την παραδοσιακή γυναικεία, σκυριανή, φορεσιά, άσπρη, με κεντημένη ποδιά και χρωματιστό μαντήλι στο κεφάλι, αν και παλιά ήταν γυναίκες που κρύβονταν πίσω από μάσκα. Τώρα όμως είναι όντως νεαρές κοπέλες, αεικίνητες και αέρινες σε σχέση με τη βαριά παρουσία των γέρων.(http://www.tovima.gr/travel/article/?aid=499680)

Φέτος οι γέροι και οι κορέλες πάντως είχαν την τιμητική τους καθώς για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια άνοιξαν οι πύλες του κάστρου και της εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου για να κτυπήσουν οι γέροι και πάλι τις καμπάνες της. Ωστόσο ο παππάς δεν επέτρεψε να περάσουν τα "δαιμόνια" μέσα από τον ναό με αποτέλεσμα οι γέροι και οι κορέλες να αναγκαστούν να φθάσουν μέχρι το καμπαναριό σκαρφαλώνοντας σε μια σκάλα ηλεκτρολόγου! Εκπληκτικό το θέαμα των γέρων που χόρευαν στην ταράτσα της μονής με φόντο τις οροφές των σπιτιών της Χώρας και την παραλία του Μώλου.

Το γλέντι κράτησε τελικώς μέχρι τις πρωϊνές ώρες, με τους γέρους και τις κορέλες να ανεβοκατεβαίνουν χορεύοντας στα δρομάκια της Χώρας και τις κουδούνες να ακούγονται μέχρι το αυτοκινούμενο, στην άκρη του πάρκινγκ έξω από τον οικισμό...

Η Σκυριανή τράτα του ξεφαντώματος και της σάτυρας.

Επηρεασμένος από όσα μου είχε πει το απόγευμα του Σαββάτου η υπάλληλος του Δήμου Σκύρου Μερσίνη Μανδηλαρά, πρόσωπο δοσμένο, ψυχή τε και σώματι, στις εκδηλώσεις αυτών των ημερών, κατηφόρισα από νωρίς στην αποθήκη όπου θα γινόταν η προετοιμασία της τράτας και των "ψαράδων" της. Ο ουρανός ήταν απ' το πρωί στα όρια του λυγμού. Καλού κακού λοιπόν πήρα και την ομπρέλα μαζί. Δεν χρειάστηκε όμως. Τουλάχιστον μέχρι το πρωί της Καθαρής Δευτέρας...

Πυρετός προετοιμασίας έξω από την αποθήκη που φιλοξενούσε την τράτα. Στολισμένη αυτή στα χρώματα των ημερών. "Varoufakis" η πρύμνη της, "Ουάου" η πλώρη της, στα κελεύσματα των ημερών, και το κατάρτι της στολισμένο με εσώρουχα, το γερμανικό σύμβολο και ψηφοδέλτια, πολλά ψηφοδέλτια. Αντί πιλοτηρίου μια τεράστια κάλπη η οποία, λίγο αργότερα, θα έβγαζε τον πρόεδρο... "Καυλόπουλο"! Αυτή είναι η Σκυριανή τράτα. Μια αυτοσχέδια υπαίθρια θεατρική παράσταση με απαγγελίες σατυρικών στίχων από μασκαρεμένους ερασιτέχνες ηθοποιούς και ποιητές που σατυρίζουν όσα συνέβησαν στο νησί τους, και όχι μόνο, κατά την διάρκεια της χρονιάς που πέρασε.

Και ποιος δεν ήταν εκεί. Ο Βαρουφάκης, ο Χριστόδουλος Ξηρός, η Αγγελική, η Μέρκελ και ο Σόϊμπλε στο αναπηρικό του καροτσάκι! Οι σατυρικοί στίχοι, γραμμένοι από την Μερσίνη Μανδηλαρά, σε απαγγελία του ταλαντούχου, με πηγαίο χιούμορ, κουρέα της Χώρας που τους πέρασε όλους από σαράντα κύματα! Δεν γλύτωσε κανείς! Ούτε ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Σκύρου, ούτε ο "Αχιλλέας", το καράβι του νησιού, ούτε ο Βαρουφάκης, ούτε ο Ξηρός, ούτε η Μέρκελ και ο Σόϊμπλε, ούτε οι δημοτικοί σύμβουλοι του Δήμου Σκύρου!

Και μετά ήρθε το ζεστό καλομαγειρεμένο κριθαράκι με το κρέας για το πλήρωμα της τράτας, το άφθονο κρασί, που κερνούσε στους γλεντιστάδες ένας μαυρισμένος καρναβαλιστής μέσω μιας "πάπιας"... νεφροπαθούς, ο χορός, το τραγούδι, τα πειράγματα και το γλέντι, με την ευχή να είναι και πάλι όλοι εδώ, στο όμορφο αυτό νησί των Σποράδων, για να γλεντήσουν στον ρυθμό και τα έθιμα της Σκυριανής Αποκριάς.