Rib and Sea
Πρόσωπα
Η Μπέττη Μούζακ εκπέμπει σήμα κινδύνου για το σχολείο Μεγίστης!
Σχόλια, φωτογραφίες, βίντεο : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Η κυρία Μπέττη Μούζακ είναι διευθύντρια στο σχολείο του Καστελλόριζου, επισήμως γνωστό σαν Σαντραπεία Αστική Σχολή Μεγίστης. Ένα σχολικό οικοδόμημα που, μπορεί μεν άλλοτε να στέγαζε αξιοπρεπώς τους δεκάδες μαθητές του νησιού, σήμερα όμως, όπως λέει η κυρία Μούζακ, οι αίθουσές του δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες της σύγχρονης εκπαίδευσης των ελαχίστων μαθητών που έχουν παραμείνει στο Καστελλόριζο, ενώ δεν υπάρχουν ούτε θερμαντικά σώματα για να ζεστάνουν τους μαθητές τον χειμώνα!
Αξίζει εδώ νομίζω να αναφερθεί ότι η Σαντραπεία Αστική Σχολή ιδρύθηκε από τον Λουκά Σαντραπέ, ο οποίος γεννήθηκε και έζησε τα πρώτα εφηβικά του χρόνια στο Καστελλόριζο. Η αρχιτεκτονική του κτιρίου, που εγκαινιάστηκε την 7η Ιουνίου του 1903, βασίστηκε στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, αφού η πρόσοψή του αποτελεί αντίγραφό του. Φιλοδοξώντας να παρέχει μόρφωση υψηλού επιπέδου, η Σαντραπεία Αστική Σχολή δημιουργήθηκε στα πρότυπα της ιδεολογίας του αλληλοδιδακτισμού και οι δάσκαλοί της προέρχονταν από το νησί, την Αθήνα, τη Ρόδο, αλλά και από τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη. Είναι το σημαντικότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Καστελλόριζου και βρίσκεται δίπλα στον Μητροπολιτικό Ναό Κωνσταντίνου και Ελένης, με τον οποίο συνδέεται με μία μοναδικής τέχνης βοτσαλωτή ασπρόμαυρη αυλή. Η Σαντραπεία Αστική Σχολή στεγάζει σήμερα το Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο του Καστελλόριζου.
Ανδρέας Μαρκέτος. Κεφαλλονίτης καπετάνιος στη γραμμή Μεγίστης.
Είκοσι τρεις περίπου ώρες κρατάει το ταξίδι μέχρι το Καστελλόριζο, ξεκινώντας απ' τον Πειραιά, με ενδιάμεση προσέγγιση στα λιμάνια της Καλύμνου, της Κω, της Νισύρου, της Τήλου και της Ρόδου. Το πλοίο, εν τούτοις, που εξυπηρετεί την ακριτική αυτή γωνιά της Ελλάδας και τους κατοίκους της, δεν ανήκει στην κατηγορία των παμπάλαιων και υποβαθμισμένων σκαριών που ταξιδεύουν σε κάποιες από τις μη αξιοποιημένες, υποβαθμισμένες και ελαχίστου οικονομικού ενδιαφέροντος γραμμές του Αιγαίου.
Οι πιο πάνω χαρακτηρισμοί ανήκουν στον φίλο μου Νίκο Σαρρή, αντικαθιστούν τον άστοχο όρο "άγονες γραμμές" και οφείλω να πω ότι συμφωνώ απολύτως μαζί του. Ο Νίκος μάλιστα το πάει λίγο παραπέρα : "Έχω την άποψη", λέει, "ότι η χρησιμοποίηση αυτής της λέξης από τους κρατικούς "λειτουργούς", μόνο τυχαία δεν είναι! Ονόμασαν τις γραμμές αυτές "άγονες", μια λέξη που παραπέμπει σε άγονο, άνυδρο, κρανίου τόπο, αφημένο στην τύχη του. Πρέπει δε να σημειωθεί ότι τα νησιά που δεν κατοικούνται, κατά το διεθνές δίκαιο, έχουν μειωμένη υφαλοκρηπίδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται...".
