Rib and Sea

Κείμενο - Φωτογραφίες - Βίντεο : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Μουσική : Γιώργος Ρήγος.

Ήταν μια ώρα δύσκολη, της άφιξης η ώρα (αλλοιώνοντας, συγγραφική αδεία, τους στίχους του γνωστού τραγουδιού), όταν κατεβήκαμε στο λιμάνι της Σικίνου από το έτερο "γαλατάδικο" της άγονης γραμμής των δυτικών Κυκλάδων. Καθυστέρησε να φθάσει ο "Αδαμάντιος Κοραής" στον Καραβοστάση της Φολεγάνδρου κι' έτσι ξεμπαρκάραμε στην Αλοπρόνοια λίγο πριν τις δύο μετά τα μεσάνυχτα. Ευτυχώς, το αυτοκινούμενο, που δεν καταλαβαίνει από τέτοια, παρκάρισε στο πρώτο άνοιγμα του παραλιακού δρόμου και μας έριξε στην αγκαλιά του Μορφέα. Τόση ησυχία είχαμε πάντως χρόνια να απολαύσουμε. Και να σκεφτεί κανείς ότι κοιμηθήκαμε στο λιμάνι ενός Κυκλαδίτικου νησιού, όχι στην εξορία του Αδάμ. Φαντάζομαι βεβαίως ότι αν ήταν Αύγουστος τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά, αν και η Σίκινος, σίγουρα, δεν είναι Σαντορίνη.

Τo άλλο πρωί περιπλανήθηκα για λίγο στον μικρό οικισμό της Αλοπρόνοιας, για να πάρω τα πρώτα πλάνα, και εντυπωσιάστηκα από τα πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία που έχουν φυτρώσει σαν τα μανιτάρια στις γύρω πλαγιές. Όμορφη παραλία για κολύμπι αλλά δύσκολο λιμάνι, το δυσκολότερο των δυτικών Κυκλάδων, σύμφωνα με όσα μου είπε ο πλοίαρχος του "Άρτεμις" Στέλιος Περιστεράκης, δεδομένου ότι ο προβλήτας του είναι ανοικτός και απροστάτευτος στους νοτίους ανέμους. Την τελευταία φορά που ρεμετζάρισα το φουσκωτό εδώ ήταν τον Απρίλη του 2004. Τότε που σταματήσαμε για λίγο στη Σίκινο, εν πλω προς Κάσο, με τον τότε φίλο μου και νυν κωλοτούμπα υφυπουργό Υγείας, Παύλο Πολλάκη : http://www.ribandsea.com/memo/636-2004

Αφού ολοκληρώθηκε η πρώτη βιντεοσκόπηση, κατέβασα το παπί από τη σχάρα του αυτοκινούμενου και ανηφορίσαμε προς τους δίδυμους οικισμούς του βουνού. Το Χωριό και το Κάστρο. Δύσκολο να τους ξεχωρίσεις, αφού μοιάζουν να αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο, με την κεντρική μόνο οδική αρτηρία, στο διάσελο μεταξύ των δύολόφων, και μερικά σκαλοπάτια, ένθεν κακείθεν, να τους χωρίζουν. Αποφασίσαμε να προχωρήσουμε προς την Επισκοπή, το σήμα κατατεθέν, θα έλεγε κανείς, της Σικίνου. Ευχάριστη έκπληξη η ποιότητα της ασφάλτου. Ολόκληρο το οδικό δίκτυο της Σικίνου, τουλάχιστον  αυτό που συνδέει την Αλοπρόνοια με την παραλία του Αγ. Γεωργίου, το Χωριό, το Κάστρο και την Επισκοπή, είναι σε άριστη κατάσταση, χωρίς λακκούβες, χωρίς επικίνδυνες στροφές και με καλή σήμανση.

Λίγο πριν φθάσουμε στην Επισκοπή, σταματήσαμε για αρκετή ώρα στο οινοποιείο του Γιώργου Μάναλη, ένα από τα "αξιοθέατα" της Σικίνου, μαζί με την Επισκοπή και το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής. Πρώην Δήμαρχος Σικίνου, ο Γιώργος Μάναλης, μετέτρεψε τα τελευταία δέκα χρόνια μια έκταση αρκετών στρεμμάτων σε ένα πρότυπο αμπελώνα, δημιουργώντας συγχρόνως το δικό του οινοποιείο και το εστιατόριο "Στροφυλιά". Αξίζει να αναφερθεί ότι η εξασφάλιση ηλεκτρικού ρεύματος, για την λειτουργία του οινοποιείου και του εστιατορίου, εξασφαλίζεται με την χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως είναι ο ήλιος και ο αέρας.

Με θέα τους αμπελώνες, το γαλάζιο της θάλασσας, τη Φολέγανδρο και το ηλιοβασίλεμα, το μπαλκόνι του Γιώργου Μάναλη είναι σίγουρα ο ιδανικός τόπος για να ρεμβάσει κανείς απολαμβάνοντας το "εν λευκώ", "εν θερμώ" ή ημίγλυκο "λιοσάτο" κρασί του : http://www.manaliswinery.gr/
Δείτε εδώ την συζήτηση που είχα με τον δημιουργό της πρότυπης αυτής επιχείρησης, η οποία θεωρώ ότι είναι ένα κόσμημα για την Σίκινο :

Η Επισκοπή είναι ένα περίεργο πάντρεμα Ρωμαϊκού ταφικού μνημείου με ναό του Πυθίου Απόλλωνα και Χριστιανικό ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν ως οικοδομικά υλικά αρχιτεκτονικά μέλη του αρχαίου ναού, μια πρακτική διαδεδομένη εκείνη την εποχή, και όχι μόνο. Παρά την ισχυρή δυναμική καταπόνηση που έχει υποστεί, η ρωμαϊκή φάση σώζεται σε μεγάλη έκταση. Το μνημείο, με τη σημερινή του μορφή (τρουλαίος μεταβυζαντινός ναός), αποτελεί το γνωστότερο μνημείο της Σικίνου, από τα ελάχιστα του είδους του που σώζονται στο νησιωτικό χώρο κι από τα σπανιότερα της χώρας. Σήμερα η κατάσταση του μνημείου έχει επιδεινωθεί και η εγκατάλειψή του δημιουργεί την ίδια αλγεινή εντύπωση που δημιουργεί η εγκατάλειψη πολλών ιστορικών μνημείων στη χώρα μας.

Ένα ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ICOMOS για την Επισκοπή Σικίνου, το οποίο υπογράφει για το Ελληνικό ICOMOS o Πρόεδρός του Νίκος Αγριαντώνης, λέει ότι:
"Το ελληνικό τμήμα του ICOMOS, λαμβάνοντας υπόψη τη σπουδαιότητα του μνημείου, το συνεχές ενδιαφέρον των κατοίκων και των τοπικών αρχών, που τον Ιούνιο 2009 διοργάνωσαν την 1η Αρχαιολογική Συνάντηση «Μultum in Parvo» στη Σίκινο, συμμερίζεται την άποψη πως το θέμα της διάσωσης και συντήρησης του μνημείου επείγει. Ζητεί την άμεση παρέμβαση όλων των αρμόδιων Υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και κυρίως της Τεχνικής Υπηρεσίας Αρχαίων Μνημείων, που έχει χαρακτηριστικά καθυστερήσει, ώστε αυτό το πολύ σημαντικό μνημείο να συντηρηθεί και να στερεωθεί έγκαιρα, για να αποφευχθεί η περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης του και η επαπειλούμενη καταστροφή του". Τώρα μάλιστα, συμπληρώνω εγώ, με αρκετή δόση αμφιβολίας για την ευαισθησία των αρμοδίων...

Το Χωριό είναι ο οικισμός τον οποίο δεν θέλαμε να αποχωριστούμε και δεν ήταν τυχαίο ότι μετά την πρώτη μας διανυκτέρευση στο λιμάνι του νησιού, μεταφέραμε εδώ το τετράτροχο σπίτι μας, απολαμβάνοντας τη θέα της θάλασσας και του Κάστρου. Το Χωριό είναι ένας λευκός πανέμορφος λαβύρινθος, με στενά δρομάκια, παλιά σπίτια, πεζούλια, ανθισμένα παρτέρια, σκαλάκια. Είναι, ίσως, ένας από τους πιο όμορφους παραδοσιακούς οικισμούς των Κυκλάδων, στερούμενος νυκτερινής ζωής αλλά πλήρης ηρεμίας, μαγικών εικόνων και συναισθημάτων.