Να συμπληρώσω κι' εγώ κάτι Νικόλα; Αν δεν χαρακτήριζαν αυτές τις γραμμές άγονες, πώς θα "νομιμοποιούσαν" οι εκάστοτε υπουργοί τις επιδοτήσεις και τα παζάρια για την ανάθεση αυτών των δρομολογίων;
Κατά την διάρκεια της πρόσφατης παραμονής μου στον Άη Στράτη, είχα την ευκαιρία να συζητήσω με τον δήμαρχο του νησιού κ. Μπάμπη Μακρή πάνω στα κυριότερα προβλήματα του νησιού. Το συγκοινωνιακό, την κατασκευή του νέου λιμανιού, τον βιολογικό καθαρισμό, τα προβλήματα που δημιούργησε ο Καλλικράτης, αλλά και τα έργα που πρόκειται να πραγματοποιηθούν ώστε να μετατραπεί ο Άη Στράτης σε "πράσινο νησί".
Χρυσόστομος Γιαννούτσος ή Άκιας. Ο παράλυτος ψαράς.
Του Λάμπρου Αραπάκου (http://lifo.gr)
Φωτογραφίες : Μάκης Μολφέσης.
Στο Σαρακήνικο της Ιθάκης, ένας ψαράς παραχωρεί το κτήμα του, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τη θάλασσα, στους ελεύθερους κατασκηνωτές. Αυτή η φιλοξενία ήταν η αφορμή για τη συνάντηση με τον 59χρόνο κ. Χρυσόστομο, έναν κοσμογυρισμένο λεβέντη που δεν το βάζει κάτω. Δέκατεσσάρων ετών πλαστογραφεί την υπογραφή του πατέρα του, μπαίνει στα καράβια και γνωρίζει τους ωκεανούς. Παντρεύεται, κάνει μια κόρη, χωρίζει και επιστρέφει στο νησί του σαν άλλος Οδυσσέας. Στη στεριά τον περιμένει μια «τρικυμία»: Μένει παράλυτος στα πόδια. Στο μεταξύ ξαναπαντρεύεται και μέσα σ' όλα αυτά συναντά και τη Madonna... Ο κ. Χρυσόστομος ξέρει πολύ καλά ότι η ζωή δεν σταματάει αν δεν την αφήσεις. Αντιμετωπίζει τις πληγές που έρχονται. «Από τότε που αρρώστησα, έχω να μιλήσω με την κόρη μου».
Ο Γιώργος Νικολάκης-Λιόντας και η μοναδική Κασιώτικη σιτάκα.
Επιμέλεια - Φωτογραφίες : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Κάθε τόπος, εκτός από τη ντοπιολαλιά, τις παραδόσεις και τα έθιμά του, έχει τα δικά του προϊόντα, τις δικές του, θα έλεγε κανείς, γαστριμαργικές ιδιαιτερότητες. Η Κάσος, το ακριτικό αυτό νησί της νοτιοανατολικής Δωδεκανήσου, όχι μόνο δεν αποτελεί εξαίρεση σ' αυτόν τον κανόνα, αλλά κατέχει τα δικά της πρωτεία στον τομέα των παραδοσιακών φαγητών και των γαλακτοκομικών προϊόντων. Η σιτάκα κατέχει κυρίαρχη θέση σ' αυτόν τον κατάλογο, με μια ιστορία που χάνεται στα βάθη του χρόνου. Πρόκειται γι' αυτό που μένει στο καζάνι μετά από το βράσιμο και την συνεχή ανάδευση του γάλακτος επί ώρες. Η σιτάκα ισορροπεί μεταξύ του βουτύρου και του μαλακού τυριού, με μια υφή και γεύση που δύσκολα μπορεί κανείς να περιγράψει, ιδίως όταν περιχύνουν μ' αυτήν τις μακαρούνες και τις στολίζουν με τσιγαρισμένο κρεμμύδι!