Το Κάστρο, ακριβώς απέναντι, είναι κτισμένο στο χείλος ενός γκρεμού, με ύψος 280 μέτρα πάνω απ' τη θάλασσα. Ένας παλιός οχυρωμένος οικισμός του 15ου αιώνα όπου σήμερα κτυπά η καρδιά της Σικίνου. Εδώ βρίσκονται το Δημαρχείο, το Ιατρείο, τα περισσότερα καφενεία, εστιατόρια και μπαράκια του νησιού. Καταφέραμε, παρ' όλο ότι η παραγωγή τυροκομικών δεν είχε ακόμη ξεκινήσει, να βρούμε λίγη φρέσκια μυζήθρα, με την βοήθεια της κυρίας Ντίνας που εργάζεται στον Δήμο.

Στο ύψος του ελικοδρόμιου, ο χωματόδρομος αριστερά οδηγεί στο μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, που δεσπόζει πάνω απ' το Κάστρο και το Χωριό. Η θέα από εδώ δεν μπορεί να περιγραφεί εύκολα με λόγια. Η μονή χτίστηκε το 1690, ήταν γυναικείο μοναστήρι και για πάρα πολλά χρόνια ήταν το μοναδικό καταφύγιο των κατοίκων απέναντι σε πειρατικές επιδρομές, γι' αυτό και έχει τη μορφή κάστρου με ψηλό εξωτερικό τείχος. Υπήρξε το ύστατο αλλά μάταιο οχυρό των κατοίκων από τις αρπαγές, τους βιασμούς και τις λεηλασίες. Ούτε η βαριά ξύλινη πόρτα, ούτε οι ψηλοί τοίχοι, ούτε οι κρύπτες, οι «ζεματίστρες», τα μυστικά περάσματα, οι πολεμίστρες, οι έξοδοι διαφυγής με σκοινιά προς τον γκρεμό, αλλά ούτε και οι δεήσεις εμπόδιζαν τους πειρατές που ερήμωσαν αρκετές φορές το νησί. Η μοναχή Μυροφόρα δέχθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις μου και να μιλήσει για την ιστορία της Μονής και τη δική της μοναχική ζωή :

Αφήσαμε πίσω μας το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής και την αδελφή Μυροφόρα και κατηφορίσαμε προς την παραλία του Αγίου Γεωργίου, τη μία από τις ελάχιστες αξιόλογες παραλίες της Σικίνου. Η εικόνα του οργανωμένου εστιατορίου, αν και ανενεργό αυτή την εποχή, "λέει" ότι η παραλία αυτή έχει μάλλον την τιμητική της το καλοκαίρι. Με εντυπωσιάζουν πάντως τα ανθισμένα αλμυρίκια που θυμίζουν πασχαλιές! Έχω άραγε ξαναδεί ανθισμένα αλμυρίκια και δεν τα πρόσεξα; Μπορεί...

Αποφασίζουμε να υποβάλλουμε το παπί στην ταλαιπωρία ενός ακόμη χωματόδρομου και να φθάσουμε μέχρι την παραλία στο Διαλισκάρι. Περνάμε αναγκαστικά από την Αλοπρόνοια και απαθανατίζω τον οικισμό και το λιμάνι από ψηλά. Στο Διαλισκάρι διαπιστώνουμε ότι δεν άξιζε τον κόπο να φθάσουμε ως εκεί. Άξιζε όμως η διαδρομή.

Ο χρόνος κύλησε γρήγορα, όπως συμβαίνει πάντοτε όταν περνάει κανείς καλά. Καιρός να μπουν τίτλοι τέλους σε ένα ακόμη ταξίδι στο όνειρο. Το "Άρτεμις" καταπλέει στην ώρα του στο λιμάνι της Σικίνου. Σε έξι περίπου ώρες θα είμαστε στη Σύρο, όπου θα παραμείνουμε μέχρι το βράδυ της επομένης για να μπούμε στο "Νήσος Μύκονος" για τον Πειραιά. Άφησα για το τέλος την συζήτηση με τον σεμνό καπτα Στέλιο Περιστεράκη:

Ευχαριστούμε την "HELLENIC SEAWAYS", που μας έδωσε την ευκαιρία να ταξιδεύσουμε στη Σίκινο, αλλά και τον καπετάν Στέλιο Περιστεράκη του πλοίου "Άρτεμις" για την απαράμιλλη φιλοξενία του.